Σημαντικές αλλαγές στη λειτουργία τους

Τη συγχώνευση των αγροτικών συνεταιρισμών με στόχο την ενδυνάμωση και τη βιωσιμότητά τους αλλά και τη δημιουργία πλαισίου για τη συμβολαιακή γεωργία, τη δημιουργία δημοπρατηρίων και τη σύνδεση των συνεταιρισμών με την αγορά, μέσα και από την αξιοποίηση χρηματοδοτικών εργαλείων όπως το ΕΣΠΑ, προωθεί το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης.

Το νομοσχέδιο που κατατέθηκε τις προηγούμενες μέρες στη Βουλή αφορά στις αλλαγές στο θεσμικό πλαίσιο για τους αγροτικούς συνεταιρισμούς και προβλέπει νέα, πιο αυστηρά κριτήρια και προϋποθέσεις για τις ενώσεις και τους συνεταιρισμούς των αγροτών καθώς και τις ομάδες παραγωγών, θέτοντας έως το τέλος του έτους περιθώριο σε ήδη υφιστάμενες να αποφασίσουν τις συνενώσεις τους ώστε να γίνουν βιώσιμες. Εκτιμάται ότι σήμερα υπάρχουν 5.200 συνεταιριστικές οργανώσεις «φαντάσματα» από τις συνολικά 6.200, ενώ μόλις 1.000 είναι εκείνες που δεν είχαν μηδενικό κύκλο εργασιών την προηγούμενη χρονιά.

Νέο μοντέλο λειτουργίας
Στο νομοσχέδιο προβλέπεται ένα νέο μοντέλο λειτουργίας των συνεταιρισμών που πέρα από την πρωτογενή παραγωγή θα δραστηριοποιούνται και επιχειρηματικά, όπως στις εξαγωγές, την τυποποίηση, τη μεταποίηση προϊόντων, ενώ θα είναι δυνατή ακόμα και η είσοδός τους στο χρηματιστήριο. Ανάλογο μοντέλο εφαρμόζεται σήμερα στις σκανδιναβικές χώρες.

Συγκεκριμένα, προβλέπεται η δημιουργία τριών τύπων συνεταιρισμών:
1.Αγροτικές Συνεταιριστικές Οργανώσεις (ΑΣΟ) με τη μορφή του συνεταιρισμού και αγρότες μεριδιούχους,
2.Αγροτικές Εταιρικές Συμπράξεις (ΑΕΣ) με τη μορφή κεφαλαιουχικής εταιρείας Α.Ε. ή ΕΠΕ
3.Ομάδες Παραγωγών (Ο.Π.), οι οποίες θα πρέπει να πληρούν το κοινοτικό κανονιστικό πλαίσιο ανεξαρτήτως νομικής μορφής.

Σε άλλη διάταξη του νομοσχεδίου προβλέπεται ότι το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης θα τηρεί Μητρώο Συλλογικών Αγροτικών Οργανώσεων και θα έχει αρμοδιότητες εποπτικής αρχής. Στο μητρώο θα καταχωρίζονται οι οργανώσεις και θα αξιολογούνται ως «ενεργές» και «μη ενεργές». Μάλιστα, στο τέλος του 2011 θα πρέπει οι «μη ενεργές» αγροτικές συνεταιριστικές οργανώσεις να συγχωνευτούν με «ενεργές», διαφορετικά θα κλείσουν.

Τρεις (3) Αλλαγές
Το νομοσχέδιο εισάγει επίσης τρεις αλλαγές που κατοχυρώνουν τους αγρότες στις διαπραγματεύσεις τους με την αγορά, καθώς θεσμοθετείται η συμβολαιακή γεωργία, δίνεται η δυνατότητα σε κάθε περιφέρεια να ιδρύεται ένα δημοπρατήριο αγροτικών προϊόντων, ενώ προβλέπονται και κίνητρα μέσα από τον επενδυτικό νόμο, το Ταμείο Αγροτικής Επιχειρηματικότητας, το πρόγραμμα «Αλ. Μπαλτατζής» και τα Ευρωπαϊκά προγράμματα.

Συγκεκριμένα, με τη συμβολαιακή γεωργία καθιερώνονται διατάξεις, όπως ότι το συμβόλαιο έχει τη νομική μορφή γραπτής σύμβασης για να ρυθμίζεται η μελλοντική πώληση αγροτικών προϊόντων ή τροφίμων. Η σύμβαση περιλαμβάνει το είδος και τον όγκο των προϊόντων, την καλλιέργεια, την τιμή, τους χρόνους και τα σημεία παράδοσης, ρήτρες και τρόπο καταγγελίας της σύμβασης.

Οσον αφορά την ίδρυση δημοπρατηρίων αγροτικών προϊόντων, αυτά θα οργανώνονται με τη μορφή Α.Ε. και στο μετοχικό κεφάλαιό τους θα συμμετέχουν η Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση, οι Συλλογικές Αγροτικές Οργανώσεις και με 49% οι έμποροι αγροτικών προϊόντων και εφοδίων, όπως και οι ενδιαφερόμενοι ιδιώτες.

Στο νομοσχέδιο προβλέπεται ότι ανά Περιφέρεια δεν θα επιτρέπεται η ίδρυση περισσότερων των δύο (2) δημοπρατηρίων, ενώ την εποπτεία τους θα έχει ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.