Επιτακτική ανάγκη η άμεση μετεγκατάσταση του χωριού

Η ύπαρξη δύο παράλληλων ρηγμάτων στην Μαυροπηγή συνδέεται άμεσα με την εξορυκτική δραστηριότητα της ΔΕΗ, ενώ τα ρήγματα αυτά έχουν προκαλέσει ρωγμές σε δεκάδες σπίτια και απειλούν ολόκληρο το χωριό.

Αυτό είναι το βασικό συμπέρασμα στο οποίο συμφώνησαν γεωλόγοι και σεισμολόγοι του Αριστοτέλειου Πανεπιστήμιου Θεσσαλονίκης και του ΙΓΜΕ, οι οποίοι παρουσίασαν χτες σε ευρεία σύσκεψη στην πρώην νομαρχία Κοζάνης, τα συμπεράσματα των μελετών τους στα γεωλογικά φαινόμενα της Μαυροπηγής, τα οποία έχουν προκαλέσει αναστάτωση στους κατοίκους του χωριού.

Η επείγουσα πολιτική προτεραιότητα που τέθηκε μετά τον κώδωνα του κινδύνου που έκρουσαν οι επιστήμονες, είναι η έκκληση του αντιπεριφερειάρχη Κοζάνης Γιάννη Σόκουτη και της δημάρχου Εορδαίας Παρασκευής Βρυζίδου, οι οποίοι ζήτησαν «να εκδοθεί τάχιστα το ΦΕΚ για την μετεγκατάσταση της Μαυροπηγής, ώστε να μετεγκατασταθεί το συντομότερο ο οικισμός και οι κάτοικοι να μεταφερθούν σε ασφαλή περιοχή», ενώ άσκησαν κριτική για «τις καθυστερήσεις που ήδη παρατηρήθηκαν».

Ο αντιπεριφερειάρχης υπογράμμισε χαρακτηριστικά ότι «μπροστά στον ενδεχόμενο κίνδυνο να απειληθεί η ζωή έστω και ενός κατοίκου της Μαυροπηγής, είμαστε υποχρεωμένοι όλοι να λάβουμε όλα τα μέτρα που ενδείκνυνται, προκειμένου να διασφαλιστεί ο οικισμός και η ζωή των κατοίκων». Η δήμαρχος Εορδαίας υπογράμμισε ότι «είναι φυσιολογικό οι κάτοικοι να φοβούνται, όταν οι εκσκαφείς έχουν περικυκλώσει το χωριό. Ούτε μπορούν να κοιμούνται ήσυχοι, όχι μόνο αυτοί που τα σπίτια τους υπέστησαν ρωγμές και κρίθηκαν επικίνδυνα, αλλά και αυτοί που κατοικούν σε διπλανά σπίτια».

Ο καθηγητής σεισμολογίας του ΑΠΘ Θεόδωρος Τσάπανος, παρουσιάζοντας την μελέτη της επιστημονικής του ομάδας, την οποία ανέθεσε στο πανεπιστήμιο ο δήμος Εορδαίας, σημείωσε: «Στη Μαυροπηγή υπάρχουν δύο επιφανειακές ρηγματώσεις παράλληλες μεταξύ τους, οι οποίες κινούνται με διαφορετική ταχύτητα. Όλη αυτή η υπερδιέγερση οφείλεται σε αίτια που είναι ξεκάθαρα και συνδυάζονται με την εξορυκτική δραστηριότητα της ΔΕΗ». Εξήγησε ότι τα σπίτια που βρίσκονται κατά μήκος των ρηγμάτων υπέστησαν σοβαρές ρωγμές και γίνεται καταγραφή από μηχανικούς για την αξιολόγηση του βαθμού επικινδυνότητας. Έδωσε μάλιστα βαρύτητα στην ανάγκη λεπτομερειακής αποτύπωσης, καθώς όπως ανέφερε: «είναι πολύ χαρακτηριστικό το παράδειγμα ενός σπιτιού που απουσίαζε ο ιδιοκτήτης.

Οι μηχανικοί έκαναν αυτοψία στο εξωτερικό του σπιτιού και το χαρακτήρισαν ‘πράσινο’. Μέχρι να κάνουν αυτοψία στα διπλανά σπίτια, ήρθε ο ιδιοκτήτης, τους άνοιξε και μπήκαν μέσα. Στην εσωτερική αυτοψία το σπίτι χαρακτηρίστηκε κατ’ ευθείαν ‘κόκκινο’».

Από την πλευρά του ο επικεφαλής της γεωλογικής ομάδας του ΙΓΜΕ Νίκος Νικολάου, παρουσιάζοντας την μελέτη που εκπόνησε το ινστιτούτο κατά παραγγελία της πρώην νομαρχίας Κοζάνης, επισήμανε ότι «από την αυτοψία διαπιστώθηκε ότι λόγω της εξέλιξης των επιφανειακών ρωγματώσεων στον οικιστικό χώρο της Μαυροπηγής έχουν επηρεαστεί κατοικίες , καθώς και η εκκλησία και το σχολείο του οικισμού».

Αναφερόμενος στα γεωλογικά φαινόμενα που προκαλούν τις ρωγμές στα σπίτια και απειλούν την ασφάλεια των κατοίκων του χωριού, υπογράμμισε: «διαπιστώθηκε ότι το τελευταίο δίμηνο που επεκτάθηκε το ορυχείο προς τον οικισμό, αυξήθηκε η ένταση των οριζόντιων μετακινήσεων στην περιοχή βόρεια του οικοδομικού χώρου, καθώς και οι κατακόρυφες μετακινήσεις βορειοδυτικά του οικισμού».

Καταθέτοντας την δική του επιστημονική άποψη, ο πρόεδρος του τμήματος γεωλογίας του ΑΠΘ, καθηγητής Σπύρος Παυλίδης, υπογράμμισε ότι «εδώ σαφώς προσδιορίζεται ότι η αιτία είναι η εκφόρτιση των τάσεων λόγω της εξορυκτικής δραστηριότητας. Αυτό είναι ξεκάθαρο και από τα συμπεράσματα της εξαμηνιαίας έκθεσης που ήδη παρουσιάσαμε». Επισήμανε τον κίνδυνο από την προσέγγιση του ορυχείου της ΔΕΗ στα όρια του χωριού, καθώς διευκρίνισε ότι το όριο ασφαλείας των 250 μέτρων – τόσο κοντά στο χωριό έφτασε το ορυχείο – είναι ένα γενικό όριο που προσδιορίζεται από τον κανονισμό. Διευκρίνισε ωστόσο ότι «τα 250 μέτρα ισχύουν για συμπαγή εδάφη. Όμως εδώ φαίνεται ότι και πέρα από τα 250 μέτρα επηρεάζονται τα εδάφη. Να το πω με απλά λόγια, υπάρχουν άλλες συνθήκες, υπάρχει ρηγμάτωση. Έχουμε παλιά ρήγματα. Τα ρήγματα είναι μια συνέχεια του πετρώματος. Όσο δεν υπάρχει καμία αιτία δεν δραστηριοποιούνται με τίποτα. Είναι σαν να μην υπάρχουν. Από τη στιγμή που υπάρχει μία αιτία αρχίζουν να λειτουργούν, επηρεάζοντας ακόμη και σε απόσταση 500 μέτρων».

Αξίζει πάντως να σημειωθεί ότι ο Σ. Παυλίδης άφησε αιχμές κατά της ΔΕΗ για «απόκρυψη στοιχείων», σημειώνοντας ότι «η ΔΕΗ καλά θα έκανε να μας έδινε περισσότερα δεδομένα, ώστε να βγουν σωστότερα συμπεράσματα. Έχει κάποια δεδομένα από τα κλεισίμετρα από γεωτρήσεις, που παρακολουθούν την κίνηση στο υπέδαφος, τα οποία αν και τα ζητήσαμε δεν μας τα έδωσε».

XΡΗΣΤΟΣ ΒΗΤΤΑΣ