Η ευρωζώνη είτε θα αποκτήσει όραμα και θα προχωρήσει άμεσα στη λήψη των αναγκαίων αποφάσεων είτε θα οδηγηθεί σε αποσύνθεση, παρασύροντας μαζί την ευρωπαϊκή και παγκόσμια οικονομία.
Αυτό είναι το μήνυμα που έστειλαν χθες σχεδόν ταυτόχρονα στους Ευρωπαίους ηγέτες δύο κορυφαίοι αξιωματούχοι της ευρωζώνης, ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Μάριο Ντράγκι, και ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν για το ευρώ, Ολι Ρεν.
Η ταύτιση απόψεων των δύο πλέον αρμόδιων προσώπων και η προειδοποίηση που απηύθυναν είναι ενδεικτικές της κρισιμότητας της κατάστασης.
Μιλώντας στην Επιτροπή της Ευρωβουλής, χθες στις Βρυξέλλες, ο κ. Ντράγκι κάλεσε κατ’ αρχάς τους Ευρωπαίους ηγέτες να συζητήσουν μεταξύ τους το όραμα που έχουν για το μέλλον του ευρώ.
Με άλλα λόγια είπε πως αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει κανένα σχέδιο αντιμετώπισης της κρίσης με αποτέλεσμα τα προβλήματα να συσσωρεύονται και ο κίνδυνος εξάπλωσής τους να είναι άμεσος. Μάλιστα, προειδοποίησε ότι η ΕΚΤ δεν μπορεί να καλύψει το κενό που υπάρχει εξαιτίας της έλλειψης μέτρων.
Ο πρόεδρος της ΕΚΤ θεωρεί τον περιορισμό του κινδύνου εξάπλωσης της κρίσης άμεση προτεραιότητα και βασική προϋπόθεση προκειμένου η ευρωζώνη να επιστρέψει σε τροχιά ανάπτυξης.
Σχετικά με τις τράπεζες, τάχθηκε υπέρ της σύστασης ενός ευρωπαϊκού μηχανισμού ανακεφαλαιοποίησής τους, καθώς και της βελτίωσης της διαδικασίας στήριξης και εποπτείας.
Από την πλευρά του, ο Ολι Ρεν σε ομιλία σε οικονομικό φόρουμ στις Βρυξέλλες ζήτησε την άμεση ανάληψη δράσης, διαφορετικά, όπως είπε, η ευρωζώνη κινδυνεύει με αποσύνθεση, που θα οδηγήσει σε τεράστια ύφεση την ευρωπαϊκή και παγκόσμια οικονομία.
Παραδέχθηκε, μάλιστα, ότι όσα έγιναν τα τελευταία χρόνια για την αντιμετώπιση της κρίσης (χρηματοπιστωτική και δημόσιου χρέους) δεν ήταν επαρκή.
Ο κ. Ρεν υποστήριξε ότι πρέπει πάση θυσία να μειωθεί το κόστος δανεισμού, αλλά και να προωθηθούν οι κατάλληλοι μηχανισμοί που θα εμποδίσουν την εξάπλωσης της κρίσης.
Σύμφωνα με τον αντιπρόεδρο της Κομισιόν, η ευρωζώνη θα πρέπει να ενεργήσει άμεσα και ταυτόχρονα σε τρεις τομείς: συνέχιση της πολιτικής δημοσιονομικής εξυγίανσης, προώθηση διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων και δημόσιες και ιδιωτικές επενδύσεις προκειμένου να ξεκινήσει η ανάπτυξη.
Η επιδείνωση της κατάστασης στην Ισπανία έχει δημιουργήσει μεγάλο προβληματισμό στις Βρυξέλλες, δεδομένου ότι θα πρέπει να αναληφθεί επειγόντως δράση, προκειμένου να εμποδιστεί η εξάπλωση του προβλήματος και σε άλλες χώρες πλήττοντας το σύνολο του χρηματοπιστωτικού τομέα.
Εκπρόσωπος της Επιτροπής υπενθύμισε χθες πως με το ισχύον καθεστώς, το Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΕΤΧΣ) δεν μπορεί να δεχθεί απευθείας αίτημα από τραπεζικό ίδρυμα για ανακεφαλαιοποίησή του.
Η παρέμβαση του ΕΤΧΣ μπορεί να γίνει έμμεσα, δηλαδή να ζητήσει δάνειο το ενδιαφερόμενο κράτος-μέλος και στη συνέχεια να το χορηγήσει στο τραπεζικό ίδρυμα. Ομως, στην περίπτωση αυτή, το δάνειο θα καταγραφεί στο κράτος-μέλος επιβαρύνοντας το δημόσιο χρέος με όλες τις επιπτώσεις που αυτό μπορεί να έχει στις προσπάθειες δημοσιονομικής εξυγίανσης.
Μάλιστα, το ίδιο καθεστώς προβλέπει ότι μια τράπεζα που έχει ανάγκη κεφαλαίων θα πρέπει πρώτα να στραφεί στις αγορές και να αναζητήσει ιδιώτες επενδυτές και εάν αυτό δεν είναι εφικτό, να ζητήσει δάνειο από τη χώρα όπου έχει έδρα. Στην περίπτωση της Ισπανίας, η Μαδρίτη θα πρέπει πριν υποβάλει αίτημα στο ΕΤΧΣ να βγει η ίδια στις αγορές εκδίδοντας ομόλογα, αλλά τα επιτόκια αυτήν την περίοδο είναι εξαιρετικά υψηλά αυξάνοντας δραματικά το κόστος δανεισμού.
Η Επιτροπή ετοιμάζει έκθεση με βάση εντολή που έλαβε από τους Ευρωπαίους ηγέτες στις 23 Μαΐου για την οικονομική ενοποίηση της ευρωζώνης, η οποία θα εξεταστεί στην τακτική Σύνοδο Κορυφής της Ε.Ε. στις 28 και 29 Ιουνίου. Φυσικά, πρόκειται για μια συζήτηση που θα ξεκινήσει και δεν πρόκειται να οδηγήσει άμεσα σε αποφάσεις, άρα θα πρέπει να αναζητηθούν άλλοι τρόποι για την επίλυση της σημερινής κρίσης.
Το σχέδιο θα περιλαμβάνει: 1) την προώθηση της ευρωπαϊκής τραπεζικής ενοποίησης, 2) έναν πανευρωπαϊκό μηχανισμό εγγύησης των καταθέσεων και 3) ένα ολοκληρωμένο ευρωπαϊκό σύστημα εποπτείας. Στόχος του θα είναι, σύμφωνα με εκπρόσωπο της Κομισιόν, η πρόληψη χρηματοπιστωτικών κρίσεων, ωστόσο θα περιέχει και μηχανισμό ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών, ώστε να μπορούν προφανώς τα τραπεζικά ιδρύματα να προσφεύγουν απευθείας χωρίς να χρειάζονται την παρέμβαση του κράτους-μέλους.
Νίκος Μπέλλος στον “Ελεύθερο Τύπο”
