Ψαράδες καταγγέλλουν ελληνοποιήσεις θαλασσινών για να ανέβει το… κασέ τους
«Σας περιμένουμε για να απολαύσετε φρέσκα ψάρια από τα καταγάλανα νερά του Αιγαίου». Με αυτόν τον τρόπο διαφημίζουν το ελληνικό μενού τους πολλές ψαροταβέρνες αλλά και εστιατόρια που ειδικεύονται στο ψάρι. Σε αρκετές περιπτώσεις όμως τα ψάρια που σερβίρονται ως ντόπια στα καταστήματα ή πωλούνται στις ψαραγορές δεν έχουν καμία σχέση με τον… ελληνικό βυθό.
Πρόκειται για ψάρια από τη Σενεγάλη ή θαλασσινά από την Ινδία που βαφτίζονται ελληνικά, όπως καταγγέλλουν ψαράδες αλλά και καταστηματάρχες. Ο στόχος των επιτήδειων είναι να εξαπατήσουν και να πουλήσουν τα ψάρια σε υψηλές τιμές. Τα εύκολα θύματά τους είναι οι καταναλωτές που δεν έχουν τις γνώσεις για να ξεχωρίσουν μικροδιαφορές και λεπτομέρειες.
«Πράγματι, και στη χώρα μας παρατηρείται το φαινόμενο ψάρια από τρίτες χώρες να βαφτίζονται ελληνικά», λέει στα «ΝΕΑ» ο πρόεδρος της Συνομοσπονδίας Αλιέων Ελλάδος Δημήτρης Κοτσόργιος. Οπως λέει, υπάρχουν περιπτώσεις που οι ταμπέλες στα ιχθυοπωλεία δεν λένε την αλήθεια. «Μπορεί στις ταμπέλες να γράφουν “ντόπιο” αλλά είναι ξένα και πωλούνται σε υπερβολικά υψηλές τιμές». Προσθέτει, δε, ότι οι εξπέρ της απάτης εκμεταλλεύονται το γεγονός ότι η συντριπτική πλειονότητα των καταναλωτών δεν έχει πολλές γνώσεις για τα ψάρια. «Ο καταναλωτής είναι δύσκολο να καταλάβει τις διαφορές. Υπάρχουν είδη ψαριών της ίδιας οικογένειας που έχουν αμελητέες διαφορές μεταξύ τους. Κι όμως, το ένα μπορεί να έχει αλιευτεί στη Μεσόγειο και το άλλο στον ωκεανό». Για παράδειγμα, λέει, οι γαρίδες Ατλαντικού έχουν διαφορές από τις εγχώριες. «Αλλά ποιος γνωρίζει και μπορεί να ξεχωρίσει τις ποικιλίες;».
Στο ίδιο μήκος κύματος και ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Συλλόγων Παράκτιας Αλιείας στην Περιφέρεια Νότιας Ελλάδας, Δημήτρης Ζάννες, λέει πως το φαινόμενο με τα ξένα ψάρια να παρουσιάζονται στους πάγκους των ψαράδικων ως ελληνικά συμβαίνει επειδή κάποιοι «έχουν στόχο το υπερκέρδος».
Στα… δίχτυα του ΕΦΕΤ
Ψάρια και θαλασσινά εισαγωγής που έχουν βαφτιστεί ελληνικά εντοπίζει και ο ΕΦΕΤ στους ελέγχους που πραγματοποιεί. Τον περασμένο Ιούλιο, για παράδειγμα, σε επιχείρηση εμπορίας ιχθυηρών στη Βόρεια Ελλάδα οι ελεγκτές επέβαλαν πρόστιμο 4.000 ευρώ. Ο επιχειρηματίας πωλούσε αποψυγμένες σουπιές προελεύσεως Τουρκίας, ελληνικής επεξεργασίας, ως νωπές ελληνικές. Πρόστιμο επιβλήθηκε και σε επιχειρηματία της Αττικής τον Σεπτέμβριο του 2010. Οι πινακίδες πώλησης των καλαμαριών που πωλούσε έγραφαν «καλαμάρια φρέσκα, ντόπια, τρυφερά». Ο έλεγχος έδειξε όμως ότι ήταν εισαγωγής από την Ινδία και την Ινδονησία και διακινούνταν κατεψυγμένα…
Το φαινόμενο, όπως τονίζουν οι αλιείς, εντείνεται τους καλοκαιρινούς μήνες. Τότε – από τον Μάιο έως τον Οκτώβριο – ισχύει η απαγόρευση και οι ελληνικές μηχανότρατες δεν ψαρεύουν. Ετσι, πραγματοποιούνται εισαγωγές για να καλυφθεί η έλλειψη επάρκειας σε ελληνικά ψάρια.
«Το καλοκαίρι, το 70% των συναγρίδων, σφυρίδων και μπαρμπουνιών είναι εισαγωγής. Τους υπόλοιπους μήνες, αυτό το ποσοστό πέφτει στο 50%», αναφέρει ο διευθυντής της Ιχθυόσκαλας Πειραιά Μιχάλης Βασιλάκης. Στην Ιχθυόσκαλα διακινούνται ετησίως περίπου 20.000 τόνοι αλιεύματα, εκ των οποίων το 20%-25% είναι εισαγωγής (από τρίτες χώρες και από χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης). Για παράδειγμα, το 2011 διακινήθηκαν συνολικά 19.355 τόνοι και απ’ αυτούς οι 3.484 ήταν εισαγωγής. Ωστόσο, την τελευταία τριετία, όπως αναφέρει ο κ. Βασιλάκης, οι εισαγωγές έχουν μειωθεί λόγω της οικονομικής κρίσης.
Οσο για το φαινόμενο της ελληνοποίησης ψαριών, ο διευθυντής της Ιχθυόσκαλας ξεκαθαρίζει πως από εκεί «τουλάχιστον το 99,9% των ψαριών φεύγει με ταυτότητα». Εχουν δηλαδή όλα τα απαραίτητα έγγραφα που πιστοποιούν τη χώρα προέλευσής τους. Μετά όμως, στην αγορά, όπως λέει, δεν αποκλείεται κάποιοι να πωλούν τα ξένα ως ελληνικά. «Κάτι που είναι παράνομο».
Τα ξένα ψάρια που βαφτίζονται ντόπια δημιουργούν προβλήματα και στους εστιάτορες που ειδικεύονται στο ψάρι και έχουν αποκτήσει σχέσεις εμπιστοσύνης με τους πελάτες τους. Μιλώντας στα «ΝΕΑ» ο ιδιοκτήτης εστιατορίου στο Π. Φάληρο που ειδικεύεται σε ψάρια και θαλασσινά, ο Τάσος Κόλλιας, τόνισε πως εδώ και χρόνια η επιχείρησή του έχει δικτυωθεί με έλληνες ψαράδες έτσι ώστε να εξασφαλίζει φρέσκα, ντόπια ψάρια στους πελάτες και να αποφεύγει την παγίδα των ελληνοποιημένων ψαριών. «Παίρνουμε κατευθείαν ψάρια από ψαράδες στη Λήμνο και τη Λέρο. Τα βάζουν σε ψυγειάκια και μας τα στέλνουν στην Αθήνα». Μάλιστα, προσθέτει ότι το καλοκαίρι, όταν η ζήτηση για ψάρι αυξάνεται και υπάρχει έλλειψη ελληνικών αλιευμάτων, «κρατάμε κλειστό το εστιατόριο όλο τον Αύγουστο. Οσο για τους υπόλοιπους θερινούς μήνες, οι ψαράδες με τους οποίους συνεργαζόμαστε προσπαθούν να μας βοηθούν και μας τροφοδοτούν με φρέσκα ψάρια για να μην ξεμένουμε».