Οι νέες συνθήκες στο καθεστώς απασχόλησης αποτυπώνονται στην εγκύκλιο του υπουργείου Εργασίας που εκδόθηκε χθες. Οι αλλαγές είναι σαρωτικές. Μειώνεται δραστικά ο κατώτατος μισθός στις ιδιωτικές επιχειρήσεις. Καταργείται η μονιμότητα στον ευρύτερο δημόσιο τομέα. Μένουν στον αέρα οι κλαδικές συμβάσεις. Μεγάλοι χαμένοι είναι οι αμειβόμενοι με τα κατώτατα όρια και οι νέοι.
ΟΙ ΜΙΣΘΟΙ
Σαρωτικές είναι οι αλλαγές στην αγορά εργασίας, καθώς μειώνεται ο κατώτατος μισθός, βρίσκονται στον «αέρα» οι κλαδικές συμβάσεις και μπαίνει τέλος στη μονιμότητα στον ευρύτερο δημόσιο τομέα. Διορία μέχρι τις 14 Μαΐου έχουν εργοδότες και συνδικάτα για να υπογράψουν νέες κλαδικές συμβάσεις εργασίας, ώστε να αποφευχθεί η κατακόρυφη πτώση των μισθών.
Μεγάλοι χαμένοι είναι όσοι αμείβονται με τον κατώτατο μισθό της εθνικής συλλογικής σύμβασης, ο οποίος μειώθηκε κατά 22% (για τους νέους η μείωση είναι 32%). Αυτό «συμπαρασύρει» προς τα κάτω το επίδομα ανεργίας και άλλες έξι παροχές που χορηγεί ο ΟΑΕΔ.
Το νέο «τοπίο» στην αγορά εργασίας αποσαφηνίζεται σε εγκύκλιο του υπουργείου Εργασίας που δόθηκε χθες στη δημοσιότητα. Στην εγκύκλιο της γενικής γραμματέως Αννας Στρατινάκη δίνονται διευκρινίσεις για τη διάρκεια της μετενέργειας των κλαδικών συμβάσεων αλλά και για τα επιδόματα που διατηρούνται.
Οι επιπτώσεις στις αποδοχές των εργαζομένων θα είναι μεγάλες, καθώς όπου δεν υπογράφεται νέα κλαδική σύμβαση οι μισθοί θα μειώνονται 15% με 20% λόγω της απώλειας μιας σειράς επιδομάτων (π.χ. γάμου, πολυετίας).
Μάλιστα οι εργοδότες μπορούν με επιχειρησιακές ή ατομικές συμβάσεις να ρίξουν τους κλαδικούς μισθούς μέχρι και τα επίπεδα της εθνικής συλλογικής σύμβασης (σε μια τέτοια περίπτωση η μείωση θα φτάσει το 40%).
Οσον αφορά στη «μετενέργεια» προβλέπονται τρεις διαφορετικές ρυθμίσεις ανάλογα με το πότε λήγει η κάθε κλαδική σύμβαση. Στην εγκύκλιο προβλέπονται τα εξής:
- Οι κανονιστικοί όροι συλλογικής σύμβασης που θα λήξει ή θα καταγγελθεί εξακολουθούν να ισχύουν για ένα τρίμηνο (μέχρι τώρα η μετενέργεια ήταν εξάμηνη).
- Οι κανονιστικοί όροι συλλογικής σύμβασης που έχει ήδη λήξει ή καταγγελθεί μέχρι τις 14 Φεβρουαρίου ισχύουν για ένα τρίμηνο (δηλαδή μέχρι τις 14 Μαΐου). Μετά το διάστημα αυτό παύει να ισχύει η μετενέργεια.
- Για τις συλλογικές συμβάσεις που έχουν λήξει και έχει παρέλθει το εξάμηνο, η παράταση του τριμήνου δίνεται μόνο για τη σύναψη νέων συλλογικών συμβάσεων εργασίας. Χαρακτηριστικά τονίζεται πως μετά το εξάμηνο οι συμβάσεις «έχουν πάψει να παράγουν έννομα αποτελέσματα ως συλλογικές συμβάσεις και οι όροι τους έχουν απολέσει τον κανονιστικό χαρακτήρα τους, παραμένουν δε στις ατομικές συμβάσεις ως απλοί ενοχικοί όροι».
Σημειώνεται πως από τις 14 Φεβρουαρίου οι συλλογικές συμβάσεις εργασίας συνάπτονται για ορισμένο χρόνο ισχύος, η διάρκεια του οποίου δεν μπορεί να είναι μικρότερη από ένα έτος και δεν μπορεί να υπερβαίνει τα τρία έτη. Οι συλλογικές συμβάσεις που βρίσκονται σε ισχύ ήδη 24 μήνες μέχρι τις 14 Φεβρουαρίου, ή και περισσότερο, λήγουν μετά την παρέλευση ενός έτους (δηλαδή στις 14 Φεβρουαρίου 2013), εκτός κι αν λήγουν ή καταγγελθούν νωρίτερα.
ΜΕΤΑ ΤΗ ΛΗΞΗ ΤΗΣ ΜΕΤΕΝΕΡΓΕΙΑΣ
Τα τέσσερα επιδόματα που διασώζονται
Μόνο ο βασικός μισθός και τέσσερα επιδόματα «διασώζονται» μετά τη λήξη της μετενέργειας των κλαδικών συμβάσεων εργασίας.
Από τις 14 Μαΐου και αν δεν υπογραφεί νέα κλαδική σύμβαση, οι εργαζόμενοι διατηρούν τον βασικό μισθό και τα επιδόματα ωρίμανσης, τέκνων, σπουδών και επικινδύνου εργασίας.
Ουσιαστικά χάνονται μια σειρά επιδομάτων -για παράδειγμα, το επίδομα γάμου- με αποτέλεσμα οι κλαδικοί μισθοί να «υποχωρούν» περίπου 15% με 20%.
Τι προβλέπεται
Στην εγκύκλιο προβλέπονται χαρακτηριστικά τα εξής:
- Ως «επίδομα ωρίμανσης» νοούνται τα επιδόματα που καταβάλλονται για το σύνολο του χρόνου υπηρεσίας του εργαζομένου, που έχει διανυθεί στον ίδιο ή άλλον εργοδότη, δηλαδή της κάθε μισθολογικής κλίμακας.
- Ως «επίδομα σπουδών» νοείται το αντίστοιχο επίδομα που χορηγείται με βάση τους τίτλους σπουδών Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης, μεταπτυχιακούς τίτλους σπουδών, επαγγελματικής εκπαίδευσης, ημεδαπών ή μη εκπαιδευτικών ιδρυμάτων ή σχολών.
- Ως «επίδομα επικινδύνου εργασίας» νοούνται τα επιδόματα που χορηγούνται λόγω των συνθηκών εργασίας που συνεπάγονται κίνδυνο για τη σωματική ακεραιότητα και τη ζωή του εργαζομένου.
Μονιμότητα
Τέλος μπαίνει στη μονιμότητα στον ευρύτερο δημόσιο τομέα. Από τις 14 Φεβρουαρίου οι συμβάσεις εργασίας που περιέχουν όρους για τη λήξη τους με τη συμπλήρωση κάποιου ορίου ηλικίας ή με τη συμπλήρωση των προϋποθέσεων συνταξιοδότησης μετατρέπονται σε συμβάσεις εργασίας αορίστου χρόνου.
Στην εγκύκλιο προβλέπεται πως «διατάξεις νόμων ή κανονιστικών αποφάσεων καθώς και όροι συλλογικών συμβάσεων και διαιτητικών αποφάσεων, κανονισμών εργασίας προσωπικού, οργανισμών προσωπικού και αποφάσεων διοίκησης επιχειρήσεων που θεσπίζουν ρήτρες μονιμότητας ή δεσμευτικούς όρους που υποκρύπτουν μονιμότητα καταργούνται».
ΑΝΑΔΡΟΜΙΚΑ ΑΠΟ ΤΙΣ 14 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ
Μείωση 22% στις κατώτατες αποδοχές
Χωρίς τη σύμφωνη γνώμη των εργαζομένων μειώνεται κατά 22% ο κατώτατος μισθός της εθνικής συλλογικής σύμβασης. Η μείωση ισχύει από τις 14 Φεβρουαρίου, ενώ ειδικά για τους νέους κάτω των 25 ετών το «μαχαίρι» φτάνει το 32%.
Στην εγκύκλιο του υπουργείου Εργασίας προβλέπεται πως εργοδότες και συνδικάτα «μπορούν να συμφωνήσουν μικρότερα ποσοστά μείωσης ή καθόλου μείωση αλλά σε καμία περίπτωση μεγαλύτερη μείωση από το 22%, πέραν του οποίου η όποια συμφωνία είναι άκυρη».
Με τις νέες ρυθμίσεις ο βασικός μηνιαίος μισθός διαμορφώνεται στα 586,08 για τον ανειδίκευτο άγαμο υπάλληλο.
Ειδικά για τους νέους κάτω των 25 ετών «πέφτει» στα 510,95 ευρώ.
Σημειώνεται πως από 14 Φεβρουαρίου και μέχρι το ποσοστό της ανεργίας να πέσει κάτω από το 10% αναστέλλεται η χορήγηση αυξήσεων (περιλαμβανομένων της υπηρεσιακής ωρίμανσης καθώς και του επιδόματος πολυετίας, χρόνου εργασίας κ.ά.).
Η διαιτησία
Τέλος μόνο με συμφωνία εργοδοτών και συνδικάτων και αποκλειστικά για τον βασικό μισθό μπορεί να γίνει η προσφυγή στον Οργανισμό Μεσολάβησης και Διαιτησίας. Χαρακτηριστικά τονίζεται πως «η προσφυγή στη διαιτησία γίνεται μόνο για θέματα που αφορούν στον καθορισμό βασικού μισθού ή/ και ημερομισθίου. Δεν περιλαμβάνεται κανένας άλλος κανονιστικός όρος προηγούμενων συλλογικών συμβάσεων».
Μάλιστα προσφυγές που έχουν κατατεθεί μονομερώς μέχρι τις 14 Φεβρουαρίου και δεν έχει ακόμα εκδοθεί διαιτητική απόφαση μπαίνουν στο αρχείο. Για την έκδοση απόφασης ο διαιτητής λαμβάνει υπόψη τις οικονομικές συνθήκες, την πρόοδο στη μείωση του μοναδιαίου κόστους εργασίας και την παραγωγική δραστηριότητα στον επαγγελματικό κλάδο.
ΣΤΑ 360 ΕΥΡΩ
«Ψαλίδι» και στο επίδομα ανεργίας
Στα 360 ευρώ διαμορφώνεται πλέον το βασικό μηνιαίο επίδομα ανεργίας, το οποίο μειώνεται κατά 22% ακολουθώντας την «πορεία» του κατώτατου μισθού. Παράλληλα «παρασύρονται» άλλα έξι επιδόματα -μεταξύ των οποίων και η ειδική παροχής μητρότητας-, τα οποία από χθες είναι μειωμένα κατά 22%.
Σε ανακοίνωση του ΟΑΕΔ προβλέπεται πως τα νέα ποσά επιδότησης ανεργίας ισχύουν τόσο για τους ήδη επιδοτούμενους όσο και για τους νέους δικαιούχους.
Προσαυξήσεις
Το βασικό ημερήσιο ποσό της τακτικής επιδότησης ανεργίας διαμορφώνεται στα 14,4 ευρώ, ενώ το χορηγούμενο ποσό προσαυξάνεται κάθε μήνα ανάλογα με τα προστατευόμενα μέλη.
Παράλληλα μειώνονται τα ειδικά εποχιακά βοηθήματα που καταβάλλονται σε διάφορες ειδικότητες (π.χ. οικοδόμοι, δασεργάτες), αλλά και τα βοηθήματα που δίνονται σε ανέργους μετά τη λήξη της επιδότησης.
Οσον αφορά την ειδική παροχή μητρότητας -που καταβάλλεται για ένα εξάμηνο-, περιορίζεται πλέον στα 586,08 ευρώ τον μήνα.
