Θα επιβιώσει το ευρώ; Θα επανεκλεγεί ο Barack Obama; Θα πιάσει τα 2.000$ ο χρυσός; Οι αρθρογράφοι των F.T. τολμούν απαντήσεις σε αυτά και σε άλλα κρίσιμα ερωτήματα για την παγκόσμια οικονομία στη νέα χρονιά.
Θα επιβιώσει αλώβητη η ευρωζώνη;
Ναι. Η δέσμευση των κυβερνήσεων και, πάνω απ’όλα, της ΕΚΤ για την επιβίωση της ευρωζώνης δείχνει αρκετά δυνατή ώστε να τη διατηρήσει για έναν ακόμη χρόνο τουλάχιστον. Οι κυβερνήσεις των ευάλωτων κρατών θα συνεχίσουν τις προσπάθειες λιτότητας. Οι επιπτώσεις θα περιοριστούν χάρη στα προγράμματα του ΔΝΤ στις περιπτώσεις της Ελλάδας, της Ιρλανδίας και της Πορτογαλίας και χάρη στην αυξημένη υποστήριξη από την ΕΚΤ για το σύνολο – μέσω μάλλον των καταπονημένων τραπεζών, παρά των άμεσων παρεμβάσεων στις αγορές κρατικών ομολόγων.
Περιμένουμε επίσης περαιτέρω μειώσεις στα επιτόκια της ΕΚΤ και πιο αδύναμο ευρώ, γεγονότα που, και τα δύο, θα απαλύνουν τα προβλήματα. Ωστόσο, η αποσπασματική αντιμετώπιση δεν θα είναι αποτελεσματική για πάντα. Σε κάποιο σημείο, η ευρωζώνη θα πρέπει να επιστρέψει σε εύρωστη ανάπτυξη, με σχετικά υψηλό πληθωρισμό στα μέλη του πυρήνα, ώστε να βοηθηθούν οι απαραίτητες προσαρμογές για την ανταγωνιστικότητα των ευάλωτων μελών. Η λιτότητα για πάντα είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα αποτύχει. Αλλά η διαφαινόμενη δύσκολη λιτότητα του 2012 θα έχει κάποια αποτελέσματα.
Θα επανεκλεγεί ο Barack Obama;
Ναι. Θα είναι ένας δύσκολος αγώνας, που για μία ακόμη φορά θα κριθεί στο Οχάιο. Ο κ. Obama θα βοηθηθεί από δύο παράγοντες: την έλλειψη απήχησης του Ρεπουμπλικανού Mitt Romney στις μεσοδυτικές πολιτείες και την αργοπορημένη εμφάνιση του Ron Paul, εκπροσώπου των Libertarians που θα αφαιρέσει αρκετές ψήφους από το GOP ώστε να κρατήσει τον κ. Obama πάνω από τη γραμμή. Με την ισχνή του πλειοψηφία και το γεγονός ότι οι Ρεπουμπλικανοί θα κρατήσουν τον έλεγχο στη Βουλή και θα έχουν πλειοψηφία στη Γερουσία, η δεύτερη θητεία του κ. Obama θα είναι δύσκολη εξαρχής.
Θα πλήξει η κρίση χρεών τη Βρετανία;
Ναι. Αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι η Βρετανία θα χρεοκοπήσει. Αντί για την αναμενόμενη ανάκαμψη, η ανάπτυξη είναι στάσιμη και η εξυπηρέτηση του χρέους και η μείωση των ελλειμμάτων καθυστερεί. Η συνεχόμενη στασιμότητα ή και δεύτερη ύφεση θα επιδεινώσει τη δυναμική του χρέους και θα προκαλέσει αυτoεκπληρούμενους φόβους ανάμεσα στους επενδυτές. Η Bank of England ίσως επεκτείνει το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης.
Θα λήξει η 30ετής bull market στα ομόλογα;
Δύσκολο, αν και σύντομα η άνοδος στα ομόλογα θα χτυπήσει τα όρια τόσο των μαθηματικών όσο και της λογικής.
Η παγκόσμια οικονομία θα αναπτυχθεί ταχύτερα στο Q3 του 2012 απ’ όσο στο Q3 του 2011;
Όχι, η παγκόσμια οικονομία επιβραδύνεται και η απειλή μιας ακόμη παγκόσμιας ύφεσης αυξάνεται. Οι Ευρωπαίοι ηγέτες έχουν δείξει στο 2011 ότι μένουν στα λόγια και το ευρώ παραμένει στην κόψη του ξυραφιού και με ένα λάθος θα διολισθήσει. Και μόνο ο κίνδυνος αυτός δείχνει ότι το 2012 θα είναι δύσκολη χρονιά για την παγκόσμια οικονομία, με την πιθανότητα καταστροφικής κατάρρευσης στη μεγαλύτερη οικονομική ζώνη του πλανήτη. Μόνο αν οι Ευρωπαίοι πολιτικοί κάνουν την έκπληξη με ένα αποφασιστικό σχέδιο θα δημιουργήσουν δυνάμεις βελτίωσης στις οικονομικές προοπτικές τον επόμενο χρόνο.
Θα αυξήσουν τα μερίσματα οι εταιρίες των ΗΠΑ και της Βρετανίας;
Ναι. Οι μεγάλες μη χρηματοπιστωτικές επιχειρήσεις και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού έχουν αρκετή ταμειακή ρευστότητα και λίγη όρεξη να μπουν σε εξαγορές.
Θα «βγάλει» η ιταλική κυβέρνηση το 2012;
Ναι. Η ιταλική αδυναμία -οικονομική και πολιτική- είναι η δύναμη του κ. Mario Monti. Κι άλλη λιτότητα θα επιβληθεί. Κανένα από τα μεγάλα κόμματα δεν θέλει να κυβερνήσει υπό τέτοιες συνθήκες και τόσο η κεντροδεξιά όσο και η κεντροαριστερά είναι διχασμένες. Ο κ. Berlusconi μπορεί να ονειρεύεται ότι θα επιστρέψει, αλλά θα περιμένει μέχρι να αποφασίσει αν θα τολμήσει να ζητήσει εκλογές στις αρχές του 2013. Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι ο κ. Monti είναι διπλά δημοφιλής από τον προκάτοχό του. Τα βασικά κόμματα θα τον αφήσουν να βγάλει τα δύσκολα τα οποία εκείνα δεν θα μπορούσαν ή δεν θα ήθελαν να κάνουν.
Η γεωπολιτική της εκτίναξης του πετρελαίου θα προκαλέσει νέα κρίση όπως αυτή του 1973;
Όχι ακριβώς. Οι τιμές του πετρελαίου είχαν τριπλασιαστεί το 1973-74. Για να ξαναγίνει κάτι τέτοιο θα πρέπει να φτάσουν στα 400 δολ. ανά βαρέλι. Όμως, σε κάθε περίπτωση, ο πλανήτης θα υποστεί πολύ υψηλές τιμές το 2012 εξαιτίας της γεωπολιτικής έντασης.
Έπιασε κορυφή ο χρυσός;
Όχι. Θα περάσει λίγος καιρός μέχρι να ανακτήσει τη φήμη του μεταξύ των επενδυτών, μετά τη βίαιη πτώση τους τελευταίους μήνες του 2011. Εν τέλει, όμως, η τιμή θα αποκατασταθεί, έστω και μόνο επειδή είναι λίγες οι εναλλακτικές που υπάρχουν όσο συνεχίζεται η κρίση. Το κυριότερο, οι επενδυτές της Ασίας και της Μέσης Ανατολής θα συνεχίσουν να αγοράζουν πολύ χρυσό. Αν και θα υπάρξουν κάποιες υποχωρήσεις, η τιμή του το 2012 θα ξεπεράσει το ζενίθ του 2011 στα 1.920 δολ. ανά ουγκιά, φτάνοντας πάνω από τα 2.000 δολ. για πρώτη φορά στην Ιστορία.