Σε θολό τοπίο µε σκιώδεις στρατηγικές θα εξελιχθεί ο εσωκοµµατικός διάλογος στο ΠΑΣΟΚ αυτή την εβδοµάδα. Σήμερα Τρίτη συγκαλείται, εκτός απροόπτου καθώς διατυπώνονται διαµαρτυρίες, ένα άτυπο όργανο µε ευρεία σύνθεση προκειµένου να προχωρήσει στον πρώτο απολογισµό της κυβέρνησης Παπανδρέου.
Αν επικρατήσει ηρεµία, ενδεχοµένως να καθοριστεί εκεί το χρονοδιάγραµµα για την εκλογή του νέου προέδρου του ΠΑΣΟΚ και ένα συντονιστικό όργανο το οποίο θα οργανώσει τη διαδικασία.
Διαφορετικά διαγράφεται στον ορίζοντα πιο καθαρά από κάθε άλλη φορά ο κίνδυνος είτε αποχωρήσεων κάποιων στελεχών είτε διάσπασης. Οι κορυφαίοι υπουργοί αλλά και τα µέλη του Πολιτικού Συµβουλίου ετοιµάζονταν να καταθέσουν τις απόψεις και τις προτάσεις τους στην πρώτη συνεδρίαση κοµµατικού οργάνου που θα συνεδριάσει έπειτα από την πτώση της κυβέρνησης Παπανδρέου και τη δηµιουργία κυβέρνησης συνεργασίας. Η αναβολή όµως κατά µία εβδοµάδα της συνεδρίασης, η ατζέντα της και η παρατεινόµενη αβεβαιότητα για τις προθέσεις του προέδρου του ΠΑΣΟΚ έχουν ρίξει τα πάντα στον µύλο της καχυποψίας.Το ερώτηµα αν θα µείνει ή θα φύγει ο κ. Παπανδρέου έχει αποκτήσει υπαρξιακό χαρακτήρα για το ΠΑΣΟΚ. Οι υπουργοί αντιλαµβάνονται περισσότερο από τον καθένα ότι ο πολιτικός χρόνος δεν τους δίνει περιθώρια καθώς τα θεµέλια της κυβέρνησης τρίζουν. Η ΝΔ και ο ΛΑΟΣ βιάζονται να γίνουν εκλογές και «µπλοκάρουν» όποιες αποφάσεις µπορούν.
Οι τρικλοποδιές από την πλευρά των κυβερνητικών εταίρων και τα ασφυκτικά χρονοδιαγράµµατα της τρόικας από την άλλη δεν αποτελούν συνταγή επιτυχίας για την κυβέρνηση Παπαδήµου.
Αν υπάρξουν ραγδαίες εξελίξεις στο πολιτικό σκηνικό, το ΠΑΣΟΚ θα βρεθεί απροετοίµαστο να τις αντιµετωπίσει. Εκτός από µια, περιορισµένη πλέον, µερίδα στελεχών που πιστεύει ότι το ΠΑΣΟΚ θα αντέξει µια εκλογική αναµέτρηση µε τον κ. Παπανδρέου επικεφαλής, οι υπόλοιποι αντιµετωπίζουν µε τρόµο αυτό το ενδεχόµενο.
Αγωνίες βουλευτών
∆εν είναι µόνο οι δηµοσκοπήσεις που δείχνουν ότι η κοινή γνώµη έχει γυρίσει την πλάτη της στο ΠαΣΟΚ. Οι βουλευτές συναντούν στις εκλογικές τους περιφέρειες µέλη και ψηφοφόρους του κόµµατος που τους λένε ότι τους εκτιµούν προσωπικά αλλά ΠΑΣΟΚ δεν ψηφίζουν. Ή ότι σε αυτή την αναµέτρηση θα τιµωρήσουν το ΠαΣΟΚ και από την εποµένη θα ξανασκεφθούν τι θα κάνουν. Πολλοί άλλοι θα στραφούν στην αποχή ή σε άλλα κόµµατα.
Η πίεση είναι µεγάλη και οι βουλευτές προβληµατίζονται πώς θα κάνουν προεκλογική εκστρατεία. Οι ανοιχτές συγκεντρώσεις είναι απαγορευτικές εξαιτίας του φόβου προπηλακισµών και επεισοδίων και, όπως λένε οι ίδιοι οι βουλευτές, «δεν υπάρχει µεγαλύτερη τιµωρία για έναν πολιτικό από το να φοβάται τον λαό».
Εκρηκτικό κλίμα
Σε αυτό το κλίµα θα συγκληθεί η διευρυµένη συνεδρίαση της ερχόµενης Τρίτης. Ο κ. Παπανδρέου θα χρειαστεί να εξαντλήσει τις διπλωµατικές του ικανότητες προκειµένου να διατηρήσει τις ισορροπίες σε µια συνεδρίαση περίπου 60 ατόµων µε δυσδιάκριτες προθέσεις.
Θα είναι η πρώτη κοµµατική συνεδρίαση στην οποία κανένας δεν θα µπορεί εξαρχής να είναι σίγουρος για τους συµµάχους του, ενώ η κρίση που ταλανίζει την κυβέρνηση θα ρίχνει βαριά σκιά στους υπουργούς που θα συµµετέχουν στη συζήτηση. Αν ο κ. Παπανδρέου δεν πει καθαρά ότι αποχωρεί από την ηγεσία του ΠΑΣΟΚ και δεν θέσει χρονοδιάγραµµα, πώς θα αντιδράσουν οι κορυφαίοι; Ο κ. Μιχ. Χρυσοχοΐδης , ο οποίος δήλωσε ότι µόνο σε αποικία θα µπορούσε να είναι ξανά υποψήφιος ο κ. Παπανδρέου, θα µείνει στο µαντρί;
Ο κ. Κ. Σκανδαλίδης, ο οποίος έχει καλέσει δηµοσίως τον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ να κάνει το καθήκον του στην παράταξη, ή ο κ. Π. Ευθυµίου, ο οποίος έχει δηλώσει επανειληµµένως ότι το ΠΑΣΟΚ δεν µπορεί να σφυρίζει αδιάφορα για όσα έγιναν τα προηγούµενα δύο χρόνια, θα σιωπήσουν; Τι στάση θα κρατήσει ο κ. Δ. Ρέππας, ο οποίος πιστεύει ότι το εσωτερικό τοπίο θα πρέπει να ξεκαθαρίσει πριν από τις εκλογές; Η οµάδα Α. Λοβέρδου, Αννας Διαµαντοπούλου , Ι. Ραγκούση και Ηλ. Μόσιαλου θα εµφανιστεί ενωµένη και τι στάση θα κρατήσει; Ο κ. Χρ. Παπουτσής, ο οποίος τηρεί στάση σφίγγας, θα µιλήσει; Η κυρία Μαριλίζα Ξενογιαννακοπούλου πάντως είναι βέβαιον ότι θα πάρει τον λόγο.
Στη ζυγαριά των εσωτερικών ισορροπιών θα µετρήσει ο λόγος του κ. Χ. Καστανίδη, ο οποίος επιµένει ότι τον κ. Παπανδρέου τον έριξε µερίδα βουλευτών του ΠαΣΟΚ σε συνεργασία µε συµφέροντα και αναζητεί τη ρεβάνς, αλλά και του κ. Μιλτ. Παπαϊωάννου, ο οποίος το 2007 έδωσε µεγάλη µάχη για να επικρατήσει ο κ. Παπανδρέου αλλά τώρα δεν είναι βέβαιον ότι βρίσκεται στο ίδιο στρατόπεδο µε τον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ. Επιπλέον ο κ. Ευ. Βενιζέλος, ο οποίος δεν έχει µιλήσει ως σήµερα για τα εσωκοµµατικά του ΠΑΣΟΚ, θα τοποθετηθεί σε αυτή τη χαοτική συνεδρίαση, όπου είναι πολύ πιθανόν να διαλύεται η βαρύτητα οποιασδήποτε τοποθέτησης; Ο αντιπρόεδρος και υπουργός Οικονοµικών πρέπει να αντιµετωπίσει τις υποψίες ότι έχει συµφωνήσει τα πάντα µε τον κ. Παπανδρέου και γι’ αυτό σιωπά. Πάντως ο κ. Βενιζέλος έχει αρχίσει να ξεδιπλώνει την πολιτική του πλατφόρµα, η οποία, όπως την περιέγραψε, κινείται στο τρίπτυχο «διάσωση της χώρας – ανάκτηση του χαµένου ευρωπαϊκού εδάφους – εκτίναξη στον διεθνή ανταγωνισµό». Επίσης όσοι προβάλλουν αντιµνηµονιακό προφίλ θα κληθούν να εξηγήσουν που το πάνε.
Ετοιμοι για όλα
Τα ερωτήµατα που αφορούν την προοπτική του ΠΑΣΟΚ δεν έχουν απάντηση καθώς οι πάντες κρατούν για τον εαυτό τους τις βαθύτερες σκέψεις τους αναµένοντας την τοποθέτηση του κ. Παπανδρέου αλλά και των συντρόφων τους. Θα τολµήσουν όµως να κάνουν το µεγάλο βήµα και να ζητήσουν από τον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ να αποχωρήσει αν εκείνος δεν το θέσει στη συζήτηση; Η ατζέντα της συνεδρίασης έχει τρεις άξονες: την ανάλυση σε βάθος των οικονοµικών εξελίξεων στη χώρα και στην ΕΕ, την αξιολόγηση της πορείας της κυβέρνησης Παπαδήµου και την ευθύνη των στελεχών του ΠΑΣΟΚ να τη στηρίξουν και την πορεία του ΠΑΣΟΚ. Η ιεράρχηση των θεµάτων προκαλεί επίσης εκνευρισµό. «Γιατί να µην είναι πρώτο θέµα η πορεία του ΠΑΣΟΚ; Την κυβέρνηση τη στηρίζουµε και η οικονοµία είναι θέµα που µας υπερβαίνει» λένε στελέχη του κόµµατος.
Διχασμένο Συμβούλιο
Το παιχνίδι δεν θα παιχτεί µόνο µεταξύ των κορυφαίων αλλά και των µελών του Πολιτικού Συµβουλίου. Το ανώτατο όργανο του ΠΑΣΟΚ εµφανίζεται διχασµένο: ενώ όλα τα µέλη του εµφανίζονται δυσαρεστηµένα και µιλούν για υποβάθµιση του οργάνου – το οποίο δεν έχει συνεδριάσει τους τελευταίους µήνες –, δεν συµφωνούν µε την πορεία που πρέπει να ακολουθήσει το κόµµα τους επόµενους µήνες. Μάλιστα τις προηγούµενες ηµέρες ο Γραµµατέας του κόµµατος κ. Μιχ. Καρχιµάκης έγινε αποδέκτης των παραπόνων από µέλη του συγκεκριµένου οργάνου που ζητούσαν να µειωθεί ο αριθµός των συµµετεχόντων στη συνεδρίαση.
Ορισµένα µέλη του Πολιτικού Συµβουλίου ετοιµάζονται να κάνουν σκληρές τοποθετήσεις για την προηγούµενη διετία και να ζητήσουν καθαρές λύσεις για το µέλλον του ΠΑΣΟΚ. Αλλα µέλη του όµως εκφράζουν προβληµατισµό απέναντι στο ενδεχόµενο να καταλήξουν σε βιαστικές διαδικασίες διαδοχής, χωρίς να συζητηθούν τα πολιτικά και ιδεολογικά ζητήµατα ή να αποφασιστεί ποιος θα συγκροτήσει τα ψηφοδέλτια και χωρίς να είναι βέβαιοι ότι ο νέος πρόεδρος µπορεί να κρατήσει ενωµένο το κόµµα. «Γιατί να µην προχωρήσουµε µε τον Παπανδρέου και έπειτα από τις βουλευτικές εκλογές βλέπουµε τι θα κάνουµε» λένε. Τον Μάρτιο όµως το ΠΑΣΟΚ κινδυνεύει να βρεθεί τυπικώς χωρίς ηγεσία. Φυσικά κανένας δεν θα θέσει τέτοιο ζήτηµα αλλά η θητεία του προέδρου έχει λήξει από τον Νοέµβριο και τον Μάρτιο λήγει η θητεία και του Πολιτικού Συµβουλίου, το οποίο, σύµφωνα µε το Καταστατικό, είναι το ανώτατο καθοδηγητικό όργανο του κόµµατος.
ΤΟ ΒΗΜΑ
