Οι Wikileaks αποκαλύπτουν απόρρητα έγγραφα για το ρόλο των Αμερικανών
Σε επτά διαβαθμισμένα έγγραφα από τις αμερικανικές πρεσβείες της Λευκωσίας και της Άγκυρας, τα οποία έρχονται στη δημοσιότητα μέσω των Wikileaks, αποκαλύπτεται το ισχυρό ενδιαφέρον των Αμερικανών για τα πετρέλαια στην Κύπρο, αλλά και οι απαιτήσεις των Βρετανών να μην πλησιάσουν οι γεωτρήσεις στις βάσεις τους ώστε να δημιουργηθεί θέμα παραμονής των βάσεών τους στην Κύπρο.
Στα έγγραφα αυτά φανερώνεται η στάση και οι απειλές της Άγκυρας, πως επενέβησαν οι Ισραηλινοί και το ρόλο που έπαιξε η αμερικανική εταιρία Noble Energy, η οποία θα πραγματοποιήσει τις γεωτρήσεις την 1η Οκτωβρίου στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ) της Κύπρου.
Ο προηγούμενος Αμερικανός πρεσβευτής στη Λευκωσία κ. Ρόλαντ Σλίκερ εκφράζεται με μεγάλη δυσπιστία ως προς την προώθηση διαδικασιών έρευνας και εξόρυξης κοιτασμάτων από την Κύπρο, ενώ ο διάδοχός του κ. Φρανκ Ούρμπανσικ αποστέλλει τηλεγραφήματα στην Ουάσιγκτον με ακριβώς αντίθετο περιεχόμενο.
Στο μεταξύ όμως υπήρξε η εμπλοκή της αμερικανικής εταιρίας Noble. Κοινό σημείο το ενδιαφέρον και των δύο διπλωματών να μη επηρεασθούν οι συνομιλίες από τις διαδικασίες για τα πετρέλαια.
Η κυβέρνηση της Τουρκίας αντιτάχθηκε σθεναρά στη διαδικασία πλειστηριασμού ισχυριζόμενη ότι η κυβέρνηση της Κύπρου (σ.σ. ελληνοκυπριακής διοίκησης, όπως συνηθίζει να την αποκαλεί η Άγκυρα) δεν έχει το δικαίωμα να εισαγάγει διεθνείς συμφωνίες χωρίς τουρκοκυπριακή συγκατάθεση, ότι η τουρκοκυπριακή κοινότητα θα πρέπει να μοιραστεί τα έσοδα από τους φυσικούς πόρους της Κύπρου και ότι οποιαδήποτε οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας στην Ανατολική Μεσόγειο θα πρέπει να περιλαμβάνει όλες της χώρες της περιοχής (σ.σ. δηλαδή και την Τουρκία, η οποία χωρίς να γειτνιάζει με τα θαλάσσια οικόπεδα, χωρίς να υπογράψει διεθνείς συνθήκες και χωρίς να κάνει το παραμικρό επιδιώκει, μέσω Τουρκοκυπρίων, να γίνει ένας από τους συνεταίρους στα πετρέλαια).
Λονδίνο: Μακριά οι γεωτρήσεις από τις βάσεις
Επιπλέον, «οι Βρετανοί έκριναν ότι το να ανοίξουν θέμα ηπειρωτικής υφαλοκρηπίδας θα ήταν πολιτικά επιζήμιο και θα υπονόμευε ακόμα περισσότερο τις βάσεις στην ελληνοκυπριακή κοινή γνώμη». Έτσι δεν έφεραν καμία ένταση για τις έρευνες για πετρέλαιο και δεν διεκδίκησαν δικαιώματα.
Ζήτησαν όμως από την κυπριακή κυβέρνηση ότι οι περιοχές των οικοπέδων θα πρέπει να απέχουν τουλάχιστον 6 ναυτικά μίλα από την ακτογραμμή των βάσεων Το πλησιέστερο οικόπεδο όντως απέχει 6 ναυτικά μίλια από τις βάσεις, σημειώνει στο τηλεγράφημά του ο Αμερικανός πρεσβευτής στη Λευκωσία,.
Ισραηλινοί γεωλόγοι αισθάνθηκαν λόγω κοινών γεωλογικών δεδομένων, ότι σε συγκεκριμένα οικόπεδα υπάρχουν κοιτάσματα που θα μπορούσαν να είναι οικονομικά βιώσιμα, εάν συνδέονται με τα κοιτάσματα των ισραηλινών εταιριών.
Ενθάρρυναν επίσης της Noble, επειδή η Κύπρος ως μέλος της ΕΕ, είχε ένα μεγάλο συν, γιατί αυτό σημαίνει ότι οι νομοθεσίες δεν θα άλλαζαν σύντομα. Όμως και πάλι ο Αμερικανός πρεσβευτής προέβλεπε ότι οι συμφωνίες μεταξύ Κύπρου και Noble δεν θα υπογράφονταν σύντομα, πέφτοντας και πάλι έξω.
«Η κυπριακή κυβέρνηση έχει καλυφθεί καλά νομικά και η Τουρκία δεν έχει νομικό βήμα για να σταθεί, όμως με πολιτικές αντιδράσεις και απειλές έχει τη δυνατότητα να σαμποτάρει τις προσφορές και να τρομοκρατήσει τους ενδιαφερόμενους».Ο Αμερικανός πρεσβευτής ενημερώνει την Ουάσιγκτον πως θα συνεχίσει να υποστηρίζει τη γραμμή ότι η Κύπρος έχει προφανώς το δικαίωμα να υπογράφει διεθνείς συμφωνίες, αλλά πρέπει να λαμβάνεται υπόψη και η σημασία τους στις διαδικασίες επανένωσης του νησιού.