Ενα «ρομαντικό» σχέδιο με ισχυρή δόση κολεκτιβισμού και λατινοαμερικανικού ακτιβισμού, το οποίο υπόσχεται όχι μόνο αποκατάσταση των εισοδημάτων στο ύψος που είχαν το 2009 αλλά και πλουσιοπάροχες πρόσθετες παροχές για όλους, προβλέπει το εκλογικό πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ, που φαίνεται ότι προσέλκυσε όσους πολίτες τον ψήφισαν την πιο περασμένη Κυριακή.
Η μετατροπή του ΣΥΡΙΖΑ σε κόμμα εξουσίας υποχρεώνει σε πιο προσεκτική ανάγνωση του προγράμματός του, από την οποία προκύπτει ένα σημαντικό κενό: η χρηματοδότηση. Και αυτό επιβεβαιώνει ότι το εκλογικό σώμα, τουλάχιστον το 17% που τον υπερψήφισε, είναι πεπεισμένο ότι όχι μόνο «λεφτά υπάρχουν», άλλα υπάρχουν εύκολες και ανεξάντλητες πηγές χρηματοδότησης.
Η κρατικοποίηση των τραπεζών και η ανάθεσή τους σε συνεταιρισμούς, η ρύθμιση ή και διαγραφή των δανείων των ιδιωτών, η επαναφορά όλων των μεγάλων δημόσιων επιχειρήσεων και υποδομών που έχουν ιδιωτικοποιηθεί, η γενική δέσμευση για 100.000 διορισμούς, η δωρεάν νοσοκομειακή περίθαλψη για όλους όσοι ζουν στην Ελλάδα, οι αυξήσεις σε μισθούς, συντάξεις και επιδόματα ανεργίας είναι προφανές ότι δεν γίνονται ανέξοδα και δωρεάν…
Το Εκλογικό Πρόγραμμα επιχειρεί με αρκετά ασαφή τρόπο και τουλάχιστον όχι άμεσο να περιγράψει τους πόρους «που μπορούν να απελευθερωθούν»:
- Με αναστολή της εξυπηρέτησης του χρέους, διαπραγμάτευση για τη διαγραφή μεγάλου μέρους του και εξυπηρέτηση του υπόλοιπου με ρήτρα ανάπτυξης και απασχόλησης
- Με επαρκή φορολόγηση του πλούτου, των μεγάλων περιουσιών και εισοδημάτων
- Με μείωση των εξοπλισμών
- Με πάταξη της διαφθοράς
Και οι τέσσερις αυτές «πήγες» είναι (εκτός της μείωσης των εξοπλισμών, που όμως έχουν ήδη συρρικνωθεί) εντελώς θεωρητικές. Η πάταξη της διαφθοράς και η διαμόρφωση ενός αποτελεσματικού φορολογικού συστήματος απαιτούν σημαντικό χρονικό διάστημα για να εφαρμοσθούν και να αποδώσουν πόρους. Οσο για τη φορολόγηση των πλουσίων, βασική προϋπόθεση θα είναι να βρίσκονται εντός? Ελλάδας και να μην έχουν φροντίσει να διασφαλίσουν τον πλούτο τους στο εξωτερικό.
Σχετικά με το χρέος, είναι προφανές ότι αφορά επιθυμία του ΣΥΡΙΖΑ, καθώς οποιαδήποτε ρύθμιση ή μορατόριουμ απαιτεί διαπραγμάτευση με τους δανειστές και τα μηνύματα είναι κάθε άλλο παρά ευοίωνα.
Υπερβάσεις
Οσον αφορά τις λογικές υπερβάσεις, ότι θα αξιοποιηθεί ο πλούτος των 200 δισ. ευρώ που παράγουν οι Ελληνες, υπενθυμίζεται ότι σε αυτά περιλαμβάνονται τα κέρδη των τραπεζών από δραστηριότητες τις οποίες θα απαγορεύσει ο ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και το εφοπλιστικό κεφάλαιο, που είναι προφανές ότι δεν θα κρατήσει υπό αυτές τις συνθήκες τα πλοία σε ελληνική σημαία.
Αλλά και η αναχρονιστική (τουλάχιστον στη διατύπωση) φορολόγηση του «συσσωρευμένου πλούτου» δεν συγκεκριμενοποιείται, πιθανότατα εσκεμμένα, μια και στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ, όπως ο κ. Τσακαλώτος, δεν αποκλείουν «εάν χρειασθεί» γενική φορολόγηση όλων των καταθέσεων?
Τελικά δεν δίνεται πειστική απάντηση για το πώς θα χρηματοδοτηθούν όχι αυτά τα μεγαλόπνοα σχέδια, αλλά απλώς και μόνον η καταβολή των συντάξεων και των μισθών, καθώς είναι γνωστό ότι η χώρα δεν έχει πρωτογενές πλεόνασμα.
Οι εξαγγελίες, πάντως, όσο κι αν ακούγονται ανεδαφικές, είναι συνεπείς με το πολιτικό στίγμα του ΣΥΡΙΖΑ όπως αποτυπώνεται στο πρόγραμμα: «Εμείς επιδιώκουμε η παραγωγή και η διανομή του πλούτου να είναι υπόθεση όλης της κοινωνίας, η μεγάλη καπιταλιστική ιδιοκτησία να γίνει δημόσια και η οικονομία να διευθύνεται δημοκρατικά. Ο σοσιαλισμός με πλήρη άνθηση της δημοκρατίας και της ελευθερίας είναι ο σκοπός μας».
Η τελική πρόταση δεν είναι άλλη από την «επιλεκτική διαγραφή του μεγαλύτερου μέρους του χρέους, είτε βρίσκεται σε χρηματοπιστωτικά ιδρύματα είτε σε κράτη, η αναστολή εξυπηρέτησης του υπόλοιπου ώσπου να υπάρξει οικονομική ανάκαμψη, και η εξυπηρέτησή του με ευνοϊκότερους όρους και ρήτρα ανάπτυξης και απασχόλησης. Για να επιτευχθεί αυτό το αποτέλεσμα χρειάζεται να αξιοποιηθεί κάθε μέσο, ακόμα και η διακοπή της πληρωμής».
Στο κεφάλαιο αυτό διατυπώνεται και μια ιδιόμορφη θεωρία σύμφωνα με την οποία το χρέος είναι «ταξικό» και έχει προέλθει από «φόρους που δεν πλήρωσαν οι πλούσιοι» και επομένως «δεν είναι αλήθεια ο ισχυρισμός ότι το Δημόσιο Χρέος δεν επιτρέπει στο κράτος να ασκήσει κοινωνική πολιτική και πολιτική ανάπτυξης. Αυτό ισχύει μόνο γιατί η κυβέρνηση των συνεταίρων του δικομματισμού βάζει την πληρωμή των δανειστών πάνω από τις ανάγκες του λαού…».
ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Κλείσιμο βάσεων, έξοδος από το ΝΑΤΟ
Ο ΣΥΡΙΖΑ ζητεί την αποχώρηση των ελληνικών δυνάμεων από τα Βαλκάνια και το Αφγανιστάν, την καταγγελία της στρατιωτικής συνεργασίας με το Ισραήλ, κλείσιμο όλων των ξένων βάσεων και έξοδο από το ΝΑΤΟ. Σεβασμό της εδαφικής ακεραιότητας των χωρών και αποφυγή βίας στις διμερείς σχέσεις, και στο πλαίσιο αυτό υποστηρίζει την προώθηση των διαπραγματεύσεων με την Τουρκία για τη χάραξη των ΑΟΖ και τις συνομιλίες για το Σκοπιανό.
ΕΡΓΑΣΙΑΚΑ
Ανακαλούνται οι μειώσεις μισθών
Επαναστατικές αλλαγές προτείνονται και στα εργασιακά: «Κατάργηση της πράξης Υπ. Συμβουλίου για μείωση του κατώτερου μισθού κατά 22%, επαναφορά όλων των ρυθμίσεων που ίσχυαν για τις Συλλογικές Συμβάσεις». Προβλέπει όμως και «άμεση τακτοποίηση και όχι απολύσεις των συμβασιούχων του δημόσιου τομέα, δραστικό περιορισμό της μερικής απασχόλησης, απαγόρευση εργασίας με Δελτίο Παροχής σε περιπτώσεις εξαρτημένης εργασίας, επαναφορά των ορίων που ίσχυαν για ομαδικές απολύσεις».
ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ
Θα πληρώσουν οι μεγάλες επιχειρήσεις και οι έχοντες
Είναι αρκετά απλουστευτική, βεβαίως, η αντίληψη ότι οι αναγκαίοι πόροι υπάρχουν καθώς όλοι οι Ελληνες «παράγουμε κάθε χρόνο 200 δισ. ευρώ, που τα λυμαίνονται όμως λίγοι». Αλλά αυτό το αξίωμα δίνει τη δυνατότητα για να απαντηθεί το μείζον ερώτημα της χρηματοδότησης του προγράμματος. Και στο πλαίσιο αυτό, οι πόροι μπορεί να βρεθούν «μέσω της αναμόρφωσης του φορολογικού συστήματος, της επιβάρυνσης όσο χρειάζεται των μεγάλων εισοδημάτων και του συσσωρευμένου πλούτου?».
Εντυπωσιακές είναι οι προτάσεις για το φορολογικό σύστημα:
- Συντελεστές μέχρι 75% για εισοδήματα άνω των 500.000 ευρώ τον χρόνο.
- Αύξηση του συντελεστή φορολογίας μεγάλων επιχειρήσεων.
- Φόρος χρηματοοικονομικών συναλλαγών και επιβολή ειδικής φορολογίας στην? πολυτελή και επιδεικτική κατανάλωση.
- Κατάργηση ειδικής φορολογικής ασυλίας των οικονομικά ισχυρών, όπως οι εφοπλιστές και η Εκκλησία.
- Καταγραφή σε περιουσιολόγιο του συσσωρευμένου πλούτου, είτε βρίσκεται στην Ελλάδα είτε έχει τοποθετηθεί στο εξωτερικό, και επαρκής φορολόγηση των μεγάλων περιουσιών άνω του 1 εκατομμυρίου ευρώ κ.λπ.
Ομως ο ΣΥΡΙΖΑ προτείνει μερικούς ακόμη τρόπους για εξεύρεση πρόσθετων πόρων: «Τη διεκδίκηση του γερμανικού κατοχικού δανείου, των επανορθώσεων και αποζημιώσεων για τα θύματα της Κατοχής. Με επανεξέταση όλων των στρατιωτικών δαπανών και κατάργηση κάθε δαπάνης που δεν είναι αναγκαία για την άμυνα της χώρας ξεκινώντας από τις? νατοϊκές δυνάμεις».
Αυτό που απουσιάζει παντελώς από το πρόγραμμα είναι το κεφάλαιο της προσέλκυσης ξένων επενδύσεων, κάτι μάλλον δικαιολογημένο, καθώς όλο το πρόγραμμα εμφορείται από αποτρεπτικά προς τις ξένες επιχειρήσεις μέτρα και ρυθμίσεις.
ΚΡΑΤΙΚΟΠΟΙΗΣΕΙΣ
Στο Δημόσιο οι τράπεζες
Κρίσιμη είναι η απόφαση για «εθνικοποίηση-κοινωνικοποίηση» των τραπεζών, που «θα μπορούν να ανήκουν σε δημόσιους φορείς, κρατικούς και μη, όπως π.χ. οι συνεταιρισμοί».
Στις τράπεζες θα απαγορευθεί «κάθε κερδοσκοπική δραστηριότητα» και θα ασχολούνται μόνο με την προστασία των αποταμιεύσεων και τη διοχέτευση πόρων στην ανάπτυξη με «κοινωνικά και οικολογικά κριτήρια».
Ακόμη προβλέπεται η «επιστροφή στο Δημόσιο των επιχειρήσεων που έχουν ιδιωτικοποιηθεί συνολικά ή εν μέρει: ΔΕΗ, ΟΤΕ, ΟΣΕ, ΕΛΤΑ, ΕΥΔΑΠ, Μέσων Μεταφοράς.
Παραμένουν ή επιστρέφουν στον έλεγχο του Δημοσίου λιμάνια, αεροδρόμια, αυτοκινητόδρομοι, ναυπηγεία, ορυκτός πλούτος κ.ά.».
ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΚΡΑΤΟΣ
Συντάξεις στο 100% του μισθού
Ο ΣΥΡΙΖΑ προτείνει σύνταξη που θα φθάνει το 100% του μισθού και ακόμη:
Επέκταση του επιδόματος ανεργίας σε ντόπιους και μετανάστες? ώσπου να βρουν δουλειά και αύξηση του επιδόματος στο 80% του τελευταίου μισθού την πρώτη διετία.
Επίσης προτείνει εθνικό σχέδιο που θα διασφαλίζει σε όλους: ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα, στέγη με θέρμανση, φως και τηλεπικοινωνίες, διατροφή, ένδυση κ.ά.
«Γενναιόδωρες» προτάσεις καταθέτει και για την Υγεία, «αποκλείοντας κάθε συγχώνευση δημόσιας μονάδας υγείας, αλλά με προσλήψεις, δωρεάν πρόσβαση στα δημόσια νοσοκομεία χωρίς επιβάρυνση, κατάργηση συμμετοχής στα φάρμακα και σε εξετάσεις για χαμηλοσυνταξιούχους, ανέργους και φοιτητές και σταδιακά για… όλους»!
KOIΝΩΝΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ
Δωρεάν Υγεία και Παιδεία
Το κοινωνικό πρόγραμμα περιλαμβάνει: Επιστροφή του κατώτατου μισθού στο ύψος που προέβλεπε η ΕΓΣΣ. Αξιοποίηση κτιρίων του Δημοσίου, των τραπεζών και της Εκκλησίας, να αναμορφωθούν για να στεγασθούν άστεγοι.
Εφαρμογή πρωινής και μεσημεριανής σίτισης των παιδιών στα δημόσια σχολεία.
Ολες οι υπηρεσίες Υγείας να χορηγούν ιατροφαρμακευτική, οδοντιατρική και οφθαλμολογική περίθαλψη σε ανέργους, αστέγους, χαμηλοσυνταξιούχους χωρίς καμία επιβάρυνση.
Να ρυθμιστούν τα δάνεια των υπερχρεωμένων νοικοκυριών με περίοδο χάριτος, επέκταση του χρόνου αποπληρωμής και μείωση του επιτοκίου. Η δόση να μην ξεπερνά το 30% του εισοδήματος. Διαγραφή μέρους ή του συνόλου του χρέους εφόσον ο οφειλέτης βρίσκεται κάτω από το επίπεδο αξιοπρεπούς διαβίωσης.
ΑΝΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ
Απλή αναλογική και δικαιώματα στους μετανάστες
Η υιοθέτηση της απλής αναλογικής και οι θεσμικές αλλαγές στη λειτουργία της Βουλής αποτελούν τον κορμό των προτάσεων του ΣΥΡΙΖΑ.
Ιδιαίτερης προσοχής αξίζουν οι προτάσεις για τις υπηρεσίες Δημόσιας Τάξης και τους μετανάστες, όπου πέραν της λογικής απαίτησης για απαγόρευση της παρουσίας μυστικών αστυνομικών σε διαδηλώσεις, μάλλον είναι εκκεντρική η πρόταση για «αποστρατιωτικοποίηση της Αστυνομίας και του Λιμενικού» σε ό,τι αφορά όχι μόνο την οργάνωση, αλλά και «την εκπαίδευση τους».
Ιδιαίτερα ριζοσπαστικές είναι οι προτάσεις του ΣΥΡΙΖΑ στο μεταναστευτικό, καθώς δείχνει να μη λαμβάνει υπόψη τα πραγματικά δεδομένα που έχουν διαμορφωθεί.
Προτείνει την πολιτική «ίσων δικαιωμάτων για όλους όσοι βρίσκονται στη χώρα», έστω και παράνομα. Επίσης:
- Αποσύνδεση της άδειας παραμονής από την ύπαρξη συγκεκριμένου αριθμού ενσήμων (σ.σ. αυτή η πρόταση δεν απαντά στο πώς θα εξασφαλίζει τα προς το ζην ο αποκτών άδεια παραμονής).
- Διευκόλυνση οικογενειακής επανένωσης.
- Διευκόλυνση της πολιτογράφησης, προπάντων για παιδιά μεταναστών, και κατάργηση κάθε περιορισμού πρόσβασης σε θεσμούς υγείας και παιδείας.
Αυτές οι προτάσεις συνεπάγονται ένα απροσδιόριστο κόστος για τα δημόσια νοσοκομεία και τη δημόσια εκπαίδευση, ενώ όλο το πακέτο αποτελεί το ισχυρότερο «κίνητρο» παγκοσμίως για την προσέλκυση ανεξέλεγκτων κυμάτων λαθρομεταναστών.
ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ
Αποκατάσταση της ισορροπίας
Για την αξιοποίηση των φυσικών πόρων οι αρχές που θέτει ο ΣΥΡΙΖΑ είναι «η φιλικότητα προς το περιβάλλον και η ειρηνική διευθέτηση των διαφορών με γειτονικές χώρες, μέσα από αμοιβαίους συμβιβασμούς».
Φιλόδοξο και απροσδιόριστου κόστους είναι το σχέδιο για το περιβάλλον, καθώς μεταξύ των άλλων προβλέπονται η «αποκατάσταση της ισορροπίας στις θάλασσές μας που νεκρώνονται από τη ρύπανση και την υπεραλίευση» και το «να ξαναγίνουν τα δάση μας που έχουν καεί ή έχουν χτιστεί και να προστατευθούν αποτελεσματικά».
ΝΙΚΟΣ ΜΕΛΕΤΗΣ
nmeletis@pegasus.gr
