Η ύφεση βαθαίνει το 2012 λόγω της στάσης… δαπανών από τα νοικοκυριά
Δύο χρόνια μετά την εφαρμογή του πιο σκληρού προγράμματος λιτότητας στη χώρα μας, αλλά και σε ολόκληρη την Ευρώπη, η κυβέρνηση και η τρόικα απέτυχαν παταγωδώς στην προσπάθεια δημοσιονομικής εξυγίανσης της ελληνικής οικονομίας που αντιδρά βυθιζόμενη στην ύφεση. Το έλλειμμα του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε το 2011 σε διψήφιο ποσοστό (πάνω από 10% του ΑΕΠ), τα έσοδα του κράτους είναι χαμηλότερα από τις εισπράξεις του 2010 και το πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων καταβαραθρώθηκε.
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία από το «ταμείο» του κράτους που κρατά η κεντρική τράπεζα και δεν επιδέχονται αμφισβήτησης, το έλλειμμα του 2011 έκλεισε πάνω από τα 22,2 δισ. ευρώ ή ποσοστό 10,2% του ΑΕΠ, από 20,2 δισ. ευρώ που ήταν στο τέλος Νοεμβρίου και 23,3 δισ. ευρώ που έκλεισε το 2010. Και μόνο σε επίπεδο γενικής κυβέρνησης όπου θα συμπεριληφθούν τα στοιχεία από τους ΟΤΑ, τα ασφαλιστικά ταμεία, όλα τα Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου που έχουν μεγάλη περιουσία και θα γίνουν οι εθνικολογιστικές προσαρμογές της Στατιστικής Αρχής μπορεί το κατά Μάαστριχτ έλλειμμα να συγκρατηθεί λίγο χαμηλότερα, στο επίπεδο του 9,8% του ΑΕΠ.
Με λίγα λόγια το 2011 ήταν χειρότερη χρονιά από το 2010 όπου έγιναν τα πρώτα βήματα δημοσιονομικής προσαρμογής.
Το γεγονός ότι το έλλειμα διαμορφώθηκε σε διψήφιο ποσοστό, παρά τη φορολογική καταιγίδα στα εισοδήματα και τα ακίνητα που ανέβασε τα έσοδα του κράτους τον τελευταίο μήνα του περασμένου χρόνου στο επίπεδο των 6 δισ. ευρώ, οδηγεί την τρόικα και ακολούθως την κυβέρνηση σε ανασχεδιασμό του μίγματος της οικονομικής πολιτικής. Η κυβέρνηση καλείται να δώσει έμφαση στη δραστική περικοπή των δαπανών και τη μείωση των δημοσίων υπαλλήλων καθώς η φοροδοτική ιναότητα της οικονομίας φθάνει στα όριά της.
Δεν είναι τυχαίο ότι τα συνολικά έσοδα του 2011 ανήλθαν μετά βίας κοντά στα 50 δισ. ευρώ και υπολείπονται κατά περίπου 4 δισ. ευρώ από τα έσοδα του 2010, χρονιά κατά την οποία είχαν ανέλθει στα 53,9 δισ. ευρώ.
Για τη δυσμενή αυτή εξέλιξη ενημερώθηκε χθες ο πρωθυπουργός κ. Λουκάς Παπαδήμος από τον υπουργό Οικονομικών κ. Ευάγγελο Βενιζέλο και τους αναπληρωτές του κ. Φίλλιπο Σαχινίδη και Παντελή Οικονόμου από τον οποίο ζήτησε να εντείνει τις προσπάθειες είσπραξης εσόδων από ληξιπρόθεσμες οφειλές στο δημόσιο, πρόστιμα από σοβαρές περιπτώσεις φοροδιαφυγής αλλά και να παρακολουθεί πιο στενά το ΦΠΑ καθώς παρατηρείται το φαινόμενο οι μεγάλες επιχειρήσεις να τον αποδίδουν, αλλά τα μικρά καταστήματα να εμφανίζουν ιδιαίτερα χαμηλές συναλλαγές.
Πέρα από την αισθητή υποχώρηση των εσόδων, μεγάλη ανησυχία προκαλεί το γεγονός ότι οι δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού δεν κάμπτονται καθώς επιβαρύνονται δραματικά από τους τόκους εξυπηρέτησης του χρέους (θα ξεπεράσουν εφέτος τα 17 δισ. ευρώ) και τις αυξημένες επιχορηγήσεις στον ΟΑΕΔ για επιδόματα ανεργίας και στα ασφαλιστικά ταμεία για την καταβολή συντάξεων.
Μάλιστα σύμφωνα με τα ταμειακά στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος στο τέλος Νοεμβρίου οι δαπάνες του τακτικού προϋπολογισμού είχαν ανέλθει σε 63,3 δισ. ευρώ (από 59,2 δισ. ευρώ την περίοδο Ιανουαρίου-Νοεμβρίου 2010) και στο τέλος Δεκεμβρίου ξεπέρασαν τα 70 δισ. ευρώ. Το 2010 οι δαπάνες του προϋπολογισμού είχαν περιοριστεί στο δωδεκάμηνο σε 68,6 δισ. ευρώ.
Πέφτουν όλοι οι δείκτες
Τώρα ως το μεγαλύτερο πρόβλημα της οικονομίας προβάλλει η ύφεση και η αμυντική στάση των νοικοκυριών που περιορίζουν δραστικά την κατανάλωση.
Οπως φαίνεται από τους δείκτες οι λιανικές πωλήσεις μειώθηκαν το 2011 με διψήφιο ποσοστό, η κατανάλωση καυσίμων υποχώρησε κατά 15%, η κατανάλωση ηλεκτρικής Ενέργειας κατά 7%, οι πωλήσεις καινούριων ΙΧ μειώθηκαν κατά 31% ενώ στις εφορίες επιστράφηκαν περισσότερες από 70.000 πινακίδες παλαιών αυτοκινήτων.
Η στάση αυτή επηρεάζει αρνητικά εκτός από τα έσοδα κράτους (φόροι μεταβίβασης, τέλη κυκλοφορίας, παράβολα κλπ), την παραγωγή των ασφαλιστικών εταιρειών και συνολικά τον τζίρο του κλάδου αυτοκινήτου που ακολουθεί σε βύθιση την οικοδομή και τις κατασκευές.
