Στην τύχη της εν Ελλάδι αλβανικής κοινότητας αναφέρεται με εκτενές ρεπορτάζ του το Reuters σημειώνοντας ότι ενώ η διεθνής κοινότητα παρακολουθεί τις προσπάθειες της χώρας μας να αντεπεξέλθει στη διόγκωση της ανεργίας και τις περικοπές μισθών, εκατοντάδες χιλιάδες Αλβανοί καλούνται να αποφασίσουν, άμεσα, για το μέλλον τους.

Ο Artur Metaj έβγαλε τις πρώτες του δραχμές το 1991 πουλώντας βερμούδες σε στρατιώτες των αμερικανικών βάσεων στην Ελλάδα. Για Αλβανούς σαν τον Metaj, η Ελλάδα πρόσφερε την εποχή εκείνη την πρώτη γεύση καπιταλισμού μετά την κατάρρευση του ιδιαίτερα σκληρού κομμουνιστικού καθεστώτος στην ίδια τους τη χώρα.

Ο Artur Metaj έξω από το κομμωτήριο του. ΦΩΤΟ REUTERS

Στην συνέχεια, ο Metaj άνοιξε ένα κομμωτήριο στο οποίο προσέλαβε 14 άτομα. Σταδιακά τον ακολούθησαν στον ίδιο δρόμο περίπου 500.000 συμπατριώτες του, σύμφωνα με εκτιμήσεις. Οι Αλβανοί έστελναν χρήματα πίσω στην πατρίδα τους με τραπεζικά εμβάσματα – από καιρό βασικός πυλώνας της αλβανικής οικονομίας.
Όταν άρχισε όμως η οικονομική κρίση το 2009, τα γενναιόδωρα φιλοδωρήματα που κέρδιζε ο Metaj άρχισαν να στερεύουν και οι τακτικοί του πελάτες να του ζητούν πίστωση.

REUTERS

Καθώς η διεθνής κοινότητα παρακολουθεί εναγωνίως τις προσπάθειες της Ελλάδας να ανταπεξέλθει στη διόγκωση της ανεργίας, τη φοροκαταιγίδα και τις περικοπές μισθών, μία αθόρυβη κοινότητα εκατοντάδων χιλιάδων Αλβανών – που αντιστοιχούν στο 60% του ξένου εργατικού δυναμικού της χώρας – καλείται να αποφασίσει για το μέλλον της.
Πολλοί από αυτούς αντιμετωπίζουν μια δύσκολη επιλογή: Να επιστρέψουν στη φτωχή χώρα που άφησαν πίσω τους και να ξαναρχίσουν από την αρχή, ή να παραμείνουν στην Ελλάδα με κίνδυνο να καταστούν παράνομοι μετανάστες στην χώρα που έχτισαν μια νέα ζωή;

Όταν ένας κλέφτης διέλυσε με βαριοπούλα την τζαμαρία του καταστήματός του, ο Metaj αποφάσισε να φύγει. Επέστρεψε στην Αλβανία τον Δεκέμβριο μαζί με τη σύζυγο, τη μικρή τους κόρη και ένα μικρό κομπόδεμα για να ανοίξουν ένα μικρό κομμωτήριο στα Τίρανα.

“Φαίνεται ότι τελειώσανε τα χρήματα”, είπε για την Ελλάδα. “Στέρεψαν”.

REUTERS

Χιλιάδες άλλοι Αλβανοί πήραν το δρόμο του γυρισμού, αναζητώντας την ασφάλεια που τους παρέχει ο οικογενειακός τους κύκλος. Για τα παιδιά τους, όμως, που έχουν γεννηθεί στην Ελλάδα, η Αλβανία είναι μια ξένη χώρα.
Καθώς δε φαίνεται να κοπάζει η κρίση στην Ελλάδα και την Ιταλία – τον άλλο μεγάλο προορισμό των Αλβανών μεταναστών – μπορεί να αναρωτηθεί κανείς εάν ήταν ορθή η πολιτική της Αλβανίας να βασίζει την οικονομική της ανάπτυξη στα εμβάσματα της διασποράς της, και για το αν η επιστροφή των μεταναστών θα είναι ευλογία ή βρόχος για τη χώρα.

“Η (ελληνική) κρίση έχει πλήξει περισσότερο τους οικονομικούς κλάδους, όπου απασχολούνται κυρίως οι μετανάστες”, είπε η Άννα Τριανταφυλλίδου, ερευνήτρια στο Ελληνικό Ίδρυμα Ευρωπαϊκής και εξωτερικής Πολιτικής (ΕΛΙΑΜΕΠ), η οποία έχει μελετήσει τις επιπτώσεις της κρίσης στους μετανάστες.

Ο κατασκευαστικός κλάδος, στον οποίο ξεκινούν να εργάζονται πολλοί Αλβανοί, έχει απολύσει το μισό σχεδόν εργατικό του δυναμικό, απασχολώντας μόνο 240.000 εργάτες πέρυσι, από περίπου 400.000 το 2008.
Ο αριθμός των αδειών παραμονής στην χώρα έχει μειωθεί κατά 20% σε ετήσια βάση από την αρχή της κρίσης, είπε η Τριανταφυλλίδου. Οι μετανάστες ίσως χάσουν το νομικό τους καθεστώς εάν παραμείνουν άνεργοι για μεγάλο χρονικό
διάστημα. Πολλοί αναγκάζονται να εργάζονται για χαμηλότερο μισθό ή να μείνουν ανασφάλιστοι.

REUTERS

“Αυτό από το οποίο υποφέρουν τώρα πολλοί μετανάστες είναι η ‘απονομιμοποίηση’, και είναι τραγικό”, είπε η Τριανταφυλλίδου.

“Άνθρωποι που είναι εδώ πάνω από 10 χρόνια, που είχαν κάποια διακοπή στη νόμιμη διαμονή τους ή δεν πρόλαβαν να πάρουν την άδεια απεριορίστου ή την άδεια την δεκαετή, να βρίσκονται τώρα επί ξύλου κρεμάμενοι”, είπε.
Ένας 38χρονος Αλβανός, πατέρας δυο παιδιών, αυτοκτόνησε την Πέμπτη πηδώντας από την ταράτσα κτιρίου στην Κρήτη, ανακοίνωσε η αστυνομία. Τα κίνητρά του παραμένουν άγνωστα. Αξιωματούχος της αστυνομίας, ωστόσο, που δεν θέλησε να κατονομαστεί, είπε ότι ο αυτόχειρας, που ζούσε στην Ελλάδα τα τελευταία 15 χρόνια, αναζητούσε ανεπιτυχώς εργασία στην Αλβανία.

Το συμβάν έγινε μία ημέρα μετά την αυτοκτονία συνταξιούχου στο Σύνταγμα, ο οποίος ανέφερε σε σημείωμα που βρέθηκε επάνω του ότι προτιμούσε να πεθάνει από το να αναζητά τροφή στα σκουπίδια.
Με τον πληθωρισμό να καλπάζει στο 13% περίπου, η αλβανική οικονομία δεν είναι ικανή να απορροφήσει τα κύματα των μεταναστών που επιστρέφουν σε αναζήτηση εργασίας.

Η Αλβανία, ήδη μία από τις φτωχότερες χώρες της Ευρώπης, έχει πληγεί σκληρά από την κρίση στην Ελλάδα και την Ιταλία, τους κύριους εμπορικούς της εταίρους και επενδυτές. Τα εμβάσματα των Αλβανών του εξωτερικού έχουν πέσει στο ήμισυ σε σύγκριση με το 2007, όταν είχαν ανέλθει στα 951 εκατ. ευρώ — ποσοστό 10% του αλβανικού ΑΕΠ.

Παρόλο που είναι δύσκολο να βρει κανείς αξιόπιστα στοιχεία, Αλβανοί αξιωματούχοι εκτιμούν ότι περίπου 15% των νόμιμων Αλβανών μεταναστών που ζουν στην Ελλάδα και περίπου 250.000 παράνομοι έχουν επιστρέψει στην πατρίδα τους.

Οι τραπεζικές καταθέσεις στην Αλβανία αυξήθηκαν κατά 717 εκατ. ευρώ μεταξύ Ιανουαρίου 2011 και Ιανουαρίου 2012. Ένα μεγάλο μέρος αυτής της αύξησης εκτιμάται ότι οφείλεται στον επαναπατρισμό καταθέσεων από παλινοστούντες Αλβανούς.

“Ήταν έξυπνοι – πρώτα μετέφεραν τις καταθέσεις τους, μετά άλλα περιουσιακά στοιχεία και τώρα έρχονται και οι ίδιοι για μια νέα ζωή”, λέει ο τέως υφυπουργός Οικονομικών της Αλβανίας Florian Mima.

www.newsit.gr