Λεπτομέρειες για την τακτοποίηση των αυθαιρέτων και παραδείγματα για τα νέα πρόστιμα έδωσε χθες το υπουργείο Περιβάλλοντος.
Όπως διευκρινίζεται, δεν έχει οριστικοποιηθεί ακόμη ο τρόπος υπολογισμού των προστίμων, γίνονται σκέψεις για συμψηφισμό των παλαιότερων προστίμων που ήδη πληρώνουν κάποιοι ιδιοκτήτες, ενώ όλα τα προ του 1955 αυθαίρετα θεωρούνται νομίμως υφιστάμενα.
1)- Ποια είναι η σχέση των νέων προστίμων με αυτά που ίσχυαν μετά το 2003 καθώς και με το ειδικό πρόστιμο των ημιυπαίθριων;
Τα πρόστιμα μετά το 2003 ήταν εξαιρετικά υψηλά και είχαν στόχο την αποτροπή της αυθαίρετης δόμησης. Προφανώς δεν λειτούργησαν και συνήθως δημιούργησαν σοβαρά προβλήματα με την εφαρμογή τους. Ηταν ενιαία για όλη την Ελλάδα και υπολογίζονταν με τον πολλαπλασιασμό της τιμής ζώνης (Τ.Ζ.) x (Ε) την επιφάνεια του αυθαιρέτου για την ανέγερση (είτε ήταν παντελώς αυθαίρετο είτε ήταν καθ’ υπέρβασιν της οικοδομικής άδειας). Επιπλέον υπήρχε πρόστιμο 50% αυτού του ποσού για τη διατήρηση του αυθαιρέτου για κάθε έτος και μάλιστα προσαυξανόμενο κατά 2%. Επίσης, διπλασιασμός προστίμου για ευαίσθητες περιοχές (δάση, παραλίες, ρέματα κ.λπ.).
Τα νέα πρόστιμα είναι πολύ μικρότερα σε σχέση με αυτά και αρκετά αυστηρά, λαμβάνουν όμως υπόψη και τη σημερινή οικονομική συγκυρία. Οσον αφορά τη σχέση τους με τα πρόστιμα των ημιυπαίθριων είναι γενικά 20%-30% υψηλότερα στις περισσότερες περιπτώσεις, με εξαίρεση τα αυθαίρετα που είναι μοναδική κατοικία και τα αυθαίρετα που στεγάζουν παραγωγικές δραστηριότητες, όπου εκεί υπάρχουν μειώσεις.
2)- Εχει οριστικοποιηθεί ο τρόπος υπολογισμού των προστίμων;
Θα οριστικοποιηθεί τις επόμενες ημέρες, με τη συνδρομή Ομάδας Εργασίας Ειδικών που θα εξειδικεύσει τις προτάσεις.
3)- Τι γίνεται με όσους είχαν ενταχθεί σε παλαιότερη ρύθμιση, μπορούν να ενταχθούν στη νέα ρύθμιση;
Ολα τα προ του 1955 κτήρια θεωρούνται νομίμως υφιστάμενα. Οσοι εντάχθηκαν στη «ρύθμιση Τρίτση» του ν. 1337/83 και για τις δύο φάσεις Α’ και Β’, σύμφωνα με το ΓΟΚ (άρθρο 23 παρ. 1) δεν υπάρχει λόγος να υπαχθούν στην παρούσα ρύθμιση και είναι κατά κανόνα καταγραμμένοι από τα αρμόδια πολεοδομικά γραφεία.
Τα αυθαίρετα μετά το 1955 και προ του 1983, τα οποία ΔΕΝ εντάχθηκαν στην παραπάνω ρύθμιση (και στις 2 φάσεις), πρέπει να ενταχθούν στην παρούσα. Εφόσον προκύπτει από την περιουσιακή κατάσταση του ιδιοκτήτη (Ε9) ότι του ανήκουν σε αυτό το χρονικό διάστημα, τότε το πρόστιμο μειώνεται σημαντικά.
4)- Τι συμβαίνει αν κάποιος πληρώνει ήδη πρόστιμα γιατί έχει κριθεί αυθαίρετος παλαιότερα;
Εντάσσεται στη ρύθμιση και σταματά να πληρώνει το παλαιό πρόστιμο. Συνήθως, τα καταβληθέντα πρόστιμα δεν αναζητούνται, λόγω όμως του υπερβολικού ύψους αυτών των προστίμων, θα διευκρινιστεί τις επόμενες μέρες αν στην παρούσα ρύθμιση θα συμψηφίζονται με τα νέα πρόστιμα.
5)- Κάποιος που είχε ένα αυθαίρετο και ήθελε να το γκρεμίσει, έπρεπε πρώτα να το «νομιμοποιήσει» και μετά να το γκρεμίσει. Υπάρχει κάποια μέριμνα γι’ αυτούς;
Δεν ίσχυε. Αν δήλωνες το αυθαίρετο μόνος σου, έβγαζες άδεια κατεδάφισης χωρίς να έχει ελεγχθεί η νομιμότητα, και το κατεδάφιζες. Αν είχε προηγηθεί η καταγγελία, έπρεπε να είχε ολοκληρωθεί η έκθεση αυτοψίας και να γίνει οριστική η κατεδάφιση. Εμείς θα προβλέπουμε ότι με απλή άδεια κατεδάφισης θα μπορούν τα αυθαίρετα να κατεδαφίζονται και στη συνέχεια, αν πραγματοποιήθηκε η κατεδάφιση, θα ελέγχεται με τη διαδικασία ταυτότητας του κτηρίου που ήδη προβλέπει ο νόμος.
6)- Ημιυπαίθριοι διαμερισμάτων, που δεν εντάχθηκαν στη ρύθμιση, μπορούν να μπουν σε αυτόν το νόμο;
Οταν τρέχουν δύο ρυθμίσεις παράλληλα, δεν μπορεί να συγχέονται δύο νόμοι, οπότε οι ημιυπαίθριοι πρέπει να ενταχθούν στο νόμο 3843/ 2010.
7)- Οι οικισμοί οι οποίοι θεωρούνταν δάση κι έχουν χαρακτηριστεί με τους νέους δασικούς χάρτες δάσος και είναι εκτός σχεδίου, εντάσσονται στη ρύθμιση;
Οχι, τα αυθαίρετα σε δασικές και αναδασωτέες περιοχές, αιγιαλούς, ρέματα κ.λπ. δεν εντάσσονται στη ρύθμιση.
8)- Οταν δεν υπάρχει μέσα στα δικαιολογητικά απαίτηση απόδειξης ότι δεν βρίσκεται το ακίνητο σε δασική περιοχή, πώς διασφαλίζεται ότι θα ελεγχθούν οι παραβάτες;
Η ηλεκτρονική ταυτότητα κτηρίου, καθώς και η απαίτηση για υποβολή εξαρτημένου τοπογραφικού, θα οδηγούν στον ηλεκτρονικό εντοπισμό του κτηρίου και αυτόματα θα εντοπίζεται ως αυθαίρετο με την κύρωση των δασικών χαρτών ή τον ορισμό των αιγιαλών, ρεμάτων κ.λπ.
9)- Αμοιβές μηχανικών θα οριστούν εξαρχής ή στη συνέχεια;
Στην Ελλάδα, από τις αρχές Ιουλίου ο προσδιορισμός του ύψους των αμοιβών καθώς και των ελάχιστων αμοιβών έχει καταργηθεί.
10) …και 5 ενδεικτικά παραδείγματα
1) 2009, κατοικία 150 τ.μ. στον Διόνυσο, ΤΖ* 2.054 ευρώ ΠΡΟΣΤΙΜΟ 308.000 ευρώ+2 έτη x 154.000= 616.000 ευρώ, π1. 2011, κατοικία 150 τ.μ. στον Διόνυσο ΤΖ 2.054 καθ’ υπέρβασιν άδειας ΣΔ** μεγαλύτερη 20%, α’ και μοναδική κατοικία ΠΡΟΣΤΙΜΟ 34.660 ευρώ
π2. 2011, κατοικία 150 τ.μ. στον Διόνυσο ΤΖ 2.054 καθ’ υπέρβασιν άδειας ΣΔ μεγαλύτερη 20%, β’ κατοικία ΠΡΟΣΤΙΜΟ 69.322 ευρώ
π3. 2011, κατοικία 150 τ.μ. στον Διόνυσο ΤΖ 2.054 χωρίς άδεια, α’ και μοναδική κατοικία ΠΡΟΣΤΙΜΟ 69.322 ευρώ.
2) 2009, κατοικία 150 τ.μ. στον Αυλώνα ΤΖ 557 ευρώ ΠΡΟΣΤΙΜΟ 83.550 ευρώ +2 έτη x 41.775 = 167.100 ευρώ,
2011, κατοικία 150 τ.μ. στον Αυλώνα ΤΖ 557 καθ’ υπέρβασιν άδειας β’ κατοικία ΠΡΟΣΤΙΜΟ 18.800 ευρώ.
3) 2009, μεζονέτα 200 τ.μ. στη Μύκονο ΤΖ 900 εκτός σχεδίου β’ κατοικία χωρίς άδεια ΠΡΟΣΤΙΜΟ 180.000 + πρόστιμο διατήρησης 180.000=360.000 ευρώ,
2011, μεζονέτα 200 τ.μ. στη Μύκονο ΤΖ 900 εκτός σχεδίου β’ κατοικία χωρίς άδεια ΠΡΟΣΤΙΜΟ 162.000 ευρώ
4) 2009, δώμα 70 τ.μ. σε β’ κατοικία στο Νέο Ψυχικό, ΤΖ 2.400 ΠΡΟΣΤΙΜΟ 168.000 ευρώ + πρόστιμο διατήρησης 168.000= 336.000 ευρώ
2011, δώμα 70 τ.μ. σε β’ κατοικία στο Νέο Ψυχικό, ΤΖ 2.400 με υπέρβαση ΣΔ άδειας μεγαλύτερη 20% και υπέρβαση ύψους μικρότερη 20% ΠΡΟΣΤΙΜΟ 45.360 ευρώ
*ΤΖ= Τιμή Ζώνης ,**ΣΔ= Συντελεστής Δόμησης
ΛΙΑΝΑ ΣΠΥΡΟΠΟΥΛΟΥ