Οι σημερινοί νόμοι συχνά οδηγούν σε βαριές ποινές για τους χρήστες και σε ελαφρύτερες για τους εμπόρους
Για κατοχή 0,5 γραμμ. ηρωίνη, κατηγορούμενος καταδικάστηκε από το Πενταμελές Εφετείο Αθηνών σε φυλάκιση 2 ετών και 2 μηνών, ενώ πριν από τη δίκη του είχε παραμείνει έγκλειστος για πεντέμισι μήνες. Σε άλλη περίπτωση, οι δικαστές του Τριμελούς Εφετείου Κακουργημάτων Αθηνών επέβαλαν σε 25χρονο τοξικομανή φυλάκιση 4 ετών και 6 μηνών για ληστεία που αφορούσε ένα χαρτονόμισμα των 10 ευρώ.
Το αντίθετο συνέβη όταν στο εδώλιο του κατηγορουμένου βρέθηκε ένας 48χρονος για εμπορία 870 γραμμαρίων κοκαΐνης, στον οποίο οι δικαστές αναγνώρισαν το ελαφρυντικό της τοξικομανίας. «Δεν είναι λίγες οι φορές που οι επιβαλλόμενες ποινές είναι αντιστρόφως ανάλογες με τις κατασχεμένες ποσότητες ναρκωτικών», σημειώνουν δικηγόροι με μεγάλη πείρα σε τέτοιες υποθέσεις.
Είναι κοινό μυστικό στη δικαστηριακή πρακτική πως ένα από τα πλέον ισχυρά χαρτιά που χρησιμοποιούν οι κατηγορούμενοι για διακίνηση ναρκωτικών είναι οι γνωματεύσεις περί τοξικομανίας. Και γύρω από την απόκτηση αυτού του «μαγικού χαρτιού» επενδύουν πολλά όχι μόνο οι κατηγορούμενοι, ως άμεσα ενδιαφερόμενοι, αλλά σε μερικές περιπτώσεις επίορκοι δικηγόροι και γιατροί.
Οι προτάσεις για τα ναρκωτικά που παρουσίασε προχθές στην Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής ο αρμόδιος υπουργός Δικαιοσύνης Μιλτιάδης Παπαϊωάννου, εκτός από την αποποινικοποίηση της χρήσης προβλέπουν και την αυστηρότερη μεταχείριση για πράξεις διακίνησης ναρκωτικών.
Επιχειρείται μάλιστα να μπει φραγμός στην ηπιότερη αντιμετώπιση των μεγαλεμπόρων από τα δικαστήρια, στερώντας τους το… προνόμιο να κερδίζουν ευνοϊκότερες ποινές μόνο με την επίκληση της γνωμάτευσης ότι είναι τοξικομανείς.
Ο δικηγόρος Γιάννης Βλάχος μιλώντας στα «ΝΕΑ» επισημαίνει ότι «σωρηδόν και καταχρηστικά χρησιμοποιούνται στα ποινικά δικαστήρια χαρτιά που εξασφαλίζουν άλλοι δικαίως και άλλοι αδίκως, με αποτέλεσμα να υπονομεύεται ο θεσμός της ευνοϊκής ποινικής μεταχείρισης των χρηστών».
«Το 40% των κρατουμένων στις φυλακές είναι για υποθέσεις που αφορούν άμεσα σε ναρκωτικά, ενώ πολλοί άλλοι είναι εκείνοι που κρατούνται για εγκλήματα συνδεόμενα με τη διάδοση των ναρκωτικών ουσιών, ιδιαίτερα διακεκριμένες κλοπές και ληστείες», όπως είπε στην τοποθέτησή του ο υπουργός επικαλούμενος επίσημα στοιχεία των αρμοδίων υπηρεσιών.
Με τις προωθούμενες νομοθετικές ρυθμίσεις ουσιαστικά παρέχεται η δυνατότητα στους δικαστές να μη μένουν εγκλωβισμένοι σε μία πραγματογνωμοσύνη. Αντίθετα, η απόφασή τους μπορεί να είναι αποτέλεσμα και άλλων αποδεικτικών μέσων, όπως για παράδειγμα η παρακολούθηση προγράμματος απεξάρτησης ή ένταξη του κατηγορούμενου στο νέο πρόγραμμα σωματικής αποτοξίνωσης, ακόμα και μέσα στις φυλακές.
Προς το παρόν, κάθε χρόνο καταγράφονται πολλοί θάνατοι κρατουμένων από ναρκωτικά, παρότι ως επίσημη αιτία θανάτου στις συνοδευτικές καρτέλες αναφέρονται τα «παθολογικά αίτια». Επιπλέον, πολλές φορές οι ίδιοι οι κρατούμενοι έχουν καταγγείλει ότι στις φυλακές γίνεται διακίνηση ναρκωτικών.
Πριν από λίγες ημέρες, ο Αρειος Πάγος επικυρώνοντας καταδικαστική απόφαση του Εφετείου για έναν 32χρονο πρώην τοξικομανή, ουσιαστικά άνοιξε γι’ αυτόν διάπλατα την πόρτα της φυλακής γιατί πριν από 13 χρόνια με την απειλή μαχαιριού είχε κλέψει ένα λάστιχο και μία ζάντα αυτοκινήτου. Δεν συνυπολογίστηκε η επιτυχημένη προσπάθειά του να βγει «καθαρός» μέσα από πρόγραμμα απεξάρτησης.
Σημειώνεται ότι τον περασμένο Μάρτιο το Πενταμελές Εφετείο Πειραιώς με την απόφασή του είχε «σπάσει» την πρωτόδικη ποινή της ισόβιας κάθειρξης που είχε επιβληθεί στον Αλέξανδρο Αγγελόπουλο, τον αποκαλούμενο «Ελληνα Εσκομπάρ», αναγνωρίζοντάς του το ελαφρυντικό του πρότερου έντιμου βίου…
Μίνα Μουστάκα
