Νέα βάρη 6,3 δισ. ευρώ πέφτουν στις πλάτες των φορολογουμένων, οι οποίοι το 2012 καλούνται να πληρώσουν 3,6 δισ. ευρώ παραπάνω φόρους και να χάσουν 2,7 δισ. ευρώ -κυρίως μέσω της περικοπής των μισθών και των συντάξεων
Ο προϋπολογισμός του 2012, που προβλέπει δημοσιονομικό έλλειμμα 9% φέτος και 5,4% ή 11,43 δισ. ευρώ το 2012 (χωρίς PSI 6,7% ή 14,2 δισ. ευρώ), περιλαμβάνει δέσμη «16» μέτρων – μεταξύ των οποίων και η αύξηση των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων.
Με την κυβέρνηση να φιλοδοξεί να πετύχει το 2012 τον πρώτο πλεονασματικό προϋπολογισμό 2,4 δισ. ευρώ ή 1,1% του ΑΕΠ (αυξάνει στα 3,5 δισ. ή 1,6%, αν δεν γίνει το PSI, λόγω της άσπρης τρύπας 1,3 δισ. στα ασφαλιστικά ταμεία), ο υπουργός Οικονομικών, Ευάγγελος Βενιζέλος, τον παρέδωσε χθες στον πρόεδρο της Βουλής, αμέσως μετά την έγκριση από το υπουργικό συμβούλιο.
Ψήφιση στις 7 Δεκεμβρίου
Η ψήφιση του προϋπολογισμού στις 7 Δεκεμβρίου αποτελεί ένα από τα ισχυρά διαπραγματευτικά χαρτιά της κυβέρνησης με τους δανειστές της. Ως προς το επίμαχο ζήτημα των εγγυήσεων, ο κ. Βενιζέλος άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο νέας διαπραγμάτευσης, λέγοντας χαρακτηριστικά: «Θα δούμε από την επίσκεψη της τρόικας και από τη συζήτηση που θα γίνει στο επίπεδο του Eurogroup και από τις συναντήσεις που θα έχει και ο κ. Παπαδήμος τη Δευτέρα και την Τρίτη στις Βρυξέλλες και στο Λουξεμβούργο πώς ακριβώς πρέπει να μορφοποιηθούν όλα αυτά». Οι συναντήσεις του πρωθυπουργού και του υπουργού Οικονομικών ξεκίνησαν χθες με τους επικεφαλής της τρόικας Πολ Τόμσεν, Ματίας Μορς και Κλάους Μαζούχ, που αφίχθησαν στην Αθήνα και με τους οποίους είχαν συζητήσεις πολιτικού επιπέδου και όχι τεχνικού χαρακτήρα.
Τα κυριότερα χαρακτηριστικά του προϋπολογισμού του 2012, που κατατίθεται από τη νέα κυβέρνηση συνεργασίας, είναι τα εξής:
1Το 2012 θα είναι η τέταρτη χρονιά βαθιάς ύφεσης 2,8% από 5,5% φέτος -αν και υπάρχουν ακόμα δυσμενέστερες προβλέψεις για 5,8% και παραπάνω το 2011.
2Εκτίναξη της επίσημης ανεργίας στο 17,1% του χρόνου, από 15,4% φέτος, έναντι 2% και 5,7%, αντίστοιχα.
3Το εισόδημα, τα ακίνητα και τα αυτοκίνητα σηκώνουν το μεγαλύτερο φορολογικό βάρος.
Στο εισόδημα η μείωση του αφορολογήτου ορίου στα 5.000 ευρώ, ο περιορισμός ή η κατάργηση φοροαπαλλαγών και η αλλαγή της φορολογικής κλίμακας οδηγούν σε αύξηση κατά 29,1% του φόρου εισοδήματος από τα φυσικά πρόσωπα. Στον αντίποδα βρίσκονται τα νομικά πρόσωπα, τα οποία, λόγω της μείωσης των κερδών, θα πληρώσουν φόρους μειωμένους κατά 22%. Σε σύνολο περίπου 7 εκατ. δικαιούχων φοροαπαλλαγών και εξαιρέσεων, το κόστος φτάνει στα 82,8 εκατ. ευρώ για τον προϋπολογισμό.
Στην περιουσία η αύξηση των φόρων φτάνει στο 217,6% και προέρχεται κυρίως από την επιβολή του ειδικού τέλους ακινήτων και την αύξηση των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων, που θα πραγματοποιηθεί μέσα στο 2012.
Στα αυτοκίνητα έχουμε αύξηση 25,4% του τέλους ταξινόμησης, ενώ σε ποσοστό 5,8% κινείται η αύξηση του ειδικού φόρου κατανάλωσης στα καύσιμα, απόρροια της εξίσωσης του φόρου στο πετρέλαιο θέρμανσης τον Οκτώβριο του 2012.
Ερχονται ριζικές αλλαγές στη φορολογία με το νέο νόμο για το Εθνικό Φορολογικό Σύστημα, που θα κατατεθεί στη Βουλή μέχρι τέλη Φεβρουαρίου.
4Το κονδύλι για τους μισθούς και τις συντάξεις μειώνεται 3,3% ή 672 εκατ. ευρώ στα 19.415 εκατ., από 20.087 εκατ., λόγω της μείωσης των συμβασιούχων ορισμένου χρόνου, της εφαρμογής του μισθολογίου, του περιορισμού των προσλήψεων, του επαναπροσδιορισμού θέσεων ευθύνης, την υιοθέτηση ευέλικτων μορφών απασχόλησης, την παροχή άδειας άνευ αποδοχών για εργασία εκτός Δημοσίου. Σημειώνεται ότι η δαπάνη για καταβολή συντάξεων αυξάνει κατά 77 εκατ. ευρώ ή 1,2%, λόγω της αύξησης του αριθμού των αποχωρήσεων το 2011.
Ως θετικό στοιχείο καταγράφεται η βελτίωση κατά 826 εκατ. του λειτουργικού αποτελέσματος των ΔΕΚΟ, ενώ για το 2012 αναμένουν βελτίωση 414 εκατ. ευρώ.
5Αναθεωρούνται οι στόχοι του προγράμματος ιδιωτικοποιήσεων, το οποίο επισπεύδεται, καθώς, εκτός του 1,5 δισ. ευρώ φέτος (έναντι 5 δισ. αρχικά), στο πρώτο τρίμηνο πρέπει να έχουν πιαστεί 3,3 δισ., στα τέλη Ιουνίου 5,3 δισ. (σωρευτικά), τέλη Σεπτεμβρίου 7,3 δισ. και τέλη 2012 9,3 δισ. ευρώ. Στο σχέδιο του προϋπολογισμού επισημαίνεται ότι «αρνητικές εξελίξεις διεθνώς» και «διευρυνόμενη ύφεση στην Ελλάδα θα έχουν σημαντικό αρνητικό αντίκτυπο στα προβλεπόμενα έσοδα».
6Το όφελος τόκων από το PSI υπολογίζεται στα 3,63 δισ. ευρώ το 2012 (αλλιώς θα πληρώνονταν τόκοι 5,1 δισ.) -χρονιά κατά την οποία θα πληρωθούν τόκοι 12,75 δισ., έναντι 16,38 δισ. φέτος. Αποτέλεσμα αυτού, η μείωση του δημόσιου χρέους στα 309,3 δισ. το 2012, από 352,05 δισ. Ο υπουργός Οικονομικών ξεκαθάρισε ότι η ανταλλαγή ομολόγων είναι εθελοντική, όπως προβλέπει και η συμφωνία της 26ης Οκτωβρίου, και για πρώτη φορά απέκλεισε το ενδεχόμενο να ενταχθούν οι μεμονωμένοι ιδιώτες. Εντούτοις, τα ασφαλιστικά ταμεία θα υποστούν «κούρεμα» ομολόγων περίπου 13 δισ. ευρώ.
7Ο προϋπολογισμός είναι αντιαναπτυξιακός, δεδομένου ότι συνεχίζεται το κόψιμο του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων. Το 2012 περιορίζεται κατά 810 εκατ. ευρώ, στα 7,7 δισ. Από 6,89 δισ. φέτος και 8,45 δισ. πέρυσι.