«Το λόγο έχει η δικαιοσύνη», δήλωσε ο πρόεδρος Π. Αποστολίδης, καθώς η διοίκηση κατέθεσε μηνύσεις σε υπάλληλο και επιχειρηματία
Σκάνδαλο εκατομμυρίων ευρώ συγκλονίζει τη Συνεταιριστική Τράπεζα Δυτικής Μακεδονίας, η οποία τρίζει συθέμελα εξ’ αιτίας της μεγάλης και μεθοδευμένης απάτης, αλλά και σε συνδυασμό με τη γενικότερη οικονομική κρίση.
Η υπόθεση απασχολεί τη διοίκηση της τράπεζας εδώ και πάνω από ένα έτος, αλλά έφερε μόλις προχτές στη δημοσιότητα το zougla.gr, το οποίο σε δημοσίευμά του κάνει λόγο για απάτη 3,6 εκ. ευρώ, επιρρίπτοντας ακόμη στους διοικούντες «προσπάθεια συγκάλυψης», επικαλούμενη έγγραφο των ελεγκτών της Τράπεζας της Ελλάδος
Στο επίμαχο και αποκαλυπτικό δημοσίευμα αναφέρεται
«Σε ιδιωτική επιχείρηση είχε μετατρέψει ένας επιχειρηματίας, σε συνεργασία με τη σύζυγό του, το υποκατάστημα της Συνεταιριστικής Τράπεζας Δυτικής Μακεδονίας στη Κοζάνη, καταφέρνοντας να αποκομίσει παράνομα πάνω από τρία εκατομμύρια ευρώ. «Ενορχηστρωτής» της δυσώδους υπόθεσης που αποκαλύπτει η zougla.gr, ήταν η σύζυγος του επιχειρηματία, κυρία Τ., η οποία ήταν υπάλληλος της τράπεζας και διαχειριζόταν μέσω του συστήματος συμψηφισμού επιταγών – μεταξύ άλλων- και τις επιταγές του συζύγου της, οι οποίες δεν αποπληρώνονταν σχεδόν ποτέ με αποτέλεσμα η τράπεζα να υποστεί τεράστια οικονομική ζημιά.
Αιτία για να αποκαλυφθεί η «κομπίνα» στάθηκε η παρέμβαση της Τράπεζας της Ελλάδος, η οποία, μετά από ενδελεχή έλεγχο, διαπίστωσε τις «υπόγειες» διαδρομές των επιταγών, κάνοντας μάλιστα λόγο για συγκάλυψη από μεριάς της τράπεζας».
Το σύστημα συμψηφισμού
Το οικονομικό σκάνδαλο «στήθηκε» γύρω από το Διατραπεζικό Ηλεκτρονικό Σύστημα Συμψηφισμού Επιταγών (Δ.Η.Σ.Σ.Ε.) και το Γραφείο Συμψηφισμού της ΤτΕ. Τι είναι όμως το Δ.Η.Σ.Σ.Ε.;
Η διαδικασία που, κανονικά, ακολουθείται όταν μια επιταγή διαχειρίζεται μέσω Δ.Η.Σ.Σ.Ε., είναι η εξής:
Το Γραφείο Συμψηφισμού της ΤτΕ αποστέλλει τις επιταγές προς πληρωμή παρακρατώντας το συνολικό ποσό των επιταγών από το λογαριασμό της τράπεζας που τηρείται στην ΤτΕ. Αντιστοίχως, η τράπεζα οφείλει να ακολουθεί την ίδια διαδικασία για το Δ.Η.Σ.Σ.Ε.
Δηλαδή, να φροντίζει να εξοφλούνται οι επιταγές από τον εκδότη-πελάτη τους ή στην περίπτωση που παραμένουν απλήρωτες, να σφραγίζονται και να ενημερώνεται το Γραφείο Συμψηφισμού (ώστε να επιστρέφονται και τα αντίστοιχα διαθέσιμα στον λογαριασμό της). Επομένως, κάθε επόμενη μέρα ο λογαριασμός της τράπεζας πρέπει ουσιαστικά να κλείνει το υπόλοιπο της προηγούμενης μέρας.
«Το Δ.Η.Σ.Σ.Ε. είναι ένα σύστημα στο οποίο κάθε μέρα εμφανίζονται οι επιταγές που είναι στα χέρια άλλων τραπεζών με εκδότες τους δικούς μας πελάτες όπως και εμείς τις επιταγές άλλων τραπεζών που έχουμε φέρει πελάτες τις καταθέτουμε και γίνεται ο συμψηφισμός τους. Πρώτα πληρώνει η τράπεζα και μετά περιμένει να πάρει τα λεφτά από τον εκδότη» αναφέρει χαρακτηριστικά στέλεχος τράπεζας.
Το κόλπο
Στην προκειμένη περίπτωση όμως τίποτα από τα παραπάνω δεν έγινε. Οι ελεγκτές της ΤτΕ διαπίστωσαν μεγάλο αριθμό επιταγών που δεν είχαν πληρωθεί, χωρίς να ακολουθηθούν οι ορθές κινήσεις.
Δηλαδή, οι απλήρωτες επιταγές δεν σφραγίζονταν, τα οφειλόμενα χρήματα δεν αντλούνταν από τον λογαριασμό των εκδοτών, δεν ενημερώνονταν το Γραφείο Συμψηφισμού και επομένως η Συνεταιριστική Τράπεζα Δυτικής Μακεδονίας είχε συνεχείς εκροές καθώς δεν επέστρεφαν τα χρήματα στο λογαριασμό που τηρεί στην ΤτΕ.
Έτσι ο λογαριασμός της αντί να κλείνει, συνεχώς διογκωνόταν, φτάνοντας μάλιστα στις 28 Ιουνίου 2011 τα 3,6 εκατ. ευρώ.
Ο εγκέφαλος
Η απάτη αφορούσε σχεδόν αποκλειστικά τις επιταγές ενός επιχειρηματία από την Κοζάνη, ο οποίος δραστηριοποιείται στην χονδρική εμπορία ποτών και αναψυκτικών. Το πόρισμα αναφέρει ότι, κατά δήλωση των στελεχών της τράπεζας, υπεύθυνη διακίνησης των επιταγών του Εισερχόμενου Συμψηφισμού για το κεντρικό κατάστημα ήταν η κυρία Τ., σύζυγος του επιχειρηματία.
Η υπάλληλος μάλιστα, όπως διαπιστώθηκε, κρατούσε τις εν λόγω επιταγές του εισερχόμενου συμψηφισμού στο συρτάρι της. Δηλαδή, επί της ουσίας, η εταιρία καρπωνόνταν το σύνολο των εσόδων από τις πωλήσεις, ενώ το κόστος προμήθειας των εμπορευμάτων (το οποίο θα πληρωνόταν μέσω των επιταγών), καλύπτονταν από τα διαθέσιμα της τράπεζας.
Η αντίστροφη μέτρηση για την αποκάλυψη της δράσης της υπαλλήλου, ξεκίνησε όταν πήρε άδεια εγκυμοσύνης. Τότε, λόγων διάφορων υποψιών, στελέχη της τράπεζας έψαξαν και βρήκαν τις επιταγές, αποκαλύπτοντας τις «δραστηριότητές» της.
Ωστόσο, πλήθος ερωτηματικών εγείρει το γεγονός ότι, όπως διαπιστώθηκε από τον έλεγχο, μετά την αποκάλυψη του σκανδάλου, η τράπεζα δεν προέβη σε καταγγελία αλλά αποσιώπησε το γεγονός.
Βλέπουν συγκάλυψη
Κόλαφο αποτελεί για την τράπεζα το πόρισμα των ελεγκτών που διενήργησαν τον έλεγχο.
Σύμφωνα με το έγγραφο, η τράπεζα μετά την αποκάλυψη της δράσης της υπαλλήλου, δεν προχώρησε σε καταγγελία ούτε εις βάρος της αλλά ούτε και εις βάρος του επιχειρηματία. «Ενδεικτικά αναφέρεται ότι στον προσκομισθέν τηλεφωνικό κατάλογο της τράπεζας εξακολουθούσε να εμφανίζεται το όνομα της υπαλλήλου, η οποία φέρεται να αποχώρησε την 9.9.2011» σημειώνεται χαρακτηριστικά.
Παράλληλα, οι ελεγκτές επισημαίνουν ότι το έργο του ελέγχου δυσχεράνθηκε, από την παροχή ανεπαρκών ή ακόμα και αντιφατικών πληροφοριών από τα στελέχη της τράπεζας. Ενδεικτικό είναι ότι το ποσό των «προβληματικών» επιταγών, αρχικά αναφέρθηκε ότι ανέρχονταν σε 2-2,5 εκατ. ευρώ, ενώ από τον έλεγχο διαπιστώθηκε ότι ξεπερνούσε τα 3,5 εκατ. ευρώ.
Τέλος, στο πόρισμα τους, οι ελεγκτές υπογραμμίζουν ότι η τράπεζα μετά την αποκάλυψη του σκανδάλου δεν προέβη στις ορθές κινήσεις και δεν ενημέρωσε με ακρίβεια την ΤτΕ, καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι πρόκειται για συγκάλυψη.
«Το σύνολο των προαναφερθέντων ενεργειών (ελλειπή και ανακριβή στοιχεία και πληροφόρηση προς την ΤτΕ, ανυπαρξία οποιασδήποτε παρουσίασης του ζητήματος ή εισήγησης ή έγκρισης που να προκύπτει αναλυτική καταγραφή των αποφάσεων της Διοίκησης για τη συνολική διευθέτηση του ζητήματος σε Πρακτικά, το γεγονός ότι υπήρξαν μονάχα αποσπασματικές αποφάσεις για επιμέρους ενέργειες προς διευθέτηση του ζητήματος π.χ. έγκριση δανείων χωρίς όμως και πάλι να αναφέρεται ο σκοπός αυτών, ήτοι ότι μέσω αυτών «τακτοποιήθηκαν» επιταγές, ελλειπή στοιχεία στο πόρισμα της Μ.Ε.Ε.) συνεπάγεται ότι πρόκειται για συγκάλυψη» καταλήγουν.
Ο «Πτολεμαίος» απευθύνθηκε στη διοίκηση της Συνεταιριστικής Τράπεζας Δυτικής Μακεδονίας, η οποία ήταν φειδωλή στις δηλώσεις, πλην όμως επιβεβαίωσε κατηγορηματικά τη μεγάλη απάτη σε βάρος του χρηματοπιστωτικού ιδρύματος. «Η υπόθεση βρίσκεται στη δικαιοσύνη και το λόγο έχουν πλέον οι δικαστικοί λειτουργοί», περιορίστηκε να δηλώσει ο πρόεδρος της Συνεταιριστικής Τράπεζας Δυτικής Μακεδονίας.
Ο Παναγιώτης Αποστολίδης διευκρίνισε ότι «η διοίκηση της τράπεζας υπέβαλε μηνύσεις κατά της επίορκης υπαλλήλου και κατά του επιχειρηματία συζύγου της». Πρόσθεσε ότι «εξασφαλίσαμε το μεγαλύτερο υπαιξερεθέν ποσό, καθώς προχωρήσαμε σε κατασχέσεις ακινήτων και άλλων περιουσιακών στοιχείων της εταιρίας». Ερωτηθείς, αν τα χρήματα που ζημίωσε η τράπεζα είναι της τάξης των 3,6 εκ. ευρώ, όπως αναφέρει το δημοσίευμα, ο κ. Αποστολίδης, απάντησε: «Όχι, είναι πολύ λιγότερο, επειδή όπως προανέφερα έχουμε προχωρήσει σε κατασχέσεις, αλλά και επειδή όλο αυτό το διάστημα ο επιχειρηματίας πληρώνει κάποια ποσά».
Σύμφωνα με πληροφορίες, δεν αποκλείεται στις επόμενες ημέρες να εκδοθεί επίσημη ανακοίνωση για τη μεγάλη απάτη, όμως επειδή το θέμα το χειρίζεται ΤτΕ, αν αυτό γίνει θα γίνει σε συνεννόηση μαζί της. Πάντως, στην ιδιαιτέρως δύσκολη αυτή συγκυρία για όλο το τραπεζικό σύστημα, κατά την οποία κλείνουν ακόμη και μεγάλες τράπεζες, το μεγάλο σκάνδαλο μπορεί να αποβεί μοιραίο για τη Συνεταιριστική Τράπεζα Δυτικής Μακεδονίας, η οποία ούτως ή άλλως αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα.
Η Συνεταιριστική Τράπεζα Δυτικής Μακεδονίας, με αφορμή την απάτη έχει μπει στο μικροσκόπιο της ΤτΕ και αν διαπιστωθεί ότι δεν πληροί πλέον τους όρους ενός πιστωτικού ιδρύματος, δεν αποκλείεται το πιστωτικό ίδρυμα της περιοχής, να ακολουθήσει το δρόμο των συνεταιριστικών τραπεζών της Αχαϊκής, της Λαμίας και της Λέσβου, που έβαλαν λουκέτο. Στην περίπτωση αυτή τις καταθέσεις των καταθετών θα εγγυηθεί η Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος.
Σε κάθε περίπτωση η υπόθεση παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον και σύντομα θα υπάρξουν σημαντικές εξελίξεις. Ακόμη να σημειωθεί ότι μεταξύ Συνεταιριστικής και ΤτΕ υπάρχει μία διαρκής επικοινωνία και ο Π. Αποστολίδης βρίσκεται συχνά στην Αθήνα.
