Μετά την τελευταία δανειακή σύμβαση, η όποια κυβέρνηση προκύψει στις προσεχείς εκλογές θα είναι υποχρεωμένη να μειώσει τις δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού κατά 5,5% του ΑΕΠ ή κατά 11,5 δισ. ευρώ στα έτη 2013-2014. Δηλαδή θα πρέπει να μειώσει τις κρατικές δαπάνες κατά 5,75 δισ. ευρώ ανά έτος – μία τεράστια δέσμευση! Η εξοικονόμηση θα πρέπει να έρθει από διάφορα «μέτωπα», αλλά το σημαντικότερο μέρος της θα προέλθει από τη μείωση της μισθολογικής δαπάνης, της οποίας η συνεισφορά στα κρατικά έξοδα είναι και η μεγαλύτερη.
Η εφεδρεία (που διακόπηκε) και οι απολύσεις των υπαλλήλων καταργούμενων φορέων (που δεν έγιναν γιατί, βλ. περίπτωση ΕΟΜΜΕΧ σε προηγούμενη δημοσίευση, οι υπάλληλοι απορροφήθηκαν από άλλους φορείς) δεν θα επαρκούσαν ούτως ή άλλως για να καλύψουν το στόχο της μείωσης των δημοσίων υπαλλήλων κατά 150.000 μέχρι το 2015, δηλαδή την αποχώρηση κατά οποιονδήποτε τρόπο 30.000 υπαλλήλων το χρόνο.
Πολλοί συμπολίτες μας, φαντάζομαι, θα καλοβλέπουν τις απολύσεις στο δημόσιο αφού πράγματι οι δημόσιοι υπάλληλοι είναι πολλοί και οι υπηρεσίες τους συχνά απαράδεκτες. Η διαφθορά, η αλλαζονεία και η τεμπελιά πρωταγωνιστούν μεταξύ των «χαϊδεμένων παιδιών», ενώ είναι επίσης γεγονός ότι η κακοδιαχείριση του ανθρώπινου δυναμικού (βλέπε νοσοκόμες που κάνουν τις γραμματείς στο Υπουργείο Υγείας ή δασκάλους που κάνουν τους διοικητικούς υπαλληλους στο Υπουργείο Παιδείας, και όχι μόνο) προκαλεί μεγάλες στρεβλώσεις και οικονομικές επιβαρύνσεις.
Παρόλα αυτά μου κάνει εντύπωση η εκκωφαντική σιωπή της τρόικας (γιατί βέβαια καταλαβαίνω απόλυτα την σιωπή των βουλευτών) για τη μισθολογική δαπάνη όσων υπηρετούν, με απευθείας ανάθεση καθηκόντων και όχι μέσω ΑΣΕΠ ή άλλης διαφανούς διαδικασίας, στα γραφεία υπουργών, υφυπουργών και γενικών γραμματέων, στα λεγόμενα «πολιτικά γραφεία». Το προνόμιο αυτών των θέσεων απολαμβάνουν, χωρίς κανένα αξιοκρατικό έλεγχο, οι συγγενείς, φίλοι και γνωστοί των πολιτικών προϊσταμένων του δημοσίου.
Προβλέπονται στα πολιτικά γραφεία μελών της Κυβέρνησης, Υφυπουργών και Γενικών Γραμματέων θέσεις ειδικών συμβούλων, ειδικών συνεργατών και κάποιων διευθυντών, θέσεις οι οποίες πάρα πολύ εύκολα θα μπορούσαν να καλύπτονται από το υπάρχον προσωπικό των Υπουργείων. Αντί αυτού επιλέγονται από τους ίδιους τους διοικούντες άνθρωποι του περιβάλλοντός τους.
Προκύπτουν δύο βασικές στρεβλώσεις από αυτή την πρακτική: η πρώτη είναι ότι το κόστος της μισθοδοσίας των συμβούλων επιβαρύνει τον κρατικό προϋπολογισμό. Όπως μας λέει και η απόφαση του Υπουργείου Οικονομικών με ΑΔΑ: Β44ΑΧ-ΒΟ8 (διαύγεια), από τις αποδοχές των ειδικών συμβούλων και συνεργατών των Πολιτικών Γραφείων μελών της Κυβέρνησης, Υφυπουργών και Γενικών Γραμματέων σε βάρος του Κρατικού Προϋπολογισμού 2012 θα προκληθεί δαπάνη ύψους€ 2.100.000 περίπου και για καθένα από τα επόμενα έτη δαπάνη ύψους €1.800.000 περίπου. Χρειάζεται να δαπανούμε 2 εκατομμύρια το χρόνο (και δεν είναι μόνο αυτά αφού οι συγκεκριμένοι λαμβάνουν σταθερά επιπλέον εισοδήματα για υπερωρίες και εργασία τη νύχτα ή τις αργίες!) για να έχουμε συμβούλους στα γραφεία των υπουργών;
Μετά το 1994, σύσταση του ΑΣΕΠ, και το σταμάτημα των προσλήψεων στο δημόσιο από το παράθυρο, οι προσλήψεις γίνονται με αξιοκρατικά κριτήρια (τουλάχιστον με συγκεκριμένα, μετρήσιμα στοιχεία) και οι απαιτήσεις είναι υψηλές για τους υπαλλήλους πανεπιστημιακής και τεχνολογικής εκπαίδευσης. Μάλιστα, τα τελευταία χρόνια που η αγορά των τίτλων σπουδών κυρίως από βρετανικά πανεπιστήμια έχει ανέβει πολύ, οι πτυχιούχοι του δημοσίου κατέχουν και μεταπτυχιακούς τίτλους. Πολλοί κατέχουν και διδακτορικά και έχουν προσληφθεί σαν ειδικό επιστημονικό ππροσωπικό. Αφού έχουν περάσει από την αξιολόγηση του ΑΣΕΠ.
Ποια μεγαλύτερη εξασφάλιση θα μπορούσε να ζητήσει ο κάθε πολιτικός προϊστάμενος για την ποιότητα του ανθρώπινου δυναμικού στο Υπουργείο του; Αντί όμως να εμπιστευτεί τις δομές της χώρας που ο ίδιος και οι προκάτοχοί του έχουν θεσπίσει επιλέγει να κάνει τη δουλειά του ξανά με συνείδηση της πελατειακής του υποχρέωσης.
Και αυτό μας φέρνει στη δεύτερη στρέβλωση. Πόσο καλά μπορεί να λειτουργήσει ο εκάστοτε σύμβουλος/ ειδικός συνεργάτης που ακολουθεί ένα πολιτικό πρόσωπο από πόστο σε πόστο; Μάλλον όχι όσο καλά λειτουργεί ο υπηρεσιακός υπάλληλος που έχει αποκτήσει εμπειρία χρόνων στο αντικείμενο του υπουργείου του. Ο σύμβουλος πάλι κατά πάσα πιθανότητα θα χρειαστεί να …συμβουλευτεί τους υπαλλήλους του Υπουργείου για να μπορέσει να κατατοπιστεί στο θέμα του κάθε τομέα του Υπουργείου. Γιατί λοιπόν αυτό να μη γίνει άμεσα από τους υπαλλήλους προς τον Υπουργό; Επίσης, σε συνάφεια με την απαλλαγή ευθυνών που απολαμβάνει ο προϊστάμενός του, θα ενδιαφερθεί λιγότερο για τις συνέπειες των πράξεών του αφού θα τον καλύπτει η βουλευτική/ υπουργική ασυλία.
Η τρόικα που επιβλέπει τα μέτρα που λαμβάνονται προκειμένου να τηρηθούν οι όροι των δανειακών μας συμφωνιών επιλέγει να αφήσει έξω από τα ενδιαφέροντά της (τουλάχιστον προς το παρόν) τη σπατάλη που γίνεται για τη μισθοδοσία των ίδιων των βουλευτών, υπουργών και κολλητών τους. Για εμάς τους υπόλοιπους όμως, που η καθημερινή πίεση στα οικονομικά αυξάνει ολοένα, και που πληρώνουμε τις ορέξεις των πολιτικών και τις ρουσφετολογικές τους επιλογές, δεν θα πρέπει να είναι αυτή η πρακτική ένα δείγμα του ποιοι μας κυβερνούν και ζητούν την ψήφο μας σε λίγες μέρες;
