Του Θανάση Παπαδή

Για «αναγκαστικές» συγχωνεύσεις μιλούν κάποιοι αφού μετά τον Σεπτέμβριο, θα κληθούν να απαντήσουν άμεσα στο ερώτημα: συγχώνευση ή σημαντική αύξηση κεφαλαίου ή μήπως κρατικοποίηση μέσω του Ταμείου Χρηματοδοτικής Σταθερότητας; Η απάντηση σε αυτό δείχνει να είναι μάλλον εύκολη, τουλάχιστον εκ πρώτης όψεως. Κανένας τραπεζίτης δεν θα επιλέξει, αν έχει άλλες επιλογές, το Ταμείο, ενώ μεγάλες αυξήσεις κεφαλαίου σε τέτοιο χρηματοοικονομικό περιβάλλον, μάλλον είναι αδύνατο να πραγματοποιηθεί. Άρα; Οι συγχωνεύσεις μοιάζουν να είναι μονόδρομος. Το μόνο που θα κληθούν να αποφασίσουν είναι με ποιες διαδικασίες και με ποιον θα προχωρήσουν στο νέο τοπίο που διαμορφώνεται.

Αξιολόγηση
Οι τράπεζες έχουν μπροστά τους ένα ιδιαίτερα δύσκολο 40ήμερο που θα κρίνει εν πολλοίς, τη χαρτογράφηση της επόμενης ημέρας στον κλάδο.

Μέχρι τότε όμως θα υπάρξει το τετραπλό τεστ και από εκεί θα καθοριστεί η θέση στην αφετηρία που θα έχει η κάθε μία από τις ελληνικές τράπεζες.

Η Black Rock ξεκίνησε ήδη τις διαδικασίες για την αξιολόγηση των τραπεζών και ειδικότερα την ποιότητα των δανειακών τους χαρτοφυλακίων. Πολλοί εκφράζουν επιφυλάξεις ως προς το αποτέλεσμα, ενώ δεν είναι λίγοι και εκείνοι που θεωρούν πως μέσα από αυτόν τον έλεγχο οι τράπεζες θα βρεθούν «ανοικτές» κατά μερικά δισ. ευρώ, τα οποία και θα πρέπει με κάποιον τρόπο να καλύψουν άμεσα.

Το δεύτερο τεστ έχει να κάνει με τη ρευστότητα. Οι τράπεζες, και αυτό είναι κοινό μυστικό, χρειάζονται ρευστότητα που προκειμένου να συνεχιστεί η απρόσκοπτη λειτουργία τους.

Η απόσυρση κεφαλαίων από το ελληνικό Δημόσιο προκειμένου να καλυφθούν ανάγκες που προκύπτουν για την αποπληρωμή ομολόγων που λήγουν και τόκων, ύψους περίπου 10 δισεκατομμυρίων ευρώ.

Η εξέλιξη αυτή αναμένεται να προκαλέσει την ενεργοποίηση του μηχανισμού χορήγησης έκτακτης ρευστότητας (ELA) από την Τράπεζα της Ελλάδας, προκειμένου να καλυφθούν οι βραχυπρόθεσμες ανάγκες των τραπεζών. Η κίνηση αυτή είναι πολύ πιθανό να πραγματοποιηθεί εντός των πρώτων ημερών της προσεχούς εβδομάδας.

Ζημίες
Το τρίτο τεστ στο οποίο θα υποβληθούν οι τράπεζες είναι αυτό της διαχείρισης των ζημιών που θα προκύψουν από τη συμμετοχή τους στο rollover των ομολόγων. Μέχρι το τέλος του μήνα ή το αργότερο μέχρι τις αρχές του επόμενου, θα έχει οριστικοποιηθεί το μοντέλο και οι τράπεζες θα γνωρίζουν, το ποιες ζημιές θα γράψουν αλλά και σε ποιο διάστημα αυτές θα αποτιμηθούν. Στο μεσοδιάστημα αυτό θα πρέπει να βρουν τρόπους, ώστε να προσεγγίσει η κεφαλαιακή επάρκεια με τα νέα δεδομένα που τίθενται σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Έτσι ο δείκτης των κυρίων ιδίων κεφαλαίων θα πρέπει να διαμορφωθεί στο 10% από 8%, μέσα στο 2012.

Επάρκεια
Μαγικές λύσεις δεν υπάρχουν και το γνωρίζουν άριστα οι τραπεζίτες. Και μάλιστα στο πλαίσιο αυτό έχουν επιστρατεύσει μία σειρά από συμπληρωματικές κινήσεις που θα ενισχύσουν την κεφαλαιακή τους επάρκεια. Με βάση τα παραπάνω, πηγές της Τράπεζας της Ελλάδας εκτιμούν ότι οι ανάγκες των ελληνικών τραπεζών σε νέα κεφάλαια θα διαμορφωθούν στην περιοχή των 30 δισ. ευρώ, από τα οποία τα 7 δισ. ευρώ θα αφορούν ζημία από τη συμμετοχή τους στο σχέδιο ανταλλαγής ομολόγων.

Εθνική, Alpha, Eurobank και Πειραιώς
Οι τέσσερις πρωταγωνιστές των εξελίξεων

Πρόσφατα ο υποδιοικητής της ΤτΕ κ. Γιάννης Παπαδάκης υπενθύμισε στους τραπεζίτες ότι, όπως ορίζει το Μνημόνιο, οι τράπεζες θα πρέπει μέχρι το τέλος Ιανουαρίου του 2012 να παρουσιάσουν στην Τράπεζα της Ελλάδας, τα σχέδιά τους για το πώς σκοπεύουν «να φτάσουν στις νέες κεφαλαιακές απαιτήσεις μέσω λύσεων από την αγορά».

Υλοποίηση
Και μέχρι το τέλος Σεπτεμβρίου του 2012, θα πρέπει να έχουν κάνει το σχέδιο πράξη, είτε μέσω αυξήσεων κεφαλαίων είτε μέσω συνενώσεων δυνάμεων, πριν στραφούν στο Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας.

Μπορεί οι αποτιμήσεις να είναι χαμηλά και να ελλοχεύει ο κίνδυνος της «επιθετικής» εξαγοράς από κάποιο διεθνή «παίκτη», ωστόσο, αυτό δεν φαίνεται να ανησυχεί ιδιαίτερα τους τραπεζίτες, αφού θεωρούν πως με την παρούσα κατάσταση στην ελληνική οικονομία και την αβεβαιότητα για την επόμενη ημέρα δεν πρόκειται να … υπάρξει «επίθεση».

Άρα ότι είναι να γίνει θα γίνει μεταξύ των Ελλήνων «παικτών». Τέσσερις είναι οι τράπεζες που θα συμμετέχουν σε αυτό το ιδιότυπο «παιχνίδι». Εθνική Τράπεζα, Alpha Bank, Eurobank και Τράπεζα Πειραιώς. Όλοι έχουν συζητήσει με όλους.

Σενάρια
Διάφορα σενάρια έχουν υπάρξει και τα οποία δεν είναι στη «σφαίρα της φαντασίας».

Το όποιο δίδυμο ή τρίδυμο προκύψει μόνο έκπληξη δεν πρόκειται να αποτελέσει.

Δεν υπάρχουν απαγορεύσεις και δεν υπάρχουν πλέον ταμπού. Μοναδικός στόχος είναι η επιβίωση. Και όπως συνέβη και στο παρελθόν, ο κίνδυνος ενώνει και δεν χωρίζει.

Έντονες είναι οι διεργασίες και στο μέτωπο των μικρών τραπεζών. Όπως είναι ήδη γνωστό η Attica Bank εξέφρασε επίσημα το ενδιαφέρον της για την απόκτηση της Proton Bank και ήδη έχει ξεκινήσει τον οικονομικό έλεγχο στην Pro-ton.

Εταίρος
Επίσης η Millennium βρίσκεται σε αναζήτηση στρατηγικού εταίρου, καθώς ο βασικός μέτοχός της, η Millennium Bank BCP της Πορτογαλίας, έχει εκφράσει την επιθυμία να πωλήσει ποσοστό 51% και άνω της τράπεζας. Επίσης η Αγροτική Τράπεζα της Ελλάδας πουλά το ποσοστό της στη FBBank (39,6%).

Οι παράπλευρες κινήσεις των τραπεζών

Οι τράπεζες προχωρούν και σε μία σειρά άλλων παράπλευρων κινήσεων που θα ενισχύσουν την κεφαλαιακή τους επάρκεια. Οι κινήσεις που έχουν προαναγγελθεί είναι:

• Η Εθνική Τράπεζα σχεδιάζει την πώληση του 20% της Finansabank και θα προχωρήσει σε αναδιάταξη του ενεργητικού της.
• Η Eurobank σχεδιάζει την πώληση της τουρκικής Tefken, ενώ πιθανό είναι και το ενδεχόμενο αύξησης μετοχικού κεφαλαίου.
• Η Alpha Bank πήρε έγκριση από τη γενική συνέλευση των μετόχων να προχωρήσει σε αύξηση -όταν το επιτρέψουν οι συνθήκες- άνω του 1 δισ. ευρώ και θα εκδώσει ομολογιακό δάνειο άνω των 300 εκατ. ευρώ.
• Η Τράπεζα Πειραιώς σχεδιάζει επίσης την έκδοση ομολογιακού δανείου και προσανατολίζεται στην πώληση της θυγατρικής της στην Αίγυπτο.
• Για την Εμπορική Τράπεζα είναι πιθανή και νέα αύξηση μετοχικού κεφαλαίου.
• Το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο έχει μπει σε τροχιά ιδιωτικοποίησης, ενώ στο τελικό στάδιο βρίσκεται η απορρόφηση της Τ-Bank (πρώην Aspis) από το Τ.Τ.
• Η Marfin Egnatia Bank σχεδιάζει την έκδοση ομολογιακού δανείου. Το ίδιο αναμένεται να πράξει και η Αγροτική Τράπεζα.
• Για την Τράπεζα Κύπρου θεωρείται πιθανό το ενδεχόμενο μιας αύξησης μετοχικού κεφαλαίου.

ΗΜΕΡΗΣΙΑ