Σπάνια ακούμε έναν γερουσιαστή να λέει την αλήθεια σχετικά με την αμερικανική εξωτερική πολιτική. Μια τέτοια ευκαιρία είχαμε πριν λίγες ημέρες, όταν ο γερουσιαστής Lindsey Graham αναφέρθηκε στον θάνατο του Καντάφι. Όπως είπε, «υπάρχει πολύ χρήμα στη Λιβύη. Υπάρχει πολύ πετρέλαιο. Θα πρέπει να είμαστε εκεί, για να βοηθήσουμε τον λαό της να φτιάξει δημοκρατία, και μια λειτουργική οικονομία βασισμένη στην ελεύθερη αγορά».
Αν και συμβαίνει σπάνια, δεν είναι η πρώτη φορά που κάποιος υψηλόβαθμος Αμερικανός πολιτικός λέει την αλήθεια για την εξωτερική μας πολιτική. Τον Μάρτιο του 2003, ο τότε υπουργός Άμυνας Donald Rumsfeld είχε αναφέρει σε επιτροπή του κογκρέσου ότι ο πόλεμος στο Ιράκ θα πληρωθεί από τα παγωμένα περιουσιακά στοιχεία και από τα πετρελαϊκά έσοδα του Ιράκ. Και ο πρώτος πόλεμος είχε πληρωθεί από ξένα κράτη τα οποία είχαν συμφέρον στις ενεργειακές διόδους που άνοιγε και που προστάτευε η αμερικανική επέμβαση.
Επίσης την περασμένη εβδομάδα, η αμερικανική βιομηχανία ηλιακής ενέργειας κατέθεσε (εμπορική) αγωγή εναντίον των κατασκευαστών ηλιακών πάνελ της Κίνας, οι οποίοι παράγουν το 55% των πάνελ αυτών παγκοσμίως. Η Κίνα κατηγορείται ότι τα πουλάει κάτω του κόστους, προετοιμαζόμενη για έναν κόσμο χωρίς πετρέλαιο. Παράλληλα, η Κίνα ξοδεύει τεράστια ποσά στις ΑΠΕ, την ίδια ώρα που οι ΗΠΑ δαπανούν χρήματα προκειμένου να διατηρήσουν ανοιχτές τις θαλάσσιες διόδους του όλο και πιο μειούμενου πετρελαίου.
Εδώ και έναν αιώνα, η αμερικανική βιομηχανία βασίζεται στο πετρέλαιο. Όταν αυτό ήταν φτηνό, και η Αμερική παρήγαγε μεγάλες ποσότητες, ήταν λογικό. Αυτό μας βοήθησε να κερδίσουμε τον Β`ΠΠ. Ολόκληρη η υποδομή της Αμερικής βασίστηκε στα ορυκτά καύσιμα. Το πετρέλαιο είναι που καθόρισε το πολιτικό μας σύστημα.
Από το 1970 και μετά, το πετρέλαιο άρχισε να αποτελεί την μεγάλη αδυναμία μας, με αποτέλεσμα ο πρόεδρος Κάρτερ να ξεκινήσει απόπειρες απεξάρτησης από αυτό. Η αμερικανική πολιτική σκηνή όμως είναι τόσο βουτηγμένη και διαπλεκόμενη με το πετρέλαιο, που ο Κάρτερ εξαφανίστηκε, και κανένας δεν μπόρεσε έκτοτε να μας βοηθήσει να ξεφύγουμε από τις πετρελαϊκές μας εμμονές.
Το πετρέλαιο οδηγεί την αμερικανική βιομηχανική πολιτική, οπότε είναι μάταιο να θεωρούμε πως υπάρχουν πολιτικοί που δεν χρηματοδοτούνται από αυτό. Οι Ρεπουμπλικάνοι είναι το κόμμα του πετρελαίου. Οι Bush και Cheney ήταν μέλη της πετρελαϊκής βιομηχανίας πριν μπουν στον Λευκό Οίκο. Από τη πλευρά τους, πρόσφατα 22 Δημοκρατικοί ζήτησαν εγγράφως την έγκριση της κατασκευής ενός πελώριου αγωγού που θα φέρνει πετρέλαιο από τον Καναδά ρυπαίνοντας την ατμόσφαιρα με εκπομπές άνθρακα. Η Hillary Clinton και ο Barack Obama σίγουρα θα στηρίξουν την προσπάθεια.
Αν και πολλοί Αμερικάνοι θέλουν να πάμε σε εναλλακτικές πηγές ενέργειας, τα δυο κόμματα στηρίζουν σταθερά το πετρέλαιο, πάνω στο οποίο βασίζεται η χώρα. Η εξουσία έχει σχέση με το χρήμα. Το χρήμα είναι που διανέμει τους πόρους. Και το χρήμα βρίσκεται στα ορυκτά καύσιμα και στον χρηματοπιστωτικό τομέα, και αυτό είναι που ανοίγει τις πόρτες στους πολιτικούς θαλάμους της εξουσίας, πουλώντας πολιτική ισχύ σε αυτόν που προσφέρει τα περισσότερα.
Αν και υπάρχει η ψευδαίσθηση ότι στην πολιτική επιλέγουμε, η μόνη σταθερά στην πολιτική της Ουάσιγκτον είναι η αφοσίωση στο πετρέλαιο και στον πόλεμο, πολύ συχνά δε στον πόλεμο για το πετρέλαιο. Η Λιβύη πουλούσε πετρέλαιο στην Δ. Ευρώπη, όμως η αγορά πετρελαίου είναι παγκόσμια. Το βραβείο είναι το πετρέλαιο και όχι η δημοκρατία. Για αυτό και ο John McCain επαινούσε το 2009 τον Καντάφι για τις ειρηνευτικές του προσπάθειες, ενώ σήμερα χειροκροτά τον θάνατό του. Για αυτό και οι αμερικανικές ένοπλες δυνάμεις βρίσκονται σήμερα παντού στον κόσμο, όπου υπάρχει πετρέλαιο.
Η αμυντική και βιομηχανική πολιτική των ΗΠΑ είναι βουτηγμένη στο πετρέλαιο, και προστατεύεται από τα χρήματα που αυτό ρίχνει στο πολιτικό σύστημα, έτσι ώστε να υπάρχει τείχος μεταξύ των πολιτικών μας και του λαού. Όλοι συμφωνούν ότι η ενεργειακή πολιτική θα πρέπει να αλλάξει, αλλά αυτό δεν είναι καθόλου εύκολο.
Το χρηματοπιστωτικό σύστημα θα πρέπει να μεταμορφωθεί ώστε να διασφαλίζονται οι επενδύσεις και να δημιουργείται αξία. Η βιομηχανική πολιτική θα πρέπει να απελευθερωθεί από την εξάρτηση στο πετρέλαιο. Και το πολιτικό μας σύστημα θα πρέπει να πάψει να εξαρτάται από τα χρήματα του πετρελαίου.
Για να γίνουν όλα αυτά, οι πολίτες θα πρέπει να αποκτήσουν σχέσεις μεταξύ τους, να παράγονται προϊόντα και υπηρεσίες σε τοπικό επίπεδο, να υπάρχουν ισχυροί κοινωνικοί και τοπικοί δεσμοί, και να υπάρχει γενικά μια πολιτική που θα βασίζεται στη διαβούλευση και στον δημόσιο λόγο, αντί στα μεγάλα κεφάλαια. Κάτι τέτοιο ζητάει άλλωστε και το κίνημα Occupy Wall Street, άσχετα αν δεν το εκφράζει με σαφήνεια.
Χωρίς τη ριζική αναμόρφωση της πολιτικής, θα συνεχιστεί το status quo. Και η Αμερική θα συνεχίσει να τρέχει σε ξένα μέρη και να αναρωτιέται: πως στο καλό βρέθηκε το πετρέλαιο κάτω από την άμμο;
Dylan Ratigan
