Τα σενάρια για το «κούρεμα» χρεών από δάνεια
Λύση για τα δάνεια των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων αναζητεί η κυβέρνηση σε συνεργασία με τις τράπεζες. Μάλιστα μία από τις προτάσεις που έχει πέσει στο τραπέζι είναι το «κούρεμα» των οφειλών από δάνεια σε ποσοστό από 20% έως 30%.
Μέσα στον Μάρτιο θα ληφθούν οι σχετικές αποφάσεις, όπως δήλωσε χθες ο γενικός γραμματέας Καταναλωτή Δημήτρης Σπυράκος, καθώς όλο και περισσότεροι δανειολήπτες δηλώνουν αδυναμία εξυπηρέτησης των οφειλών τους.
Αν υιοθετηθεί η λύση του «κουρέματος», τα νοικοκυριά θα απαλλαγούν από χρέη ύψους από 22,5 δισ. ευρώ έως 34 δισ. ευρώ και οι επιχειρήσεις από οφειλές 30 δισ.-36 δισ. ευρώ. Συνολικά, δηλαδή, θα διαγραφούν οφειλές από 50 δισ. έως 70 δισ. ευρώ.
Οπως αποκάλυψε το «Εθνος της Κυριακής», σχέδιο για το «κούρεμα» των δανείων νοικοκυριών και επιχειρήσεων παρουσιάστηκε πρόσφατα από την αμερικανική εταιρεία Bain στο υπουργείο Οικονομικών, καθώς και στη διοίκηση της Τράπεζας της Ελλάδος, στο πλαίσιο της εξέτασης τρόπων και σχεδίων για το πώς θα αντιμετωπίσουν τα πιστωτικά ιδρύματα την ανακεφαλαιοποίησή τους και τις επισφάλειες που θα προκύψουν, λόγω ύφεσης.
Η πρώτη «κρούση» από το υπουργείο Οικονομικών έχει γίνει ήδη στις τράπεζες για το ενδεχόμενο «κούρεμα» στα δάνεια. Οι τράπεζες από την πλευρά τους ζητούν πριν από την έκδοση νομοθετικής ρύθμισης να ζητηθεί η γνωμοδότηση της Τράπεζας της Ελλάδος καθώς και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (όπως είχε γίνει και στον νόμο για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά). Και σημειώνουν ότι δικαίωμα στο «κούρεμα» θα πρέπει να έχουν οι δανειολήπτες που φροντίζουν να εξυπηρετούν τα δάνειά τους και όχι οι «μπαταχτζήδες».
Στο τέλος του 2011 οι συνολικές οφειλές νοικοκυριών και επιχειρήσεων προς τις τράπεζες ήταν ύψους 248,5 δισ. ευρώ. Και τα «κόκκινα» δάνεια είχαν υπερβεί τα 36,5 δισ. ευρώ.
Και ενώ οι τραπεζίτες περίμεναν κορύφωση των επισφαλειών το πρώτο εξάμηνο του 2012, τώρα αναθεωρούν επί τα χείρω τις προβλέψεις τους, καθώς οι περικοπές στα εισοδήματα και η αυξανόμενη ανεργία «χτυπούν» κατευθείαν τα δάνεια, αυξάνοντας καθημερινά σχεδόν τα ποσοστά των καθυστερήσεων.
«Μέτρα – ανάσα»
«Χρειάζεται μία γενναία ρύθμιση των δανείων με μέτρα όπως είναι η μείωση των επιτοκίων, η επιμήκυνση της διάρκειας αποπληρωμής, ακόμα και η απομείωση του συνολικού ποσού οφειλής», δήλωσε στο «Εθνος» η πρώην υπουργός Λούκα Κατσέλη, υπογραμμίζοντας: «Είναι μέτρα που θα δώσουν μία ανάσα στην κάθε οικογένεια και επιχείρηση και παράλληλα θα στηρίξουν την αγορά».
Θα πρέπει να σημειωθεί -χωρίς ωστόσο να υπάρχουν αναλυτικά στοιχεία- ότι ο συνολικός αριθμός των πάσης φύσεως δανείων διαμορφώνεται στα 11 εκατ.
Από αυτά το 1 με 1,2 εκατ. είναι στεγαστικά, 7 με 8 εκατ. είναι καταναλωτικά δάνεια (ανοιχτά, αυτοκινήτου, πιστωτικές κάρτες κ.λπ.) και άλλα 2 εκατ. τα επιχειρηματικά δάνεια (πρέπει να διευκρινιστεί ότι τα νούμερα αντιστοιχούν σε τεμάχια δανείων και όχι σε αριθμό δανειοληπτών).
Τα δύο τελευταία χρόνια της μεγάλης ύφεσης οι τράπεζες έχουν ρυθμίσει συνολικά πάνω από 1 εκατ. δάνεια (στεγαστικά, επιχειρηματικά και καταναλωτικά). Αναλυτικά στοιχεία για τον αριθμό και το συνολικό ποσό των δανείων αναμένεται να δώσει μέσα στη βδομάδα η Ελληνική Ενωση Τραπεζών.
Μέχρι τον Ιούνιο του 2011 είχαν ρυθμιστεί 126.000 στεγαστικά, 495.000 καταναλωτικά και 70.000 επιχειρηματικά δάνεια. Τα νούμερα αυτά στο τέλος του 2012, όπως όλα δείχνουν, θα έχουν υπερδιπλασιαστεί.
Ταυτόχρονα τα ποσοστά των καθυστερήσεων είναι εκρηκτικά. Στα στεγαστικά έχουν ξεπεράσει το 12% (αν υπολογιστούν και οι ρυθμίσεις) και ξεπερνούν τα 9,4 δις ευρώ οι καθυστερήσεις. Τα «κόκκινα» καταναλωτικά αντιπροσωπεύουν το 25% των υπολοίπων και ξεπερνούν τα 8,3 δις ευρώ, ενώ στα επιχειρηματικά τουλάχιστον το 15% είναι σε καθυστέρηση με «κόκκινες» οφειλές πάνω από 18 δις ευρώ.
Το μυστικό σχέδιο για τη ρύθμιση των δανείων
Το μυστικό σχέδιο για το «κούρεμα» στα δάνεια των νοικοκυριών και επιχειρήσεων, που αποκάλυψε το ΕΘΝΟΣ της Κυριακής παρουσιάστηκε τις προηγούμενες εβδομάδες από την αμερικανική εταιρεία Bain στο υπουργείο Οικονομικών, καθώς και στη διοίκηση της Τράπεζας της Ελλάδος, στο πλαίσιο της εξέτασης τρόπων και σχεδίων για το πώς θα αντιμετωπίσουν τα πιστωτικά ιδρύματα την ανακεφαλαιοποίησή τους και τις επισφάλειες που θα προκύψουν, λόγω ύφεσης.
Στο σχέδιο αναφέρεται ότι η ύφεση φέτος θα είναι πολύ μεγαλύτερη από τις αρχικές εκτιμήσεις, στις οποίες στηρίχθηκαν και τα σενάρια της BlackRock, που προβλέπουν ότι οι πρόσθετες επισφάλειες των τραπεζών θα είναι της τάξης των 10 δισ. ευρώ.
Οπως αναφέρει το ΕτΚ, στο σχέδιο προτείνεται ότι «οι τράπεζες και η κυβέρνηση θα πρέπει να δουν την ανακεφαλαιοποίηση και υπό ένα αναπτυξιακό πρίσμα, το οποίο σημαίνει μία συντεταγμένη απομόχλευση των επιχειρηματικών δανείων με διαγραφή χρεών στη βάση βιωσιμότητας των επιχειρηματικών σχεδίων, έτσι ώστε οι επιχειρήσεις, απαλλαγμένες από τα βάρη των χρεών τους να αναλάβουν νέα επενδυτικά σχέδια και να ενισχύσουν την κερδοφορία τους».
Στα νοικοκυριά η πρόταση είναι το πρόγραμμα να ξεκινήσει από ομάδες πληθυσμού που η τράπεζα θα κρίνει ότι θα μπορούν να εξυπηρετήσουν το δάνειο με τα νέα δεδομένα και όχι σε ανέργους ή άλλες ευπαθείς ομάδες που θα μπορούν να διευθετήσουν τις οφειλές τους μέσω του σχετικού νόμου για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά.
Ας σημειωθεί ότι στην Ισλανδία τα δάνεια των νοικοκυριών κουρεύτηκαν σε ποσοστό που αντιστοιχεί στο 13% του ΑΕΠ της χώρας.
Ανάλογο σχέδιο εφαρμόζεται και στις ΗΠΑ, καθώς οι 49 από τις 50 Πολιτείες συμφώνησαν με τις 5 μεγαλύτερες τράπεζες να διαγραφεί τμήμα της οφειλής όσων έχουν στεγαστικά δάνεια.
Την ίδια ώρα στη χώρα μας τα αιτήματα που υποβάλλονται στις τράπεζες για ρύθμιση στεγαστικών, καταναλωτικών, επιχειρηματικών δανείων έχουν φτάσει στον αριθμό-ρεκόρ των 5.000 την ημέρα.
«Πάγωμα»
Τα αιτήματα αφορούν είτε «πάγωμα» της οφειλής για 3 ή 6 μήνες, είτε αναχρηματοδοτήσεις, είτε επιμήκυνση της διάρκειας του δανείου.
Μάλιστα, προκειμένου να βοηθηθούν οι πολίτες και να υπάρχει περιθώριο για επιμήκυνση της διάρκειας του δανείου, έχει αυξηθεί το ανώτατο όριο της ηλικίας του δανειολήπτη στη λήξη του δανείου στα 80-85 έτη σήμερα από 70-75 έτη που ίσχυε ως τώρα.
Εφη Καραγεώργου
efikar@pegasus.gr
