Μείωση της κρατικής χρηματοδότησης των κομμάτων, της προεκλογικής χρηματοδότησης αλλά και της χρηματοδότησης για έρευνα και επιμόρφωση, ενίσχυση του ελέγχου των οικονομικών τους καθώς και ρύθμιση για την αποπληρωμή των δανείων τους προς τις τράπεζες, προτείνει ο Υπουργός Εσωτερικών Τάσος Γιαννίτσης, με υπόμνημα που κατέθεσε στην επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής, μετά το σχετικό διάλογο που έγινε με τα κόμματα.
Κρατική χρηματοδότηση κομμάτων
Παρότι εξ αρχής ο κ. Γιαννίτσης ξεκαθάρισε ότι δεδομένης της προσφυγής στις κάλπες τον Απρίλιο, δεν πρόκειται οι αλλαγές για το πολιτικό χρήμα να γίνουν από την παρούσα Βουλή, προτείνει τη διατήρηση της κρατικής χρηματοδότησης ως βασικής πηγής εσόδων για τα πολιτικά κόμματα όμως μειωμένη. Συγκεκριμένα προτείνεται η κρατική χρηματοδότηση να μην διαμορφώνεται ως ποσοστό επί των τακτικών εσόδων του προϋπολογισμού, όπως ισχύει σήμερα, αλλά ως συγκεκριμένο ποσό που καθορίζεται ονομαστικά στο νόμο και θα παραμένει σταθερό για μια πενταετία.
Το ύψος του ποσού της επιχορήγησης πρότεινε να διαμορφωθεί με βάση τον απολογισμό του 2010 και του 2011 μειούμενο κατά περίπου 20%. Μάλιστα σύμφωνα με τον Υπουργό με ένα πρόχειρο υπολογισμό το ποσό που θα προέκυπτε θα ανερχόταν σε περίπου 40 εκ ευρώ τακτικής κρατικής χρηματοδότησης ετησίως έναντι περίπου 54 εκατ. ευρώ που ήταν η κρατική επιχορήγηση του 2011.
Επίσης προτείνεται να μειωθεί η χρηματοδότηση των κομμάτων για έρευνα και επιμόρφωση κατά ποσοστό 30% για όσο διάστημα ο κρατικός προϋπολογισμός είναι ελλειμματικός.
Προεκλογική χρηματοδότηση
Όσον αφορά δε την έκτακτη προεκλογική χρηματοδότηση των κομμάτων προτείνεται αυτή να χορηγείται άπαξ κάθε τέσσερα χρόνια και να μην παρακολουθεί τον ασταθή πολιτικό κύκλο της χώρας, γεγονός που αυξάνει υπέρμετρα το κόστος των εκλογικών αναμετρήσεων. Ως προς το ύψος του προτείνεται να καθοριστεί ονομαστικά ως συγκεκριμένο ποσό, το οποίο να είναι κατά ένα ποσοστό χαμηλότερο από αυτό που θα χορηγούνταν σήμερα
Παροχές σε είδος
Ως προς το ζήτημα των δημόσιων παροχών σε είδος, ο Υπουργός εκφράζει επιφυλάξεις για την υποχρεωτική δέσμευση χρόνου προβολής στα ιδιωτικά ραδιοτηλεοπτικά μέσα πέραν της προεκλογικής περιόδου, καθώς ανακύπτουν ζητήματα ελευθερίας του τύπου. Επίσης, θεωρώ ότι η όποια δημόσια παροχή σε είδος προς τα κόμματα θα πρέπει να συνυπολογίζεται ως ποσό στο ύψος της χορηγούμενης κρατικής χρηματοδότησης (π.χ. αποσπασμένοι δημόσιοι υπάλληλοι, τηλεπικοινωνιακές ή άλλες υπηρεσίες).
Ιδιωτική χρηματοδότηση
Ο Υπουργός Εσωτερικών αφού αναφέρει ότι υπάρχει συμφωνία για τη διατήρηση του υφιστάμενου καθεστώτος ιδιωτικής χρηματοδότησης ως προς τα φυσικά πρόσωπα προτείνει τη δυνατότητα χρηματοδότησης των κομμάτων από νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου με την προϋπόθεση ότι η χρηματοδότηση αυτή είναι οπωσδήποτε ονομαστικοποιημένη και δημοσιοποιείται στο διαδίκτυο εφόσον ξεπερνά ένα ορισμένο όριο.
Επίσης αναφέρει ότι θα μπορούσαν να διερευνηθούν οι προϋποθέσεις αξιοποίησης σύγχρονων μορφών οικονομικής εξόρμησης όπως μέσω τηλεφώνου ή του διαδικτύου, καθώς και η δυνατότητα λήψης από τα κόμματα παροχών σε είδος από ιδιώτες, όπως λ.χ. η παραχώρηση της χρήσης ακινήτου.
Διαδικασία ελέγχου
Ο Τάσος Γιαννιτσης στο υπόμνημά του υποστηρίζει ότι δεν είναι σκόπιμη η ανατροπή της σχέσης κοινοβουλευτικής και δικαστικής εκπροσώπησης στην Επιτροπή Ελέγχου. Ωστόσο θα μπορούσε να εξεταστεί η συμμετοχή 1-2 μη κοινοβουλευτικών προσώπων στην Επιτροπή Ελέγχου, ώστε να μην δίδεται η εικόνα ταύτισης ελεγκτή και ελεγχόμενου. Ενώ προσθέτει ότι θα μπορούσε να διερευνηθεί η δυνατότητα συμμετοχής έμπειρων σε ζητήματα οικονομικών ελέγχων επιστημόνων. Σε κάθε περίπτωση πάντως τα αποτελέσματα των ελέγχων της Επιτροπής θα πρέπει να δημοσιοποιούνται στο διαδίκτυο με τρόπο και σε χρόνο που η ίδια η Επιτροπή κρίνει.
Τραπεζική χρηματοδότηση κομμάτων
Η υπερχρέωση των κομμάτων στις τράπεζες καθιστά αναγκαία την αντιμετώπισή του προβλήματος και ο κ. Γιαννίτσης προτείνει να υπάρξει μια συμφωνία μεταξύ Κομμάτων, Υπουργείου Οικονομικών και Τραπεζών που έχουν δανείσει κόμματα. Στο πλαίσιο αυτό αποδέχεται την πρόταση που συμφώνησαν οι γενικής διευθυντές του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ κ.κ. Ροβέρτος Σπυρόπουλος και Θανάσης Σκορδάς και προτείνει το 60% των εκάστοτε επιχορηγήσεων να παρακρατείται και θα καταβάλλεται από το Δημόσιο στις τράπεζες μέχρι την πλήρη αποπληρωμή του υπολοίπου του δανείου. Η συμφωνία αυτή επ’ ουδενί δεν θα αποτελεί εγγύηση ανάληψης του δανείου από το Δημόσιο όπως επίσης σε καμιά περίπτωση δεν θα ερμηνευτεί ότι μπορεί να επηρεάσει με οποιονδήποτε τρόπο μελλοντικές κυβερνητικές αποφάσεις σχετικές με τη χρηματοδότηση των κομμάτων. Ταυτόχρονα – τονίζεται – θα υπάρχει απαγόρευση της σύναψης νέων δανείων με εγγύηση την κρατική χρηματοδότηση έως ότου τα κόμματα που υπαχθούν στην εν λόγω ρύθμιση αποπληρώσουν τα χρέη τους. Σημειώνεται δε, ότι πέραν αυτών, τα κόμματα δεν θα μπορούν να εκχωρούν ως εγγύηση στις τράπεζες για πρόσθετο δανεισμό την κρατική επιχορήγηση πέραν του τρέχοντος ημερολογιακού έτους.
