Σύμφωνα με το έγκυρο γερμανικό περιοδικό, η ελληνική κυβέρνηση αδυνατεί να βάλει φρένο στην οικονομική κρίση
Τέτοιες ευκαιρίες σπάνια υπάρχουν στις χρηματαγορές: Όποιος εμπιστεύεται τις υποσχέσεις των ευρωπαίων πολιτικών, μπορεί με ένα ελληνικό ομόλογο που λήγει τον Μάρτιο να πετύχει απόδοση 76%. Αν η διάσωση της πληττόμενης από την κρίση μεσογειακής χώρας εγκριθεί από τα κοινοβούλια της Ευρώπης, όπως προγραμματίζεται, τότε η Ελλάδα θα μπορέσει να αποπληρώσει αυτό το ομόλογο χωρίς απώλειες.
Σχεδόν κανείς όμως δεν θέλει να αγοράσει τέτοια ομόλογα- ευκαιρίες. Οι επενδυτές θεωρούν το ρίσκο υπερβολικό. Δεν πιστεύουν ότι η διάσωση της απειλούμενης από τη χρεοκοπία χώρας θα μπορέσει πράγματι να λειτουργήσει.
Στην πραγματικότητα, η ελπίδα για καλό τέλος του ελληνικού δράματος, που γεννήθηκε μετά την έκτακτη σύνοδο των κρατών της Ευρωζώνης στις 21 Ιουλίου, έχει εξανεμιστεί. Τότε οι τιμές των ελληνικών ομολόγων εκτινάχθηκαν βραχυπρόθεσμα στα ύψη, τώρα πλέον δοκιμάζουν νέα πολύ χαμηλά επίπεδα. Στο μεταξύ, ένα ομόλογο με λήξη τον Μάρτιο μπορεί να αποκτηθεί στο 70% της αξίας του.
Πίσω από αυτήν την άνευ προηγουμένου μείωση της τιμής κρύβεται το ότι αναμένεται να μην μπορέσουν οι Έλληνες να εκπληρώσουν τους όρους για τη βοήθεια των Ευρωπαίων. Υπάρχουν συγκεκριμένοι όροι για το πόσο πρέπει να μειώσουν οι Έλληνες το έλλειμμα, να αυξήσουν τα φορολογικά τους έσοδα και να ιδιωτικοποιήσουν τις δημόσιες επιχειρήσεις τους. Μέχρι τώρα απέτυχαν στις περισσότερες προσπάθειες.
Το δημόσιο χρέος είναι «εκτός ελέγχου», απεφάνθη την προηγούμενη εβδομάδα μια επιτροπή εμπειρογνωμόνων του Ελληνικού Κοινοβουλίου. «Θα είναι μεγαλύτερο», δηλώνει ο ίδιος ο έλληνας υπουργός οικονομικών Ευάγγελος Βενιζέλος αναφερόμενος στο δημοσιονομικό έλλειμμα, το οποίο στην πραγματικότητα έπρεπε να μειωθεί στο 7,6% του ΑΕΠ.
Αποφασιστικής σημασίας όμως θα είναι η έκθεση της λεγόμενης τρόικας, των εκπροσώπων του ΔΝΤ, της ΕΚΤ και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Οι ειδικοί της τρόικας, οι οποίοι ελέγχουν επιτόπου στην Αθήνα την τήρηση των ελληνικών υποσχέσεων, αποχώρησαν θυμωμένοι στα τέλη της προηγούμενης εβδομάδας. Η ελληνική κυβέρνηση δεν είχε κάνει τα 2/3 των εργασιών που περιλαμβάνονταν σε πρόσφατα καταρτισμένο κατάλογο.
Για παράδειγμα, οι Έλληνες έχουν υποσχεθεί ότι μέχρι τα τέλη Σεπτεμβρίου θα ιδιωτικοποιήσουν δημόσια περιουσία αξίας 1,7 δις ευρώ. Όμως η αρμόδια προς τούτο αρχή ιδιωτικοποιήσεων μόλις τώρα προσέλαβε λίγους υπαλλήλους. Ακόμα και η αποστολή ενός σημαντικού εγγράφου-οδηγίας δεν τα κατάφερε. «Μερικές φορές αμφιβάλλω για τη σοβαρή βούληση των Ελλήνων», δηλώνει επικριτικά ο διευθύνων σύμβουλος μιας μεγάλης τράπεζας της Φραγκφούρτης.
Σε όλα αυτά προστίθεται και το γεγονός ότι οι ίδιες ευρωπαϊκές κυβερνήσεις δεν πιστεύουν πραγματικά ότι οι Έλληνες θα ανταποκριθούν μελλοντικά στις υποχρεώσεις τους. Σε αντάλλαγμα της συμβολής τους οι Φιλανδοί ζήτησαν εγγυήσεις, που οι υπόλοιποι Ευρωπαίοι δεν θέλησαν να αποδεχθούν. Αν παρέμενε μια διμερής συμφωνία μεταξύ της Αθήνας και του Ελσίνκι, αυτό θα ήταν μια «μη αποδεκτή πρόταση και μια συμφωνία εις βάρος τρίτων», δήλωσε η αυστριακή υπουργός Οικονομικών Μαρία Φέκτερκαι ζήτησε και αυτή εγγυήσεις για τη βοήθεια δισεκατομμυρίων της χώρας της. Όπως είπε, καμιά χώρα της Ευρωζώνης δεν πρέπει να αντιμετωπίζεται προνομιακά.
Αντιδράσεις υπάρχουν και στα ανατολικά σύνορα της ΕΕ. Οι νέες χώρες της Ευρωζώνης θέλουν μεν να εμφανιστούν ως συνεπείς νέοι εταίροι στην νομισματική διάσωση, αλλά στη Σλοβακία παραμένει ανοιχτό αν η πρωθυπουργός Ιβέτα Ραντικόβα θα μπορέσει να συγκεντρώσει πλειοψηφία για τη διεύρυνση του EFSF. Ο κυβερνητικός εταίρος της από το συντηρητικό κόμμα «Ελευθερία και Αλληλεγγύη» Ρίχαρτ Σούλικ χαρακτήρισε την ευρω-διάσωση «δρόμο προς τον σοσιαλισμό», που μεταβάλλει την ΕΕ σε «ένωση του χρέους».
Τώρα πλέον αναζητείται ευρωπαϊκή συμβιβαστική λύση για το δίκαιο περί εγγυήσεων. Οι Υπ. Οικονομικών της Ευρωζώνης μπορούν να φανταστούν ότι θα υποχωρήσουν στις φιλανδικές απαιτήσεις για ειδικές εγγυήσεις. «Όποιος μοιράζει εγγυήσεις μόνον έναντι ενεχύρου θα πρέπει να πληρώσει το τίμημα», δηλώνει ο Βέλγος υπουργός οικονομικώνΝτιτιέρ Ράιντερς. «Οι χώρες που δεν παίρνουν ενέχυρο επιδεικνύουν μεγαλύτερη εμπιστοσύνη στην ελληνική πολιτική και γι’ αυτό θα πρέπει να λάβουν μεγαλύτερη απόδοση».
Μια εναλλακτική – κατά την άποψη των Βρυξελλών – θα ήταν και το να δεχτούν οι Φιλανδοί να μη λάβουν εγγυήσεις και να αποχωρήσουν από τη χρηματοδότηση. Οι Γερμανοί θα μπορούσαν τότε να αναλάβουν το μερίδιο των Φιλανδών. Ωστόσο τέτοια παιχνίδια εις βάρος άλλων απειλούν ακόμα περισσότερο τη συναίνεση της γερμανικής Βουλής στα σχέδια διάσωσης, στα τέλη Σεπτεμβρίου.
Και επιπλέον υπάρχει αβεβαιότητα όσον αφορά τη συμμετοχή του ιδιωτικού χρηματοπιστωτικού τομέα, ο οποίος υπάρχει στόχος να μειώσει κατά 21% τις απαιτήσεις του μέσω μιας σύνθετης διαδικασίας αναδιάρθρωσης. Σε επιστολή που έστειλε η ελληνική κυβέρνηση απείλησε να μην πραγματοποιηθεί η αναδιάρθρωση ομολόγων ονομαστικής αξίας 135 δις ευρω, αν δεν ανταλλαγεί τουλάχιστον το 90% όλων των αξιογράφων.
Ωστόσο μέχρι τώρα μόνο το 60 με 70% όλων των πιστωτών έχουν εκπέμψει σήμα ότι συμφωνούν, μη δεσμευτικά όμως. Οι αναλυτές της DZ Bank θεωρούν «μάλλον απίθανο» πάντως ότι στο τέλος θα ανταλλαγεί πράγματι το 90% των ομολόγων. Ορισμένοι παράγοντες της αγοράς θα μπορούσαν να ‘σπεκουλάρουν’ ότι σε περίπτωση αποτυχίας του όλου εγχειρήματος θα δημιουργηθεί «μια αναδιανεμητική ένωση χωρίς περιορισμούς με τις ισχυρότερες χώρες της ευρωζώνης».
ΤΟ ΒΗΜΑ