“Ξεκολάει” το έργο και γίνετε πραγματικότητα το όνειρο του καθηγητή Αστροφυσικής και συνεργάτη της NASA, Θ. Οικονόμου

Από το χωριό Ζιάκα των Γρεβενών στις πλαγιές του όρους Ορλιακα, όπου πέρασε τα πρώτα παιδικά του χρόνια μετρώντας τα άστρα, βρέθηκε να συμμετέχει σε διαστημικές αποστολές της NASA για την εξερεύνηση του ηλιακού μας συστήματος. Επιστρέφοντας σήμερα ως επισκέπτης στον τόπο από όπου εκδιώχθηκε σε ηλικία 11 ετών ως πολιτικός πρόσφυγας στην περίοδο του Εμφυλίου, ο καθηγητής αστροφυσικής στο Πανεπιστήμιο του Σικάγου Θανάσης Οικονόμου ζει με το όραμα δημιουργίας του διεθνούς Εκπαιδευτικού Αστρονομικού Πάρκου του Ορλιακα. Από τα υπερσύγχρονα τηλεσκόπια που θα εγκατασταθούν εκεί, θα μπορέσει να παρατηρήσει, μεταξύ άλλων, τον Ορλιακα του Αρη, την τοποθεσία του “κόκκινου πλανήτη” που ο ίδιος βάφτισε με το όνομα του βουνού της ιδιαίτερης πατρίδας του.

Το έργο, που έχει “κολλήσει” επί δύο χρόνια λόγω γραφειοκρατικών προβλημάτων, αναμένεται να ξαναμπεί σε γραμμή εκκίνησης, μέσω συνεργασίας του Δήμου Γρεβενών με το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο.

Η θέση “Ράχη Κερασιάς”, σε υψόμετρο 1.450 μέτρων, όπου χωροθετείται το Πάρκο, απέχει μόλις 6,5 χιλιόμετρα από το πατρικό σπίτι του καθηγητή στο Ζιάκα, και έχει επιλεγεί με καθαρά επιστημονικά κριτήρια ως ένας από τους καταλληλότερους τόπους παρατήρησης ουρανού, λόγω της μηδενικής φωτορύπανσης, της απόλυτης σκοτεινότητας και των μετεωρολογικών συνθηκών που κρατούν καθαρό τον ουράνιο θόλο στο μεγαλύτερο μέρος του χρόνου.

“Είναι ένα όνειρο, που ελπίζω πως θα γίνει πραγματικότητα, όχι για μένα, αλλά για την πατρίδα μου και για τη νέα γενιά”, είπε στο “Εθνος” ο καθηγητής, ο οποίος βρίσκεται στην Ελλάδα και θα καταθέσει την εμπειρία του μιλώντας την Κυριακή στο πλαίσιο της τριήμερης 5ης Πανελλήνιας Εξόρμησης Ερασιτεχνών Αστρονόμων, που θα πραγματοποιηθεί στους Φιλιππαίους Γρεβενών.

Η ιδέα για τη δημιουργία του Αστρονομικού Πάρκου γεννήθηκε το 2007, κατά τη διαδικασία τιμητικής εκδήλωσης στη νομαρχία Γρεβενών για τον διεθνούς φήμης Ελληνα της διασποράς. Οι πρόδρομες εργασίες για τις μελέτες προχώρησαν γρήγορα, αλλά παρουσιάστηκε σοβαρή εμπλοκή στη Διεύθυνση Δασών. Για την υπέρβαση των προβλημάτων, επιλέχτηκε η λύση της προώθησής του ως εκπαιδευτικού έργου, κάτι που δικαιολογεί διαδικασίες-εξπρές για τις αδειοδοτήσεις και τον απαραίτητο αποχαρακτηρισμό. Στο πλαίσιο αυτό προωθείται η λύση της δρομολόγησης των διαδικασιών μέσω του ΑΠΘ.

Η συμφωνία μεταξύ Δήμου Γρεβενών και ΑΠΘ θα υπογραφεί την Κυριακή. Σύμφωνα με το σχέδιο, η έκταση θα παραχωρηθεί για 50 χρόνια στο ΑΠΘ. Αυτό θα κινήσει τις διαδικασίες του αποχαρακτηρισμού και στη συνέχεια θα παραχωρήσει κατά χρήση την έκταση στον δήμο, ώστε αυτός να υποβάλει αίτημα στο ΕΣΠΑ.

Θα εξυπηρετούν ερευνητικούς και εκπαιδευτικούς σκοπούς
Διαμέτρου 1,60 μέτρα το μεγαλύτερο από τα τρία τηλεσκόπια

Το Εκπαιδευτικό Αστρονομικό Πάρκο του Oρλιακα θα αναπτυχθεί σε έκταση περίπου 11 στρεμμάτων και θα περιλαμβάνει τρία τηλεσκόπια, που θα εξυπηρετούν ερευνητικούς, παρατηρησιακούς, εκπαιδευτικούς και ψυχαγωγικούς σκοπούς, καθ΄ όλη τη διάρκεια του χρόνου.

Το μεγάλο, υπερσύγχρονο τηλεσκόπιο, διαμέτρου 1,60 μ., θα έχει ερευνητικό χαρακτήρα και θα παραχωρείται για χρήση και μέσω διαδικτύου από ερευνητές σε όλο τον κόσμο, που θα αγοράζουν χρόνο και θα το χειρίζονται από απόσταση.

Τα άλλα δύο τηλεσκόπια θα είναι διαθέσιμα σε ομάδες μαθητών, φοιτητών, σε εκπαιδευτικά ιδρύματα και σε μεμονωμένους ερασιτέχνες αστρονόμους, ενώ στο Πάρκο θα διοργανώνονται και θεματικές “αστροβραδιές”, με την ευκαιρία αστρονομικών γεγονότων όπως εκλείψεις, διελεύσεις κομητών, σύνοδοι πλανητών κ.ά.

ΒΑΣΙΛΗΣ ΙΓΝΑΤΙΑΔΗΣ