Ο θρυλικός λευκός και άλλα 35 είδη καρχαριών ζουν στα ελληνικά πελάγη. Αυτοί οι παρεξηγημένοι κυνηγοί των θαλασσών μας, όμως, κινδυνεύουν πλέον με εξαφάνιση. Προτιμούν κλειστούς κόλπους, όπως είναι ο Κορινθιακός, ο Παγασητικός και ο Σαρωνικός, για να αναπαραχθούν
Η αλιεία για τα πτερύγια τους (finning), η μη ηθελημένη αλιεία τους, η μείωση τροφής λόγω της υπεραλίευσης, η καταστροφή των ενδιαιτημάτων τους, οι κλιματικές αλλαγές αλλά και οι χαμηλοί ρυθμοί αναπαραγωγής τους έχουν φέρει τους καρχαρίες στα όρια της επιβίωσης τους.
Στη Μεσόγειο, σημαντικότερη απειλή θεωρείται η παράνομη αλίευσή τους με παρασυρόμενα αφρόδιχτα. Γι΄ αυτό η οργάνωση Shark Alliance διοργάνωσε την πανευρωπαϊκή εβδομάδα (15 – 23 Οκτωβρίου) για τους καρχαρίες προκείμενου να ενημερωθούν οι πολίτες και να βρεθούν υποστηρικτές στην εκστρατεία για τη διατήρηση του πληθυσμού τους.
Στη χώρα μας οι καρχαρίες ζουν κατά κύριο λόγο στις ανοιχτές θάλασσες, πολλοί από αυτούς όμως, εισέρχονται συχνά και σε κλειστούς κόλπους, όπως είναι ο Κορινθιακός, ο Παγασητικός και ο Σαρωνικός, για να αναπαραχθούν.
«Η παρουσία πολλών διαφορετικών ειδών καρχαριών σε μια περιοχή αποτελεί ένδειξη ενός αδιατάραχτου οικοτόπου. Ως κορυφαίοι θηρευτές, οι καρχαρίες παίζουν σημαντικό ρόλο στη βιοποικιλότητα μιας περιοχής, καθώς η αλληλεπίδραση με άλλα είδη κρατά τους πληθυσμούς των άλλων ειδών υπό έλεγχο. Η τροφή των καρχαριών αποτελείται γενικά από μεγάλα θηράματα, όπως μεγάλα ψάρια (τόνοι, μαγιάτικα κ.α.), άλλους καρχαρίες και σελάχια, θαλάσσιες χελώνες, μεγάλα χταπόδια, γαρίδες, καβούρια», λέει ο υπεύθυνος θαλάσσιων προγραμμάτων WWF Γιώργος Παξιμάδης.
Η λάμια και τα μαροκινά αφρόδιχτα
Τα μέτρα που απαιτείται να ληφθούν για την προστασία των καρχαριών σχετίζονται με τη διεθνή νομοθεσία και την εφαρμογή της στη Μεσόγειο και στην Ελλάδα. Πολλά είδη καρχαριών δεν προστατεύονται ούτε από την ελληνική νομοθεσία, αλλά ούτε και διεθνώς.
Συγκεκριμένα, από τα 35 είδη που παρατηρούνται στις ελληνικές θάλασσες, προστατεύονται ο ρυγχοκαρχαρίας, η λάμια, ο γαλάζιος καρχαρίας, ενώ ο λευκός καρχαρίας και ο σαπουνάς προστατεύονται και από την Ευρωπαϊκή νομοθεσία (απαγορεύεται αυστηρά η αλιεία, η εκφόρτωση και η πώληση τους). Παρόλα αυτά, ούτε αυτή η νομοθεσία εφαρμόζεται.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η συνεχιζόμενη παράνομη αλιεία με παρασυρόμενα αφρόδιχτα στη Μεσόγειο από αλιευτικούς στόλους της Τουρκία και του Μαρόκου.
«Το WWF συμμετέχει σε όλους τους σχετικούς διεθνείς οργανισμούς που αφορούν στην προστασία των καρχαριών, ενώ παράλληλα συνεργάζεται με την αλιευτική βιομηχανία σε παγκόσμιο επίπεδο προκειμένου να μειωθεί η παρεμπίπτουσα αλιεία και να αυξηθεί η επιλεκτικότητα των αλιευτικών εργαλείων, διοργανώνοντας το διεθνή διαγωνισμό Smart Gear. Αυτό που μπορεί να κάνουμε όλοι μας σαν καταναλωτές, είναι πρώτα απ’ όλα να σταματήσουμε να καταναλώνουμε γαλέο», τονίζει ο κ. Παξιμάδης.
Ο γαλέος και η σούπα από πτερύγια
Τα διάφορα είδη γαλέου στη χώρα μας (π.χ. δροσίτης, αστρογαλέος και γκριζογαλέος) έχουν υπεραλιευθεί, με αποτέλεσμα πολλές φορές τα εστιατόρια να σερβίρουν διάφορα άλλα είδη καρχαριών. Για παράδειγμα, ο γαλάζιος καρχαρίας πωλείται στα σούπερ μάρκετ με την ένδειξη «Γλαυκός».
«Ακόμη και σούπα από πτερύγια καρχαρία σερβίρεται στη χώρα μας σε ορισμένα κινέζικα εστιατόρια. Αν και στη χώρα μας οι καρχαρίες δεν αλιεύονται με σκοπό το εμπόριο των πτερυγίων τους, η πρακτική αυτή ανθεί σε άλλες θάλασσες του κόσμου και είναι η σημαντικότερη απειλή που αντιμετωπίζουν παγκοσμίως», επισημαίνει ο κ. Παξιμάδης, αναφέροντας ότι η πλειοψηφία των πτερυγίων καταλήγει στις αγορές της Κίνας και του Χονγκ Κόνγκ.
Βοηθήστε στην προστασία των καρχαριών υπογράφοντας τη σχετική ηλεκτρονική αίτηση προς τους υπουργούς αλιείας της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
ΤΟ ΒΗΜΑ
