Περιέχουν ένα μόριο, τη σκουαλαμίνη, που εξολοθρεύει ακόμη και την ηπατίτιδα

Μια ουσία του …καρχαρία φαίνεται ότι μπορεί να εξολοθρεύσει τους ιούς που «πλήττουν» το ανθρώπινο ήπαρ, όπως αυτούς της ηπατίτιδας. Η ουσία ονομάζεται σκουαλαμίνη και εντοπίστηκε για πρώτη φορά το 1993 από ειδικούς του Ιατρικού Κέντρου του Πανεπιστημίου Τζορτζτάουν σε ένα είδος καρχαρία μεσαίου μεγέθους που απαντάται στον Ειρηνικό, στον Ατλαντικό και στον Ινδικό ωκεανό.

Όπως εξηγεί ο Μάικλ Ζάσλοφ, επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας που ανακάλυψε και μελετά τη σκουαλαμίνη «οι καρχαρίες είναι άκρως ανθεκτικοί στους ιούς. Το μόριο που εντοπίσαμε σε αυτούς δεν έμοιαζε με κανένα άλλο συστατικό ζώου ή φυτού».

Πολλαπλές δράσεις

Αναλύσεις έδειξαν ότι η σκουαλαμίνη αποτελεί άκρως ισχυρό αντιβακτηριδιακό ενώ παράλληλα είναι αποτελεσματική στην αντιμετώπιση κάποιων μορφών καρκίνου αλλά και μιας σοβαρής πάθησης των οφθαλμών που ονομάζεται εκφύλιση της ωχράς κηλίδας και αποτελεί κύρια αιτία τύφλωσης,

Η νέα μελέτη των ειδικών από το Τζορτζτάουν η οποία δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Proceedings of the National Academy of Sciences» μαρτυρεί επίσης ότι η σκουαλαμίνη μπορεί να εξοντώσει και ιούς του ήπατος. Οι ερευνητές παρατήρησαν ότι η ουσία δρα προσκολλώμενη στις κυτταρικές μεμβράνες των ηπατικών κυττάρων και των αιμοφόρων αγγείων. Ενόσω βρίσκεται σε αυτό το περιβάλλον εξοστρακίζει πρωτεΐνες ορισμένες εκ των οποίων είναι ζωτικής σημασίας για την επιβίωση των ιών που «χτυπούν» το ήπαρ.

Δοκιμές σε διαφορετικούς ιούς

Οι επιστήμονες δοκίμασαν τη δράση της ουσίας σε διαφορετικούς ζώντες ιούς που μολύνουν τα ηπατικά κύτταρα, συμπεριλαμβανομένων αυτών της ηπατίτιδας Β, του δάγγειου πυρετού και του κίτρινου πυρετού. Όπως είδαν η σκουαλαμίνη εμφάνιζε αποτελεσματικότητα σε όλες τις περιπτώσεις.

Πάντως στα πειράματα δεν περιελήφθη και ο ιός της ηπατίτιδας C, ο οποίος αποτελεί έναν από τους μεγαλύτερους εχθρούς της δημόσιας υγείας καθώς συνδέεται με εμφάνιση καρκίνου του ήπατος. Και αυτό διότι ο συγκεκριμένος ιός δεν καλλιεργείται επιτυχώς σε μοντέλα ζώων όπως τα ποντίκια. Ετσι χρησιμοποιήθηκε ο ιός του κίτρινου πυρετού ο οποίος δείχνει στα πειραματόζωα την πιθανή αποτελεσματικότητα ενάντια στην ηπατίτιδα C. Τα πειράματα αυτά διεξήχθησαν σε χάμστερ και η σκουαλαμίνη ήταν άκρως δραστική στην καταπολέμηση του ιού.

Ο δρ Ζάσλοφ ελπίζει ότι θα ξεκινήσει κλινικές δοκιμές με χρήση της ουσίας σε ανθρώπους μέσα στα επόμενα χρόνια.

Και για άλλες παθήσεις

Ο ερευνητής σημειώνει ότι οι καρχαρίες διαθέτουν και άλλα μόρια που μοιάζουν με τη σκουαλαμίνη και τα οποία στοχεύουν ιστούς εκτός του ηπατικού. Ορισμένα από τα μόρια αυτά αλληλεπιδρούν με το αναπνευστικό σύστημα και άλλα με τους νεφρούς. «Πιστεύω ότι καθένα από αυτά τα μόρια καθιστά διαφορετικούς ιστούς ανθεκτικούς στους ιούς. Εκτιμώ ότι θα φθάσει μια ημέρα κατά την οποία θα μπορούμε να χορηγούμε στον άνθρωπο ένα συγκεκριμένο μόριο και θα κάνουμε τα όργανά του επιλεκτικώς ανθεκτικά ενάντια σε ιούς».Η ομάδα από το Τζορτζτάουν έχει ήδη κατοχυρώσει πατέντες για τη χρήση της σκουαλαμίνης και συγγενών της ουσιών για τη θεραπεία ιογενών λοιμώξεων.

Σχολιάζοντας τα νέα αποτελέσματα άλλοι ειδικοί εξέφρασαν συγκρατημένη αισιοδοξία. ΟΖαν Μισέλ Μπρινέλ από το Πανεπιστήμιο της Μεσογείου στη Μασσαλία της Γαλλίας ανέφερε ότι απαιτούνται υψηλές συγκεντρώσεις σκουαλαμίνης για την εξόντωση των ιών οι οποίες είναι πιθανό να είναι τοξικές για τον ανθρώπινο οργανισμό.

Θεοδώρα Τσώλη