Τράπεζες και υψηλά επιτόκια είναι οι κύριες αιτίες της υπερχρέωσης των νοικοκυριών, όπως προκύπτει από έρευνα της ΕΚΠΟΙΖΩ.
Με κλονισμένη ψυχική και σωματική υγεία, οι υπερχρεωμένοι δανειολήπτες έχουν αρχίσει να ξεπουλάνε την ακίνητη περιουσία τους, για να μπορέσουν να αντιμετωπίσουν τις οφειλές τους προς τις τράπεζες. Μάλιστα, ένας στους δέκα (ποσοστό 11,3%) έφτασε στο σημείο να μείνει κυριολεκτικά στον δρόμο, καθώς εκποίησε την κύρια κατοικία του, ενώ πολλοί δεν πληρώνουν ούτε τους λογαριασμούς των υπηρεσιών κοινής ωφελείας. Παρ’ όλα αύτα, η τροπολογία που περιλαμβάνει ευνοϊκές ρυθμίσεις για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά είναι ακόμη στον αέρα, καθώς απεσύρθη την τελευταία ώρα από τον υπουργό Εργασίας Γιώργο Κουτρουμάνη, ο οποίος επικαλέστηκε την εν εξελίξει διαβούλευση με την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.
Οπως επισημαίνεται στην έρευνα της ΕΚΠΟΙΖΩ (263 ερωτηματολόγια), ο ένας στους δύο δανειολήπτες αποδίδει τα δεινά του στις πρακτικές των τραπεζών, καθώς στο παρελθόν δάνεια και πιστωτικές κάρτες δίνονταν στα τυφλά (απουσία ελέγχου της πιστοληπτικής ικανότητας των δανειοληπτών), ενώ την ίδια στιγμή το ύψος των επιτοκίων εξακολουθεί να είναι δυσθεώρητο.
Ως δεύτερη αιτία (32,6%) αναφέρεται ένα απρόβλεπτο γεγονός που συνέβη στη ζωή των ερωτώμενων, όπως απώλεια εργασίας, αρρώστια, θάνατο. Ως τρίτη αιτία (20,7%) παρουσιάζονται οι μέθοδοι προσέγγισης των τραπεζών, ποσοστό 15,4% αναφέρθηκε στην οικονομική πολιτική της κυβέρνησης και 8,9% δήλωσε ότι για την κατάστασή τους ευθύνεται η καταναλωτική συμπεριφορά τους.
Σχετικά με την ανθρωπογεωγραφία, η έρευνα της ΕΚΠΟΙΖΩ, που, σημειωτέον, έγινε έναν χρόνο πριν, δείχνει ότι οι υπερχρεωμένοι είναι στην πλειοψηφία τους άνδρες (55%), ηλικίας 35-54 (53,03%), έγγαμοι (61,2%), με παιδιά (36,8%), μισθωτοί (37,8%), συνταξιούχοι (23,1%) και άνεργοι (22,3%).
Ας σημειωθεί ότι ένας στους πέντε υπερχρεωμένους (19,7%) δηλώνει ετήσιο εισόδημα 0-4.000 ευρώ, δηλαδή χαμηλότερο από τα όρια της φτώχειας.
Ως προς το ύψος του δανεισμού, το 21,7% χρωστάει από 110.001 έως 200.000 ευρώ, το 19,3% από 20.001 έως 50.000 ευρώ, το 14,5% από 200.001 έως 300.000 ευρώ, το 14% από 80.001 έως 110.000 ευρώ, το 13,5% από 50.001 έως 80.000 ευρώ, το 9,2% έως 20.000 ευρώ, το 5,3% από 300.001 έως 500.000 ευρώ και, τέλος, πάνω από 500.001 ευρώ το 1,9%.
Επίσης, επτά στους δέκα, εκτός από την αδυναμία πληρωμής των οφειλών προς τις τράπεζες, αδυνατούν να αντεπεξέλθουν και σε άλλες υποχρεώσεις τους. Συγκεκριμένα, ένας στους τρεις οφείλει στη ΔΕΗ και ένας στους τέσσερις σε ΟΤΕ, ΕΥΔΑΠ, ασφαλιστικά ταμεία και Εφορία.