Όλα τα σενάρια για το χρέος στο τραπέζι της έκτακτης Συνόδου Κορυφής
Στην αναζήτηση τρόπων υπέρβασης της ελληνικής κρίσης – χωρίς μάλιστα να καταλήξουν σε συγκεκριμένη λύση και κυρίως να δώσουν ένα τέλος στο σίριαλ της συμμετοχής ή της μη συμμετοχής ιδιωτών – περιορίστηκαν οι υπουργοί Οικονομικών της ευρωζώνης και σ’ αυτή τη συνεδρίαση του Eurogroup.
Η αδυναμία χάραξης μιας αδρής γραμμής πλεύσης και η ατολμία μιας σφαιρικής προσέγγισης της κρίσης σε ευρωπαϊκό και όχι σε περιφερειακό επίπεδο καθίσταται φανερή από τη σύγκλιση έκτακτης συνόδου κορυφής την Παρασκευή. Οι νέες παρελκύσεις, ωστόσο, αν και δεν αποτυπώνονται στην εικόνα που εμφανίζουν οι αγορές από το μεσημέρι και εντεύθεν, είναι σαφές ότι οξύνουν και διευρύνουν την κρίση, μετατρέποντάς την από κρίση χρέους της ευρωπαϊκής περιφέρειας σε κρίση εμπιστοσύνης ολόκληρης της Ευρώπης.
Ο έλληνας υπουργός Οικονομικών κ. Ευ. Βενιζέλος αμέσως μόλις επέστρεψε στην Αθήνα από τις Βρυξέλλες επισήμανε άλλωστε την ανάγκη να δοθεί μια «οριστική λύση» στο πρόβλημα του ελληνικού χρέους. Και η λύση αυτή, όπως ο ίδιος διευκρίνισε, μπορεί να δοθεί με νέο δάνειο μέσω του Μηχανισμού Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (EFSF), όπως έγινε με την Ιρλανδία και την Πορτογαλία, και με ταυτόχρονη παρέμβαση ακόμη και στη δευτερογενή αγορά ομολόγων. Ο κ. Βενιζέλος, ίσως επειδή έχει διαπιστώσει τους… χαλαρούς ρυθμούς δράσης των ομολόγων του, έθεσε χρονικό όριο τα μέσα Σεπτεμβρίου για την εξεύρεση της σκοπούμενης «οριστικής λύσης».
Ο ίδιος δεν αποκλείει το ενδεχόμενο να δοθούν πρόσθετες εγγυήσεις για το νέο δάνειο όπως ζητεί η Φινλανδία, θεωρώντας ότι αυτό θα διευκολύνει τους περαιτέρω χειρισμούς για την αντιμετώπιση της κρίσης χρέους.
Μιλώντας για το ενδεχόμενο «επιλεκτικής χρεοκοπίας», δηλαδή της υποβάθμισης των ελληνικών ομολόγων στην τελευταία βαθμίδα της κλίμακας των οίκων αξιολόγησης, θέμα που τέθηκε στο Eurogroup και το Ecofin, ο υπουργός διευκρίνισε ότι η «επιλεκτική χρεοκοπία» τρομάζει χωρίς λόγο. «Δεν είναι πραγματική χρεοκοπία», σημείωσε, προσθέτοντας ότι αποτελεί αξιολόγηση των τριών οίκων στα ομόλογα και ότι για τους οίκους δεν συνιστά πιστωτικό γεγονός. Με την διευκρίνισή του αυτή ο υπουργός προετοίμασε κατ΄ουσίαν το κλίμα για το ενδεχόμενο μιας νέας ξαφνικής υποβάθμισης των ελληνικών ομολόγων από τους οίκους αξιολόγησης.
Βεβαίως το κλίμα θα εξαρτηθεί κι από τις αποφάσεις της έκτακτης συνόδου κορυφής που αναμένεται να πραγματοποιηθεί την Παρασκευή στις Βρυξέλλες. Εκεί, εαν οι ηγέτες των ευρωπαικών χωρών συμφωνήσουν, τότε όλα θα είναι πιό εύκολα για την Ελλάδα και τις υπερχρεωμένες χώρες του ευρωπαικού Νότου. Σε ό,τι αφορά τη συμμετοχή των ιδιωτών είπε ότι εξετάζονται 36 διαφορετικά σενάρια για την «τακτοποίηση» του ελληνικού χρέους χωρίς να χαρακτηρισθεί «πιστωτικό γεγονός».
Ψυχραιμία και σύνεση
«Εάν είμαστε ψύχραιμοι, συνετοί και έχουμε σχέδιο, μπορούμε να αξιοποιήσουμε τα πάντα προς όφελός μας. Όλα γίνονται για να δοθεί μια λύση», είπε σε μιαν αποστροφή του λόγου του ο υπουργός. Και εξήγησε ότι όλοι πλέον γνωρίζουν ότι η Ελλάδα δεν είναι το πρόβλημα. «Η Ελλάδα είναι η δικαιολογία για την επίθεση των αγορών στο ευρώ», πρόσθεσε ο κ. Βενιζέλος, σημειώνοντας πως ό,τι και αν κάνει η Ελλάδα οι αγορές δεν θα είναι ποτέ ικανοποιημένες.
Ο κ. Βενιζέλος κάλεσε γι’ άλλη μια φορά την αξιωματική αντιπολίτευση να συμμετέχει στις διαπραγματεύσεις για το νέο Μνημόνιο.
Ο υπουργός αναφέρθηκε τέλος στη σημασία εξασφάλισης του ευρωπαϊκού τραπεζικού τομέα από ενδεχόμενες κερδοσκοπικές επιθέσεις και επίσης τόνισε την ανάγκη διατήρησης της ρευστότητας στην ελληνική και στην ευρωπαϊκή τραπεζική αγορά.
«Υπάρχει ζήτημα ρευστότητας, ζήτημα κάλυψης των τραπεζικών αναγκών σε πανευρωπαϊκή βάση, καθώς δεν λειτουργεί σωστά η διατραπεζική αγορά. Έχουμε παρατηρήσει πιέσεις στην διατραπεζική αγορά και θα πρέπει να ληφθούν μέτρα», σημείωσε ο υπουργός, προσθέτοντας ότι «οι ελληνικές τράπεζες δεν πρέπει και δεν θα αντιμετωπίσουν πρόβλημα ρευστότητας».
Στην κόψη του ξυραφιού οι αγορές
Εν τω μεταξύ, από το μεσημέρι και εντεύθεν οι πιέσεις στο ευρώ και στα ευρωπαϊκά Χρηματιστήρια άρχισαν να αμβλύνονται θεαματικά. Σ’ αυτό συνετέλεσε η επιτυχής έκδοση ομολόγων ετήσιας και εξαμηνιαίας διάρκειας από την Ιταλία και την Ελλάδα αντιστοίχως και επίσης μια ασαφής πλην αποτελεσματική, όπως αποδείχθηκε, δήλωση του οικονομικού επιτρόπου Ολι Ρεν, έστω και λακωνική, ότι επιτεύχθηκε συναίνεση σε ό,τι αφορά τη συμμετοχή των ιδιωτών στο επόμενο πακέτο διάσωσης της Ελλάδας. Διευκρινίσεις στην «ατάκα» αυτή ο φινλανδός επίτροπος δεν έδωσε.
Ειδικότερα, το ευρώ ανέκαμψε πάνω από τα 1,40 δολάρια, στο επίπεδο δηλαδή που βρισκόταν τα μεσάνυχτα της Δευτέρας.
Οι γενικοί δείκτες των ευρωπαϊκών κεφαλαιαγορών περιόρισαν κατά πολύ τις απώλειές τους. Η Κεφαλαιαγορά του Μιλάνου μάλιστα τις υπερκάλυψε και ο δείκτης ΜΙΒ έκλεισε ενισχυμένος κατά 1,18%. Νωρίτερα η απόδοση του 10ετούς ιταλικού ομολόγου είχε εκτιναχθεί πάνω από το 6%, σε επίπεδο δηλαδή που πολλοί κρίνουν ως ασύμφορο το δανεισμό μιας κυβέρνησης από τις αγορές. Αλλωστε η Ελλάδα, η Ιρλανδία και η Πορτογαλία προσέφυγαν στην αρωγή των εταίρων τους και του ΔΝΤ όταν το επιτόκιο του δανεισμού τους από τις αγορές ξεπέρασε το 7%…