Από φιναλίστ Ευρώπης στην αύξηση του κόστους εργασίας, η Ελλάδα μετατράπηκε σε πρωταθλητή στη μείωσή του, με μελέτη του Εθνικού Ινστιτούτου Εργασίας και Ανθρώπινου Δυναμικού να αποτυπώνει τη σημαντική μείωσή του μετά το α’ πρώτο τρίμηνο του 2010.
Η μείωση του κόστους εργασίας που παρατηρείται στην ελληνική οικονομία μετά την υπογραφή του Μνημονίου, όπως σημειώνεται στη μελέτη, δεν είναι ομοιόμορφη σε όλους τους κλάδους οικονομικής δραστηριότητας.
Από τα στοιχεία προκύπτει ότι οι κλάδοι με τις αναλογικά μεγαλύτερες μειώσεις του συνολικού κόστους εργασίας είναι τα Ξενοδοχεία & εστιατόρια (-32,5%), η Παροχή νερού & επεξεργασία λυμάτων (-28,9%), και η Παροχή ρεύματος & φυσικού αερίου (-24,7%). Αντίθετα, τη μικρότερη μείωση του συνολικού κόστους εργασίας σημείωσαν οι κλάδοι της Δημόσιας διοίκησης, άμυνας & κοινωνικής ασφάλισης (-9,3%), της Μεταποίησης (-11,2%) και του Εμπορίου & επισκευής οχημάτων (-12,6%).
Πρωτοφανής πτωτική πορεία
Η πτωτική πορεία του κόστους εργασίας στην Ελλάδα μετά το α’ τρίμηνο του 2010, όπως σημειώνεται, είναι πρωτοφανής σε οξύτητα και διάρκεια, με αποτέλεσμα ο δείκτης το γ’ τρίμηνο του 2011 να είναι χαμηλότερος από τα επίπεδα του δ’ τριμήνου του 2003. Βάσει των στοιχείων της μελέτης προκύπτει πως ενώ το συνολικό κόστος εργασίας στο Σύνολο Χώρας υποχώρησε κατά 14,3% κατά την περίοδο α’ τρίμηνο 2010 έως γ’ τρίμηνο 2011, η μείωση σε ορισμένους κλάδους είναι υπερδιπλάσια από ό,τι σε άλλους.
Οι μειώσεις που έφερε το Μνημόνιο
Από το 2000 και μετά το κόστος εργασίας στην Ελλάδα ακολουθεί σημαντικά ανοδική πορεία που αντιστρέφεται θεαματικά με την εφαρμογή του Μνημονίου. Συγκεκριμένα, από το α’ τρίμηνο του 2000 έως το α’ τρίμηνο του 2010 ο δείκτης συνολικού κόστους εργασίας της Ελλάδας αυξήθηκε σε ονομαστικές τιμές κατά 54,1%, όταν της Πορτογαλίας αυξάνονταν κατά 28,7% και της Γερμανίας κατά μόλις 18,6%. Όμως, μετά το α’ τρίμηνο του 2010, ενώ το κόστος εργασίας στην Πορτογαλία παρέμεινε στάσιμο και στην Γερμανία ακολούθησε ανοδική πορεία (αύξηση 2,8%), στην Ελλάδα παρουσίασε παρατεταμένη μείωση που έφτασε το 14,3%.
Στη μελέτη του καθηγητή Σταύρου Γαβρόγλου, διευθυντή του Εθνικού Ινστιτούτου Εργασίας και Ανθρώπινου Δυναμικού, επισημαίνεται πως ο ρυθμός αύξησης του πραγματικού κόστους εργασίας κατά την προ-μνημονιακή περίοδο πιθανώς ήταν, ελλείψει αντίστοιχης αύξησης της παραγωγικότητας (που δεν εξετάζεται από τη μελέτη), αδύνατο να διατηρηθεί – προσέκρουε στον διεθνή ανταγωνισμό.
Όμως, καταλήγει, ο δεκαπλάσιος ρυθμός μείωσής του κατά τη μετά-μνημονιακή περίοδο είναι, ελλείψει αντίστοιχης μείωσης του κόστους διαβίωσης, ακόμα λιγότερο βιώσιμος – προσκρούει στον κοινωνικό ανταγωνισμό και στον οικονομικό ορθολογισμό.
