Νομιμοποίηση δύο ταχυτήτων…

Με πρόστιμο 15% επί του ποσού που προκύπτει από τον πολλαπλασιασμό του εμβαδού με την τιμή ζώνης και συντελεστή ανάλογα με το είδος και την έκταση της παράβασης, το αν πρόκειται για κύρια ή όχι κατοικία και την τοποθεσίαθα νομιμοποιούνται για 40 ή 20 χρόνια τα αυθαίρετα, όπως προβλέπει το νομοσχέδιο του υπουργείου Περιβάλλοντος που κατατέθηκε προς ψήφιση στη Βουλή το απόγευμα της Πέμπτης. Μάλιστα, προβλέπονται 8 ή 14 δόσεις ή έκπτωση 20% σε περίπτωση εφάπαξ καταβολής.

Οπως αναφέρεται στο νομοσχέδιο, από την 1η Ιανουαρίου 2012, δεν θα επιτρέπεται η μεταβίβαση ή η σύσταση εμπράγματου δικαιώματος σε ακίνητο, στο οποίο έχει εκτελεστεί αυθαίρετη κατασκευή ή αλλαγή χρήσης, εάν δεν έχει ανασταλεί η κατεδάφισή του, αν δεν έχει περατωθεί η διαδικασία διατήρησής του κατά τις διατάξεις του προηγούμενου νόμου, ή αν δεν έχει περατωθεί η διαδικασία καταβολής του ενιαίου ειδικού προστίμου διατήρησης της νέας ρύθμισης.

Τα πρόστιμα
Σύμφωνα με το νομοσχέδιο, το ειδικό πρόστιμο υπολογίζεται με βάση το εμβαδόν της επί την τιμή ζώνης, που ισχύει στην περιοχή του ακινήτου, ανεξαρτήτως της χρήσης αυτού, σύμφωνα με το σύστημα αντικειμενικών αξιών του Υπουργείου Οικονομικών κατά τον χρόνο υποβολής της σχετικής αίτησης υπαγωγής στη ρύθμιση επί το συντελεστή 15 % και επί τους συντελεστές που ορίζονται στον πίνακα του παραρτήματος του παρόντος ανάλογα με την κατηγορία και το είδος του αυθαιρέτου. Ο ακριβής τύπος που δίνει το υπουργείου είναι ο εξής

Τετραγωνικά μέτρα Χ 15% Χ τιμή ζώνης Χ συντελεστές τετραγωνιδίων

Για την εύρεση του προστίμου κάθε κατηγορίας και είδους κατασκευής ή χρήσης που ορίζεται στον πίνακα προστίθενται τα εμβαδά όλων των δηλούμενων εμβαδών της κατηγορίας και του είδους αυτού για κάθε αυτοτελή ιδιοκτησία.

Από 1.500 ως 3.000 ευρώ οι «μικρές» υπερβάσεις
Οπως ορίζεται, ειδικά για αυθαίρετη κατασκευή ή χρήση καθ’ υπέρβαση οικοδομικής αδείας, συνολικής επιφάνειας μέχρι είκοσι (20) τμ και εφόσον το μέγεθος αυτό δεν υπερβαίνει το ποσοστό 20% της επιτρεπόμενης επιφανείας και βρίσκεται εντός οικοδομήσιμου τμήματος του οικοπέδου, καθώς και για υπέρβαση ύψους που δεν υπερβαίνει το ποσοστό 20% του επιτρεπόμενου βάσει της οικοδομικής άδειας μετρούμενο από τη στάθμη του περιβάλλοντα χώρου που ορίζεται στην άδεια αυτή, το πρόστιμο καθορίζεται σε ποσόν χιλίων πεντακοσίων (1.500) ευρώ για ακίνητα σε εκτός σχεδίου περιοχές, σε δύο χιλιάδες (2.000) ευρώ για ακίνητα που βρίσκονται σε εντός σχεδίου και εντός οικισμών περιοχές με τιμή ζώνης έως δύο χιλιάδες (2.000) ευρώ και σε τρεις χιλιάδες (3.000) ευρώ για περιοχές με τιμή ζώνης μεγαλύτερη από δύο χιλιάδες ευρώ (2.000) ευρώ.

Δύο ταχύτητες νομιμοποίησης
Η νομιμοποίηση γίνεται για:
Α.) 40 χρόνια σε περιοχές εντός σχεδίου πόλης ή εντός ορίων οικισμών, καθώς και στις περιπτώσεις που το αυθαίρετο κτίσμα, ανεξάρτητα από τη θέση που βρίσκεται συνιστά κύρια και μοναδική κατοικία. Προβλέπεται επίσης ότι εφόσον ο ιδιοκτήτης ή ο σύζυγος ή οποιοδήποτε από τα ανήλικα τέκνα αυτού δεν έχει δικαίωμα πλήρους κυριότητας ή επικαρπίας ή οίκησης σε κατοικία ή σε ιδανικό μερίδιο αυτής που πληροί τις στεγαστικές ανάγκες της οικογένειάς του ή δικαίωμα πλήρους κυριότητας σε οικόπεδο οικοδομήσιμο ή σε ιδανικό μερίδιο οικοπέδου στο οποίο αντιστοιχεί εμβαδόν κτίσματος που πληροί τις στεγαστικές του ανάγκες και βρίσκονται σε δημοτικό ή κοινοτικό διαμέρισμα με πληθυσμό άνω των τριών χιλιάδων (3.000).

Β) για είκοσι (20) χρόνια σε περιοχές εκτός σχεδίου πόλεως ή εκτός ορίων οικισμών

Τα δικαιολογητικά
Για τη νομιμοποίηση απαιτούνται:

α. Αίτηση,

β. Υπεύθυνη δήλωση Ν.1599/86 (εις διπλούν) στην οποία περιλαμβάνονται τα ατομικά στοιχεία, ο αριθμός φορολογικού μητρώου (Α.Φ.Μ.), η δημόσια οικονομική υπηρεσία (Δ.Ο.Υ.) φορολογίας του ιδιοκτήτη, ο αριθμός και το έτος της οικοδομικής άδειας όπου υπάρχει, το εμβαδόν και η χρήση της κατασκευής που εμπίπτει στη ρύθμιση της παραγράφου 1, η ημερομηνία ολοκλήρωσης της κατασκευής ή εγκατάστασης της χρήσης σε αυτό καθώς και εάν πρόκειται για ακίνητο κύριας και μοναδικής κατοικίας της παραγράφου 1Α, πρώτης κατοικίας, άλλης κατοικίας ή ακίνητο άλλης χρήσης. Η δήλωση συνοδεύεται από τεχνική έκθεση που συμπληρώνεται από αρμόδιο μηχανικό. Στην έκθεση αυτή περιλαμβάνεται η περιγραφή της κατασκευής ή της αυθαίρετης χρήσης, το εμβαδόν αυτής και η χρήση της καθώς και δήλωση για το αν πρόκειται για κατασκευή πρόχειρα κατασκευασμένη (όπως στεγάσεις και επικαλύψεις από λαμαρίνα, σανίδες) από ευτελή υλικά (πρόχειρη κατασκευή). Στην τεχνική έκθεση επισυνάπτονται φωτογραφίες της κατασκευής από όλες τις απόψεις, αντίγραφα του στελέχους, του τοπογραφικού διαγράμματος της αδείας και της κάτοψης του ορόφου, όπου εμφαίνεται η αυθαίρετη κατασκευή για την οποία ζητείται η υπαγωγή στις ρυθμίσεις του παρόντος. Στις περιπτώσεις που δεν έχει εκδοθεί οποιαδήποτε οικοδομική άδεια ή αυτή δεν είναι δυνατό να ανευρεθεί επισυνάπτονται όλα τα παραπάνω στοιχεία πλην του στελέχους, που αποτυπώνουν την κατάσταση του ακινήτου. Επιπλέον, υποβάλλεται απόσπασμα ρυμοτομικού ή απόσπασμα χάρτη με προσδιορισμό της θέσης του ακινήτου σε εξαρτημένο τοπογραφικό διάγραμμα, «φύλλο καταγραφής αυθαίρετης κατασκευής», σύμφωνα με το παράρτημα του παρόντος και σε κάθε περίπτωση, δήλωση αρμόδιου μηχανικού περί στατικής επάρκειας, η οποία θα βασίζεται σε ταχύ οπτικό έλεγχο, που στην περίπτωση κτιρίων χωρίς άδεια θα δηλώνει την ύπαρξη ή μη φέροντα οργανισμού καθώς και τυχόν εμφανείς βλάβες του.

γ. Παράβολο / αποδεικτικό είσπραξης υπέρ του Ελληνικού Δημοσίου ύψους 500 ευρώ για κατασκευή/χρήση μέχρι 75τ.μ ή για κτίριο κύριας και μοναδικής κατοικίας μέχρι 120τμ, 1.000 ευρώ για κτίριο/χρήση μέχρι 1.000 τ.μ., και 2.000 ευρώ για κτίριο/χρήση μεγαλύτερη των 1.000 τ.μ., επί ποινή απαραδέκτου, για κάθε αυτοτελή ιδιοκτησία, το οποίο σε καμία περίπτωση δεν επιστρέφεται, αλλά συμψηφίζεται με το πρόστιμο που προβλέπεται στο παρόν άρθρο.

δ) έντυπο υπολογισμού του ειδικού προστίμου της δηλούμενης κατασκευής, όπως ορίζεται στην παράγραφο 6.
Τα παραπάνω δικαιολογητικά υποβάλλονται με πλήρη ευθύνη του ιδιοκτήτη και του μηχανικού του, είτε στην αρμόδια Πολεοδομική Υπηρεσία είτε στα ΚΕΠ του Δήμου.

Από 1.500 ως 3.000 ευρώ οι «μικρές» υπερβάσεις
Οπως ορίζεται, ειδικά για αυθαίρετη κατασκευή ή χρήση καθ’ υπέρβαση οικοδομικής αδείας, συνολικής επιφάνειας μέχρι είκοσι (20) τμ και εφόσον το μέγεθος αυτό δεν υπερβαίνει το ποσοστό 20% της επιτρεπόμενης επιφανείας και βρίσκεται εντός οικοδομήσιμου τμήματος του οικοπέδου, καθώς και για υπέρβαση ύψους που δεν υπερβαίνει το ποσοστό 20% του επιτρεπόμενου βάσει της οικοδομικής άδειας μετρούμενο από τη στάθμη του περιβάλλοντα χώρου που ορίζεται στην άδεια αυτή, το πρόστιμο καθορίζεται σε ποσόν χιλίων πεντακοσίων (1.500) ευρώ για ακίνητα σε εκτός σχεδίου περιοχές, σε δύο χιλιάδες (2.000) ευρώ για ακίνητα που βρίσκονται σε εντός σχεδίου και εντός οικισμών περιοχές με τιμή ζώνης έως δύο χιλιάδες (2.000) ευρώ και σε τρεις χιλιάδες (3.000) ευρώ για περιοχές με τιμή ζώνης μεγαλύτερη από δύο χιλιάδες ευρώ (2.000) ευρώ.

Στο μισό το πρόστιμο για πριν το 1983
Το μισό πρόστιμο της παραπάνω περίπτωσης οφείλεται για κατασκευές και χρήσεις που ανεγέρθησαν με βάση οικοδομική άδεια και υπήχθησαν στις περί αυθαιρέτων διατάξεις μετά από ακύρωση ή ανάκληση της άδειας αυτής καθώς και για πρόχειρες κατασκευές μέχρι είκοσι (20) τετραγωνικά μέτρα, που ανεγέρθηκαν πριν την 1/1/1983.

Βιομηχανίες, ξενοδοχεία, παραγωγικές μονάδες
Στην περίπτωση που η αυθαίρετη κατασκευή ή η αυθαίρετη χρήση αφορά κτίριο, που χρησιμοποιείται και λειτουργεί ως βιομηχανική, βιοτεχνική εγκατάσταση, ξενοδοχείο, αποθήκη ή άλλη παραγωγική μονάδα, εφόσον έχει υπαχθεί σε ειδικές διατάξεις, που επιτρέπουν τη λειτουργία του μετά την καταβολή προστίμου ή άλλου τέλους ή εισφοράς, το παραπάνω ειδικό πρόστιμο διατήρησης καταβάλλεται μειωμένο κατά το ποσό του προστίμου ή τέλους ή εισφοράς, που έχει καταβληθεί σε εφαρμογή των παραπάνω διατάξεων.

Αν δεν υπάρχει τιμή ζώνης
Στην περίπτωση που δεν έχει καθοριστεί τιμή ζώνης σύμφωνα με το σύστημα των αντικειμενικών αξιών του Υπουργείου Οικονομικών στην περιοχή του ακινήτου, καθώς και στις περιοχές εκτός σχεδίου πόλης και εκτός ορίων οικισμών, για τον υπολογισμό της αξίας των κτισμάτων λαμβάνεται υπόψη η ελάχιστη τιμή ζώνης που ισχύει στον Δήμο και εάν δεν έχει καθοριστεί σε αυτόν, η ελάχιστη τιμή ζώνης που ισχύει στην περιφερειακή ενότητα, όπου βρίσκεται το ακίνητο.

Δόσεις και εκπτώσεις
Το πρόστιμο καταβάλλεται εντός είκοσι τεσσάρων (24) μηνών για τα ακίνητα κατοικίας και εντός τριάντα έξι (36) μηνών για τα ακίνητα άλλης χρήσης από την έναρξη ισχύος του νόμου, ολόκληρη ή τμηματικά σε οκτώ (8) και δεκατέσσερις (14) ισόποσες δόσεις αντίστοιχα, εκ των οποίων η πρώτη δόση καταβάλλεται εντός προθεσμίας οχτώ (8) μηνών από την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου. Σε περίπτωση εφάπαξ καταβολής κατά τον χρόνο καταβολής της πρώτης δόσης παρέχεται έκπτωση 20%.

Στο αρχείο δικογραφίες
Οπως αναφέρεται στο νομοσχέδιο, δικογραφίες που αφορούν αδικήματα, με τις περί αυθαιρέτων διατάξεις, εφόσον επ’ αυτών δεν έχει εκδοθεί αμετάκλητη απόφαση, τίθενται στο αρχείο με πράξη του αρμοδίου Οργάνου μετά από αίτηση του ενδιαφερομένου και βεβαίωση της αρμόδιας πολεοδομικής υπηρεσίας ότι, η αυθαίρετη κατασκευή δηλώθηκε και εξοφλήθηκε το ειδικό πρόστιμο κατά τις διατάξεις του παρόντος άρθρου. Επίσης, η εξόφληση του ενιαίου ειδικού προστίμου για τις κατασκευές ή τις χρήσεις που δηλώνονται, δεν κωλύει καθ’ οιονδήποτε τρόπο τον πολεοδομικό σχεδιασμό. Αν το ακίνητο ενταχθεί στον πολεοδομικό σχεδιασμό, το ενιαίο ειδικό πρόστιμο δεν επιστρέφεται ούτε συμψηφίζεται με υποχρεώσεις εισφοράς σε χρήμα που προβλέπονται από τις εκάστοτε ισχύουσες διατάξεις.

Πού πάνε τα λεφτά
Το ενιαίο ειδικό πρόστιμο που εισπράττεται κατά το προηγούμενο άρθρο αποδίδεται υπέρ του Πράσινου Ταμείου, κατατίθεται σε ειδικό κωδικό που ονομάζεται «Περιβαλλοντικό Ισοζύγιο» και διατίθεται στο πλαίσιο των στόχων και των αρχών του Μεσοπρόθεσμού Πλαισίου Δημοσιονομικής Στρατηγικής ιδίως για την κατεδάφιση αυθαιρέτων, καθώς και για την εξισορρόπηση του ελλείμματος γης και την αύξηση των κοινόχρηστων και ελεύθερων χώρων στους Ο.Τ.Α.