Τα Δώρα Χριστουγέννων των συνταξιούχων του ΙΚΑ εξαρτώνται από την εκταμίευση της 6ης δόσης και οι συντάξεις της επόμενης διετίας από ένα νέο δάνειο-μαμούθ 3 δισ. ευρώ με υποθήκη τα μελλοντικά έσοδα από τις εισφορές.

Για να εξασφαλιστούν οι συντάξεις, το ΙΚΑ εκχωρεί ακίνητα και μελλοντικές εισπράξεις καθώς το κράτος αποποιείται τις ευθύνες του.

Οι αποδοχές στο 1,1 εκατ. συνταξιούχους και τους 650.000 δικαιούχους επικουρικών συντάξεων στηρίχθηκαν φέτος στο επιπλέον 1 δισ. ευρώ της κρατικής ενίσχυσης (από το 1,4 δισ. που κατέβαλε περισσότερα φέτος το Δημόσιο στα ασφαλιστικά ταμεία). Απόκλιση η οποία καλύφθηκε από τα έκτακτα μέτρα του 2011, όπως την εισφορά στα ακίνητα-ΔΕΗ, τις περικοπές στις συντάξεις, την τρίτη περικοπή στους μισθούς των εν ενεργεία κ.ά.

Και αυτό λόγω μείωσης κατά περίπου 16% των εσόδων του ΙΚΑ λόγω ύφεσης, της ανεργίας και της μείωσης των μισθών (μείον 5,5%-6% φέτος το ΑΕΠ), αλλά και υποχώρησης της εισπραξιμότητας από το 80% επί των αναλογουσών εισφορών το 2002 στο 65% το 2011 (ιδιοποίηση εισφορών και άρνηση των εργοδοτών να συμμορφωθούν, «διακράτηση» εσόδων από τον κίνδυνο χρεοκοπίας, διάλυση της δημοσιας διοίκησης).

Με δεδομένο ότι και το 2012:

α) θα συνεχιστεί -για πέμπτη συνεχή χρονιά- η ύφεση (-2,5% έως -2,8%), τα έσοδα του ΙΚΑ αναμένεται να μειωθούν κατά 12% ακόμη (μείον 1,44 δισ. ευρώ).

β) ο κρατικός προϋπολογισμός, προκειμένου να επιτευχθεί ο στόχος για το πρωτογενές πλεόνασμα μέσα στο 2012, αδυνατεί να καλύψει το κόστος συνταξιοδότησης και

γ) απορρίπτεται -προς το παρόν τουλάχιστον- νέα μείωση των συντάξεων (προεκλογική χρονιά, εμβάθυνση της ύφεσης, φτωχοποίηση του συνόλου των συνταξιούχων), προκύπτει αδήριτη η ανάγκη για την εξεύρεση πρόσθετων πόρων προκειμένου να καταβληθούν κανονικά οι συντάξεις.

Προείσπραξη οφειλών

Σε αυτό το περιβάλλον ο διοικητής του ΙΚΑ Ρ. Σπυρόπουλος, σύμφωνα με πληροφορίες, εξετάζει τη λύση του δανεισμού μέσω της υποθήκης των πρόσθετων εσόδων του ΙΚΑ από τη ρύθμιση παλαιότερων οφειλών προς το ίδρυμα (75-100 εκατ. το χρόνο).

Το σχέδιο περιλαμβάνει τη σύναψη δανείου 3 δισ. ευρώ για τη διετία 2012-13, η οποία θεωρείται και η χειρότερη για τα οικονομικά της χώρας και τα έσοδα των ασφαλιστικών ταμείων, από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ).

Και προκειμένου να μην εγγραφεί αυτό το ποσόν στο έλλειμμα του δημόσιου τομέα (γενικής κυβέρνησης), θα επιδιωχθεί να γίνει με τη μέθοδο της προείσπραξης οφειλών. Δηλαδή το ΙΚΑ θα εκχωρήσει τα πρόσθετα έσοδα από τη ρύθμιση των οφειλών της περιόδου 2014-20 (έως και 5 δισ. ευρώ μείον το προεξοφλητικό επιτόκιο) ώστε να χρηματοδοτήσει η ΕΤΕπ το έλλειμμα χρήσης του ΙΚΑ κατά την προσεχή διετία.

Πρόσθετα, και πέραν των επιπλέον εσόδων της περιόδου 2014-20 -η οποία θεωρείται ενάρετη περίοδος μιας κάποιας οικονομικής μεγέθυνσης και αντιστροφής της υφεσιακής περιόδου που βιώνουμε- η διοίκηση του ΙΚΑ εμφανίζεται διατεθειμένη το υπό διαπραγμάτευση δάνειο με την ΕΤΕπ να είναι ενυπόθηκο. Δηλαδή το ΙΚΑ να δεχθεί προσημείωση επί των ακινήτων (Μακεδονία Παλλάς κ.ά.) ώστε αυτό το ποσόν του δανείου, που αντιστοιχεί σχεδόν στο 1,4% του ΑΕΠ, να μην εγγραφεί στο δημόσιο έλλειμμα.

Τόσο η προείσπραξη ενός μέρους των εσόδων του ΙΚΑ όσο και η υποθήκευση της ακίνητης περιουσίας, ουσιαστικά δηλαδή η υπονόμευση των συντάξεων του μέλλοντος, δείχνουν τη δεινή θέση στην οποία έχουν περιέλθει τα οικονομικά του ασφαλιστικού συστήματος, λόγω της ύφεσης, της ανεργίας, αλλά και των μη ελέγχων στην αγορά (σ.σ. οι υπάλληλοι του ΙΚΑ ζητούν επιμίσθιο ώστε να ενταθούν οι έλεγχοι).

Ως προς τα Δώρα Χριστουγέννων, αυτά θα πληρωθούν εάν η χώρα λάβει -τελικά- την 6η δόση και έτσι εξυπηρετήσει κανονικά τα λήγοντα (εντός του Δεκεμβρίου) ομόλογα του Δημοσίου, ύψους 6 δισ. ευρώ, εκ των οποίων το 1,4 έχουν στα χέρια τους τα ασφαλιστικά ταμεία (950.000 ευρώ το ΙΚΑ). Για τις συντάξεις Ιανουαρίου (πληρώνονται στις 22 Δεκεμβρίου), απαιτείται προκαταβολή της κρατικής ενίσχυσης του 2012.

Η περιουσία των Ταμείων
Να σημειωθεί ότι το αναμενόμενο «κούρεμα» του ελληνικού χρέους θα μειώσει την ονομαστική αξία της περιουσίας των ασφαλιστικών ταμείων κατά 12 δισ. ευρώ. Με τη σιωπηρή διαβεβαίωση του οικονομικού επιτελείου ότι τα ασφαλιστικά ταμεία θα ενισχυθούν στο μέλλον (σ.σ. αφού πρώτα ολοκληρωθεί το PSI), καθώς τώρα οποιαδήποτε ανακίνηση τέτοιου ζητήματος (σ.σ. κρατικής ενίσχυσης ορισμένων επενδυτών που θα χάσουν από το «κούρεμα») θα έθετε σε πλήρη αμφισβήτηση το πρόγραμμα ανταλλαγής.