Επιβεβλημένο κλείσιμο του τραπεζικού κλάδου, περιορισμοί στις κινήσεις συναλλάγματος και μαζικές αντιδικίες με αποφάσεις που δεν θα μπορούν να εφαρμοστούν… Αυτά είναι κάποια από τα σενάρια που μελετούν πλέον νομικές και συμβουλευτικές εταιρείες για τους πελάτες τους καθώς κορυφώνονται οι ανησυχίες ότι μία χώρα θα μπορούσε να βρεθεί εκτός ευρωζώνης.
Εταιρείες και νομικοί σύμβουλοι προετοιμάζονται για τα χειρότερα εν μέσω φρενίτιδας επαφών και διπλωματικών μπρα ντε φερ αυτή την εβδομάδα μεταξύ των Ευρωπαίων ηγετών.
Οι μεγαλύτερες εταιρείες νομικών συμβούλων σε ΗΠΑ και Βρετανία έχουν κινητοποιηθεί κατόπιν υποδείξεως των πελατών τους – από τράπεζες και επιχειρήσεις, μέχρι hedge funds και κυβερνήσεις – ώστε να εξακριβώσουν τι μέλλει γενέσθαι εάν καταρρεύσει η ευρωζώνη. Τα πιο δυσμενή σενάρια υποδεικνύουν πόσο σοβαρή είναι η κατάσταση.
«Οι πελάτες έχουν πολλά ερωτήματα, ορισμένα εκ των οποίων αφορούν την ΕΕ, όπως το πώςμία χώρα μπορεί να βρεθεί εκτός ευρώ και ποιο θα είναι το χρονοδιάγραμμα σε αυτή την περίπτωση», δηλώνει ο Jay Modrall, συνέταιρος στην αμερικανική νομική εταιρεία Cleary Gottlieb Steen & Hamilton, που μεταξύ άλλων λειτουργεί ως σύμβουλος και της ελληνικής κυβέρνησης.
«Άλλοι ρωτούν για τον αντίκτυπο μίας υποθετικής εξόδου από το ευρώ σε διάφορους τύπους συμβατικών υποχρεώσεων με βάση διαφορετικά σενάρια, και το εάν η έξοδος είναι νόμιμη ή όχι βάσει της κοινοτικής νομοθεσίας», συμπληρώνει.
Οι εταιρείες νομικών συμβούλων εξετάζουν συγκεκριμένα τις δανειακές συμβάσεις και τα ομόλογα της Ελλάδας. Μελετούν επίσης παραδείγματα της σύγχρονης ιστορίας- όπως τη διάσπαση της Σοβιετικής Ένωσης, την ανεξαρτητοποίηση της Σλοβενίας από την Γιουγκοσλαβία, την υποτίμηση της Αργεντινής – για ενδείξεις ως προς το ποιες θα μπορούσε να είναι οι επιπτώσεις για μία χώρα που θα βρεθεί εκτός ευρώ.
«Εάν μία χώρα βρεθεί εκτός ευρωζώνης θα οδηγηθεί στην απόλυτη κατάρρευση», αναφέρει ο Charles Proctor, συνέταιρος στην Edwards Wildman και συμπληρώνει: «θα πρέπει να κλείσει τις τράπεζές της, να επιβάλει κεφαλαιουχικούς περιορισμούς και να εκδώσει νέο νόμισμα. Είναι μία επικίνδυνη αρχή σε μία πολύ δύσκολη διαδικασία».
Σύμφωνα με κεντρικό τραπεζίτη που είχε παίξει ενεργό ρόλο στην δημιουργία του ευρώ, ακόμη και η έξοδος μίας χώρας της περιφέρειας μπορεί να βρίθει νομικών θεμάτων.
«Το μέγεθος των λεπτομερειών που θα πρέπει να εξεταστούν για την αναπροσαρμογή των ονομαστικών αξιών είναι τόσο μεγάλο που μας πήρε τρία χρόνια, με τον κόσμο να δουλεύει νυχθημερόν. Και ήταν σχετικά εύκολο γιατί οι συναλλαγματικές ισοτιμίες είχαν ήδη διαμορφωθεί» εξηγεί και συμπληρώνει: «Αυτό που συζητούμε τώρα είναι να περάσει μία χώραέναν νόμο που να καταγράφει λεπτομερώς τι θα γίνει με κάθε συμβόλαιο, όχι μόνο μεταξύ τραπεζών και επιχειρήσεων, αλλά και μεταξύ ιδιωτών, τα ενοικιαστήρια συμβόλαια των ακινήτων, τους λογαριασμούς ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης κλπ».
Ακόμη και με την προϋπόθεση ότι μία χώρα θέλει να φύγει – ή οι άλλες την πιέζουν να φύγει –δεν υπάρχει μηχανισμός στις ευρωπαϊκές συνθήκες για την έξοδό της από την ευρωζώνη, χωρίς να βγαίνει παράλληλα και από την ΕΕ, όπως εξηγεί ο Simeon Rydin, της Freshfields Bruckhaus Deringer. Εάν τα κράτη δεν συμφωνήσουν για την έξοδο ενός μέλους από την ΕΕ, τότε η εν λόγω χώρα θα πρέπει να δώσει διετή προθεσμία, εκτός εάν αποφασίσει να φύγει μονομερώς από την ΕΕ, παραβιάζοντας τη συνθήκη.
Κάτι τέτοιο όμως, είναι μάλλον απίθανο, όπως υποστηρίζει ο κ. Modrall ο οποίος εξηγεί ότι «για να γίνει ένα τέτοιο βήμα, η εν λόγω χώρα θα πρέπει να πιστεύει ότι η έξοδός της από την ευρωζώνη είναι προς το συμφέρον της».
«Ένας σημαντικός παράγοντας είναι η ικανότητα της συγκεκριμένης χώρας να αντλήσει κεφάλαια από τις διεθνείς αγορές αφού εγκαταλείψει το ευρώ. Εάν μία χώρα φύγει αφήνοντας νομικά κενά, τότε και το νέο της νόμισμα θα υποστεί τις ίδιες επιπτώσεις από αυτά τα νομικά κενά», δηλώνει ο κ. Modrall. Επισημαίνει ότι τα πράγματα θα ήταν πιο εύκολα, εάν όλοι οι εμπλεκόμενοι αποφασίσουν ότι μία χώρα μπορεί να βγει από την ευρωζώνη, αλλά να παραμείνει μέλος της ΕΕ.
Σύμφωνα με δημοσκόπηση των Financial Times στις μεγαλύτερες εταιρείες νομικών συμβούλων σε ΗΠΑ και Βρετανία, οι δικηγόροι συμφωνούν ότι εάν μία χώρα βγει από τη ζώνη του ευρώ, τότε το εάν οι δικαιούχοι πληρωμών θα πρέπει να λάβουν τα οφειλόμενα σε ευρώ ή στο νέο εθνικό νόμισμα της χώρας εξαρτάται από το δίκαιο βάσει του οποίου έγινε η κάθε συμφωνία – και επίσης το γεωγραφικό κέντρο βάρος του κάθε συμβολαίου.
Εάν κάτι είναι βέβαιο από όλη αυτή την αναστάστωση, είναι πως θα υπάρξουν μαζικές αντιδικίες. Προς το παρόν, οι δικηγορικές εταιρείες δηλώνουν ότι οι περισσότερες υποθέσεις που έχουν αναλάβει αφορούν ομόλογα και δανειακές συμβάσεις και όχι εργαλεία, όπως τα παράγωγα.
«Ο κόσμος που δεν έχει τίποτα να χάσει, θα προχωρήσει σε αγωγές» υποστηρίζει ο Dominic Auld της Labaton Sucharow.
Σε αυτές τις περιπτώσεις, ακόμη και εάν υπάρξουν θετικές αποφάσεις της δικαιοσύνης, η εφαρμογή τους σε μία χώρα με νέο εθνικό νόμισμα, θα αποδειχθεί εξαιρετικά δύσκολη, καθώς τα δικαστήρια πιθανότατα θα κρίνουν ότι μπορεί να επαναπροσδιοριστεί η ονομαστική αξία της όποιας αποζημίωσης. Σε αυτή την περίπτωση, οι επενδυτές μπορεί να κινηθούν εν τέλει δικαστικά εναντίον της ίδιας της χώρας.
«Ένα θέμα που εξετάζουμε είναι πως μπορεί κάποιος, θεωρητικά, να κινηθεί εναντίον της χώρας» αναφέρει ο Jeremy Jennings-Mares της αμερικανικής Morrison Foerster και συμπληρώνει: «Είναι περιορισμένες οι περιπτώσεις κατά τις οποίες μπορεί κανείς να κινηθεί νομικά εναντίον του κράτους και συγκεκριμένων στοιχείων του ενεργητικού του».
Ορισμένοι πάντως, θεωρούν ότι υπάρχει και η θετική πλευρά. Η συμβουλευτική Ernst & Young δηλώνει ότι κατά τον τελευταίο μήνα παρατηρεί «μεγάλη αύξηση δραστηριοτήτων σε εκείνους που αναζητούν ευκαιρίες όπως την εξαγορά άλλων επιχειρήσεων»
Οι δικηγόροι που εξειδικεύονται σε συγχωνεύσεις και εξαγορές θα βρίσκονται σε επιφυλακή για τέτοια deal.
Ενώ όμως, η ένταση και η σύγχυση συνεπάγονται έντονη δραστηριότητα για τους δικηγόρους, το ενδεχόμενο κατάρρευσης του ευρώ θα είναι πραγματικά φρικτό.
«Σε αυτή την περίπτωση, θα χρειαζόμαστε τους αστυνομικούς και όχι τους δικηγόρους”δήλωσε ο κεντρικός τραπεζίτης.
ΠΗΓΗ: FT.com