Έως 100 δισ. για τις τράπεζες, χωρίς πρόσθετο Μνημόνιο λιτότητας
Χρηματική βοήθεια που μπορεί να φτάσει τα 100 δισ. ευρώ θα λάβει η Ισπανία για να στηρίξει τις τράπεζες της χώρας, χωρίς να της επιβληθούν πρόσθετοι όροι λιτότητας ή άλλοι περιορισμοί στα δημόσια οικονομικά και την μακροοικονομική πολιτική της.
Η απόφαση ελήφθη σε τηλεδιάσκεψη των υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης που κράτησε πάνω από τρεις ώρες.
Η χώρα αντιμετωπίζεται με τελείως διαφορετικό τρόπο από ότι οι άλλες χώρες που τέθηκαν σε πρόγραμμα διάσωσης, όπως η Ελλάδα, η Ιρλανδία και η Πορτογαλία.
Το γεγονός αυτό δημιουργεί νέα πολιτικά δεδομένα στην Ευρώπη, ενόψει της Συνόδου Κορυφής που διεξάγεται στο τέλος του μήνα στις Βρυξέλλες, όπου αναμένεται να τεθεί στο στόχαστροί συνολικά η πολιτική της λιτότητας “α λά Μέρκελ”.
Τα χρήματα θα δοθούν για την ανακεφαλαιοποίηση και την αναδιάθρωση των ισπανικών τραπεζών, με μόνη υποχρέωση να τηρηθούν οι γενικοί κανόνες δημοσιονομικής πειθαρχίας που ισχύουν για όλες τις χώρες της Ευρωζώνης (γνωστή και ως “πακέτο 6 δεσμεύσεων”, six pak και του “ευρωπαϊκου εξαμήνου), χωρίς να καταρτιστεί ειδικό μνημόνιο, όπως γίνεται στις χώρες που βρίσκονται σε πρόγραμμα διάσωσης, όπως η Ελλάδα, η Ιρλανδία και η Πορτογαλία.
Με λίγα λόγια οι όροι χορήγησης της βοήθειας θα αφορούν μόνο στον τραπεζικό τομέα και το ακριβές ύψος της βοήθειας θα καθοριστεί τις επόμενες ημέρες, όταν ολοκληρωθούν οι μελέτες για τις ανάγκες των ισπανικών τραπεζών.
Στην ανακοίνωση του eurogroup αναφέρεται χαρακτηριστικά ότι θεωρούνται αρκετά τα διαρθρωτικά μέτρα τα οποία έχει ήδη λάβει η χώρα.
Η βοήθεια θα προέλθει από τους ευρωπαϊκούς μηχανισμούς στήριξης (EFSF και ESM), χωρίς την οικονομική συμμετοχή του ΔΝΤ, το οποίο θα παρακολουθήσει τη διαδικασία περιοριζόμενο σε συμβουλευτικό ρόλο.
Πρόκειται για την ακρίβεια, για μια πιο…light εκδοχή μνημονίου , η οποία δεν θα συνοδεύεται από ακραία λιτότητα, αλλά από την τήρηση των δημοσιονομικών κανόνων της ΕΕ, παρά την σχετική επιμονή του Βερολίνου.
Η βοήθεια στο ισπανικό τραπεζικό σύστημα μπορεί να φτάσει και τα 100 δισεκατομμύρια ευρώ (η έκθεση του ΔΝΤ προσδιόριζε σε 40 δισ. τις ανάγκες, αλλά εκτιμούσε ότι ίσως θα ήταν καλύτερο για τις αγορές να φτάσει το ποσό στα 80 δισ. – δείτε εδώ σχετικά -) ενώ το ΔΝΤ, η γενική διευθύντρια του οποίου Κριστίν Λαγκάρντ έλαβε μέρος στην τηλεδιάσκεψη, φαίνεται ότι θα έχει ρόλο επιβλέποντος
Ο Ισπανός υπουργός Οικονομικών Λουίς ντε Γκίντος σε συνέντευξη Τύπου ανέφερε ότι η Ισπανία δέχθηκε εξωτερική βοήθεια για το τραπεζικό της σύστημα, ξεκαθαρίζοντας πως αυτή “δεν έχει καμία σχέση με σχέδιο διάσωσης”
Ο ίδιος δεν προσδιόρισε ποσό, αλλά είπε ότι θα είναι πολύ πάνω από τα 40 δισ. που ανέφερε στην έκθεσή του το ΔΝΤ. “Ελπίζουμε ότι, ως αποτέλεσμα αυτής της ένεσης, οι οικογένειες και οι επιχειρήσεις της χώρας θα έχουν στη διάθεσή τους πιο στέρεες τράπεζες που θα είναι σε θέση να τους προσφέρουν πιστωτική επέκταση, κάτι που δεν μπορούν να κάνουν τώρα”, δήλωσε χαρακτηριστικά.
Τα χρήματα θα πάνε στο FROB, τον ισπανικό φορέα τραπεζικής αναδιάρθρωσης, αλλά σε κάθε περίπτωση θα προστεθούν στο χρέος.
Δεν έχει ακόμη διευκρινιστεί από ποια πηγή θα εισρεύσουν τα κεφάλαια, αλλά ο ντε Γκουίντο δήλωσε πως θα είναι είτε τοι EFSF (Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας) είτε το ESM (Μηχανισμός Στήριξης)
Οι πρώτες αντιδράσεις για το αίτημα βοήθειας της Ισπανίας από την ΕΕ ήρθαν όπως ήταν αναμενόμενο από την Φινλανδία, η οποία όπως και στην περίπτωση της Ελλάδας ζητά εμπράγματες εγγυήσεις από την Ισπανία σε περίπτωση που τα λεφτά για την αναχρηματοδότηση του τραπεζικού συστήματος του ισπανικού συστήματος καταβληθούν από ευρωπαίους πολίτες.
Γiώργος Χ. Παπαγεωργίου, Βασίλης Δαλιάνης