«Τσουνάμι» έρχεται στο δημόσιο τομέα. Μπορεί ο υφυπουργός Διοικητικής Μεταρρύθμισης Ν. Ρόβλιας να υποστηρίζει ότι «κανένας αναγκαίος και χρήσιμος εργαζόμενος του ευρύτερου δημόσιου τομέα δεν πρέπει ν’ ανησυχεί ότι θα απολυθεί», ωστόσο περιγράφοντας τους στόχους της κυβέρνησης υπογραμμίζει ότι «ο αριθμός των απασχολουμένων στο δημόσιο τομέα, τακτικό και έκτακτο προσωπικό, θα έχει μειωθεί από το 2011 έως το 2015 κατά 151.000 απασχολούμενους». Αναφέρει ότι «όσοι ενταχθούν σε εργασιακή εφεδρεία (δηλαδή το πλεονάζον προσωπικό) θα λαμβάνουν μόνο για ένα χρόνο το 60% του βασικού μισθού τους, αλλά θα διατηρούν και μετά την παρέλευση του ενός χρόνου τα προνόμια που παρέχει η κατάταξή τους στους πίνακες του ΑΣΕΠ». Παραδέχεται ότι 460 από τα 1081 ΚΕΠ κινδυνεύουν να κλείσουν, αλλά σημειώνει ότι η κυβέρνηση αναζητά λύση. Δεσμεύεται, τέλος, ότι με το νέο μισθολόγιο δεν θα υπάρχουν μισθοί πολλών ταχυτήτων στο δημόσιο τομέα (στενό και ευρύτερο).

Αυτό που ανησυχεί σφόδρα τους εργαζόμενους του ευρύτερου δημόσιου τομέα είναι αν θα υπάρξουν απολύσεις. Μπορείτε να δεσμευθείτε ότι δεν θα γίνουν;

Κανένας αναγκαίος και χρήσιμος εργαζόμενος του ευρύτερου δημόσιου τομέα δεν πρέπει να έχει την ανησυχία ότι θα απολυθεί. Βεβαίως, αποκλείεται στο εξής η διαιώνιση καταστάσεων που δεν υπηρετούν την προσπάθεια εξυγίανσης και εξορθολογισμού του κράτους. Το τυχόν πλεονάζον προσωπικό θα προσδιοριστεί από τους ίδιους τους φορείς που αναφέρονται στο νόμο, έπειτα από μελέτη και νέο οργανόγραμμα ανά φορέα. Αυτά θα γίνουν εντός εννιά μηνών από την έκδοση της σχετικής απόφασης. Το πλεονάζον προσωπικό θα μπει σε καθεστώς εργασιακής εφεδρείας.

Λέτε για εργασιακή εφεδρεία. Για πόσο διάστημα; Και μετά τη λήξη ποια θα είναι η τύχη όσων θα έχουν ενταχθεί στο καθεστώς της εργασιακής εφεδρείας;

Οσοι τυχόν μπουν σε εργασιακή εφεδρεία, θα λαμβάνουν επί ένα χρόνο το 60% του βασικού μισθού τους και θα καταταγούν σε πίνακες από το ΑΣΕΠ. Η κατάταξη στους πίνακες σημαίνει προβάδισμα στην κάλυψη θέσεων τακτικού προσωπικού στον δημόσιο τομέα, καθώς και σε θέσεις ορισμένου χρόνου και μερικής απασχόλησης. Επίσης, ο νόμος προβλέπει τη δυνατότητα καθιέρωσης ειδικών προγραμμάτων εθελουσίας εξόδου. Η εργασιακή εφεδρεία δεν θα έχει ημερομηνία λήξης, ως προς τα προνόμια που παρέχει η κατάταξη στους πίνακες δηλαδή ακόμα και μετά την παρέλευση του ενός χρόνου οι πίνακες θα είναι σε ισχύ.

Εχετε κάνει λόγο για ευέλικτες μορφές εργασίας στον ευρύτερο δημόσιο τομέα. Τι σημαίνει αυτό;

Δίνουμε τη δυνατότητα σε όποιον δημόσιο υπάλληλο το επιθυμεί, και χωρίς αυτό να αποτελεί γι’ αυτόν δυσμενές στοιχείο, να λάβει άδεια άνευ αποδοχών έως 5 χρόνια ή να επιλέξει μείωση των ωρών εργασίας του έως 50% για χρονικό διάστημα έως 5 χρόνια. Με τον τρόπο αυτό μπορούν κάποιοι, χωρίς να χάνουν τη θέση τους στο Δημόσιο, να μην εργάζονται, εφόσον το επιθυμούν, προσωρινά, εν όλω ή εν μέρει, είτε γιατί επιθυμούν να εργαστούν αλλού, είτε για να μετεγκατασταθούν σε άλλη πόλη, για τους δικούς τους λόγους, ενώ δεν έχουν το δικαίωμα μετάθεσης, είτε γιατί έχουν αυξημένες οικογενειακές ανάγκες κ.λπ. Είναι κι αυτός ένας τρόπος μείωσης της δημόσιας δαπάνης, αλλά και διευκόλυνσης πολλών υπαλλήλων.

Οι εργαζόμενοι στα ΚΕΠ -ένας επιτυχημένος κατά γενική ομολογία θεσμός- σας είπαν ότι αν απολυθούν οι συμβασιούχοι, θα κλείσουν τα 460 από τα 1.081 ΚΕΠ. Εχουν βάση οι καταγγελίες τους;

Η αλήθεια είναι ότι 460 ΚΕΠ λειτουργούν είτε αποκλειστικά με συμβασιούχους, είτε εν μέρει με συμβασιούχους και εν μέρει με τακτικό προσωπικό. Οι συμβάσεις αυτές λήγουν σταδιακά τους επόμενους μήνες, χωρίς να υπάρχει νομοθετική πρόβλεψη για τη συνέχεια. Αρα κάποια ΚΕΠ κινδυνεύουν να οδηγηθούν σε αδυναμία λειτουργίας ή σε υπολειτουργία. Καλούμαστε να δράσουμε επειγόντως, στο «και πέντε» θα έλεγα. Δεν μπορεί να μην δοθεί λύση, γιατί είναι σαν να αδιαφορούμε για την εξυπηρέτηση του πολίτη.

Μέχρι τώρα υπήρχε ατιμωρησία στο χώρο της δημόσιας διοίκησης. Τα πειθαρχικά είτε υπολειτουργούσαν είτε εξέδιδαν συγχωροχάρτια. Μπορεί ν’ αλλάξει το σύστημα κατά τέτοιο τρόπο ώστε να μην πάμε στο άλλο άκρο και έχουμε κυνήγι μαγισσών;

Δεν είμαι απ’ αυτούς που θεοποιούν την τιμωρία και την εξάντληση της αυστηρότητας. Δεν πιστεύω ότι ο φόβος ενεργοποιεί. Δημόσιοι υπάλληλοι, όπως σε όλα τα επαγγέλματα, υπάρχουν καλοί και κακοί. Το να απαξιώνονται συλλήβδην οι δημόσιοι υπάλληλοι με γενικευμένους αφορισμούς, επειδή αυτό είναι της μόδας, πιστεύω ότι είναι λάθος. Το πειθαρχικό δίκαιο των δημόσιων υπαλλήλων χρειάζεται πράγματι αναμόρφωση για να επιταχυνθούν οι διαδικασίες και να εκσυγχρονιστούν οι ρυθμίσεις του, ώστε να επιβάλλονται ποινές όταν πράγματι υπάρχει παράπτωμα. Αυτό θα γίνει. Με το νέο νόμο οι παραβάτες θα τιμωρούνται με σωστή, δίκαιη και επίκαιρη λειτουργία του πειθαρχικού συστήματος. Παράλληλα, το υπουργείο μας θα ενεργοποιήσει, και μάλιστα εν μέρει μέσω του Διαδικτύου, πρόγραμμα εντοπισμού και επιβράβευσης των υπηρεσιακών μονάδων που εξυπηρετούν σωστά τους πολίτες και, κατ’ επέκταση, των υπαλλήλων που αξίζουν επιβράβευσης. Χρειάζεται να αναδείξουμε και να ενισχύσουμε τα θετικά στοιχεία, τους φιλόπονους και φιλότιμους, αυτούς που έχουν διάθεση να προοδεύουν και να αναδειχθούν. Προς αυτή την κατεύθυνση αλλάζουμε και το σύστημα βαθμολογίου-μισθολογίου.

Η ΑΔΕΔΥ θεωρεί ότι η συνέπεια της εφαρμογής του θα είναι η εξίσωση προς τα κάτω των απολαβών των δημόσιων υπαλλήλων.

Η μεγάλη θεσμική παρέμβαση του νέου μισθολογίου-βαθμολογίου θα είναι η σύνδεση της μισθολογικής εξέλιξης προς την ουσιαστική αξιολόγηση του δημόσιου υπαλλήλου. Με το σημερινό καθεστώς δεν υπάρχει μισθολογικό κίνητρο για τον υπάλληλο. Οι αυξήσεις στο μισθό του συνδέονται μόνο με τα χρόνια υπηρεσίας. Με το νέο σύστημα η αύξηση του μισθού θα συναρτάται προς την προαγωγή, προς την αλλαγή βαθμού. Τα οικονομικά θέματα του νέου μισθολογίου τα επεξεργάζεται αναλυτικά το υπουργείο Οικονομικών, που έχει και τη σχετική αρμοδιότητα.

Δεν θα υπάρχουν, όπως συμβαίνει τώρα, μισθοί πολλών ταχυτήτων;

Σίγουρα δεν είναι δίκαιο ούτε λογικό υπάλληλοι με τα ίδια προσόντα και τα ίδια χρόνια υπηρεσίας να έχουν διαφορετικές αποδοχές εκ μόνου του λόγου ότι εργάζονται σε διαφορετικά υπουργεία ή σε διαφορετικά νομικά πρόσωπα. Πολλές φορές μάλιστα οι διαφορές είναι μεγάλες, άρα πιο άδικες, ιδιαίτερα σε σχέση με υπαλλήλους των ΔΕΚΟ ή των δημοτικών επιχειρήσεων. Η «άσκηση» εξίσωσης των μισθών έχει να κάνει κυρίως με κρίσιμες παρεμβάσεις στα επιδόματα, τα οποία είναι άνω των 100. Είναι «άσκηση» δύσκολη, ιδιαίτερα κάτω από την σημερινή συγκυρία.

Η αρχή για τις προσλήψεις είναι μία προς πέντε αποχωρήσεις. Επειδή όμως πρόσληψη θα θεωρείται και η μετάταξη από τον ευρύτερο στο στενό δημόσιο τομέα και επειδή, σύμφωνα με την ΑΔΕΔΥ, θα έχουμε φέτος περίπου 30.000 αποχωρήσεις δημόσιων υπαλλήλων, μπορείτε να προβλέψετε πόσες θα είναι οι προσλήψεις;

Το άρθρο 37 του Ν. 3896/2011 προβλέπει για το τακτικό προσωπικό του δημόσιου τομέα την εφαρμογή του κανόνα μια πρόσληψη για κάθε δέκα αποχωρήσεις για το 2011 και μια πρόσληψη για κάθε πέντε αποχωρήσεις για τα έτη 2012 έως και 2015. Ως αποχωρήσεις λαμβάνονται αυτές της προηγούμενης χρονιάς. Το 2010 είχαμε περίπου 54.000 αποχωρήσεις, για δε το επόμενα 4 χρόνια υπολογίζονται περίπου σε 20.000 κάθε χρόνο. Αρα η συνολική μείωση του τακτικού προσωπικού έως το 2015 υπολογίζεται σε περίπου 112.000 υπαλλήλους.

Για το έκτακτο προσωπικό;

Για το έκτακτο προσωπικό, δηλαδή ορισμένου χρόνου και συμβασιούχους, προβλέπεται μείωσή τους κατά 50% το 2011, σε σχέση με το 2010 και κατά 10% κάθε χρόνο για τα έτη 2012 έως και 2015. Το έκτακτο προσωπικό που παραλάβαμε το 2009 ήταν 103.000, το μειώσαμε σε 58.000 για το 2010, για το 2011 θα μειωθεί σε 29.000 και στη συνέχεια θα μειώνεται κατά 10% το χρόνο. Από το 2011 ως το 2015 θα έχουμε μείωση κατά περίπου 39.000 εργαζόμενους στο έκτακτο προσωπικό. Συνολικά, ο αριθμός των απασχολούμενων στο δημόσιο τομέα, τακτικό και έκτακτο προσωπικό, θα έχει μειωθεί από το 2011 ώς το 2015 περίπου κατά 151.000 απασχολούμενους. Αυτός είναι ο σχεδιασμός μας και θα εφαρμοστεί σε κάθε περίπτωση.

Η ΑΔΕΔΥ απειλεί με στοχευμένες κινητοποιήσεις σε υπηρεσίες που έχουν σχέση με τα έσοδα. Πώς θα αντιδράσει η κυβέρνηση;

Οι απεργίες και οι κινητοποιήσεις κρίνονται κατ’ αρχήν πολιτικά και συνδικαλιστικά. Ως προς την νομιμότητά τους κρίνονται από τα αρμόδια δικαστήρια, αν χρειαστεί. Πιστεύω ότι η όξυνση και η σύγκρουση είναι πρόωρες διότι το νέο μισθολόγιο-βαθμολόγιο δεν έχει ακόμα ολοκληρωθεί, ούτε έχει δημοσιοποιηθεί. Αρα η αβεβαιότητα και οι εντυπώσεις που δημιουργούνται ανήκουν σε σχήμα πρωθύστερο και είναι λάθος σε κάθε περίπτωση, που λειτουργεί σε βάρος της διάθεσης και της ψυχολογίας των εργαζομένων. Πριν από τις απεργίες υπάρχει διάλογος, που πρέπει να γίνεται ψύχραιμα και με την ανάλογη σοβαρότητα και το ανάλογο αίσθημα ευθύνης που επιβάλλουν οι κρίσιμες περιστάσεις.

ΤΑΣΟΣ ΠΑΠΠΑΣ
pappas@enet.gr