Το ΕΣΠΑ στη μάχη
Οι Βρυξέλλες ξεμπλοκάρουν το ΕΣΠΑ προκειμένου να ανακοπεί η ύφεση στην Ελλάδα και να διοχετευθεί το εναπομένον πακέτο των 15,3 δισ. ευρώ ως το 2013 για τη στήριξη των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και την «επανεκκίνηση» των έργων. Σύμφωνα με πληροφορίες του «Βήματος της Κυριακής», ο υπουργός Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας κ. Μ. Χρυσοχοΐδης συμφώνησε την εβδομάδα που πέρασε με αξιωματούχους της ΕΕ την αναδιάρθρωση της διαχείρισης του ΕΣΠΑ. Το σχέδιο προβλέπει ότι θα εξαιρεθούν οριστικά έργα ανέτοιμα και ανώριμα του 2008 και του 2009 που πλέον θεωρούνται «νεκρά», ορισμένα από τα οποία εντάχθηκαν από τη ΝΔ παραμονές των εκλογών του 2009. Από την εξαίρεση των έργων που «κοιμούνται», σύμφωνα με την ορολογία των Βρυξελλών, θα προκύψουν κονδύλια ύψους 5,5 δισ. ευρώ τα οποία θα διατεθούν για τη στήριξη της αγοράς. Συγκεκριμένα, τις αμέσως επόμενες ημέρες ο κ. Χρυσοχοΐδηςθα ανακοινώσει πρόγραμμα για την κάλυψη των λειτουργικών δαπανών (μέσω επιδότησης) για επιχειρήσεις που αντιμετωπίζουν σοβαρά οικονομικά προβλήματα, με έμφαση σε περιφέρειες της χώρας με υψηλά ποσοστά ανεργίας. Στόχος του προγράμματος θα είναι να ανακοπεί το κύμα των απολύσεων και τα «λουκέτα» στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις που πλήττονται βάναυσα από την ύφεση.
Παραλλήλως, το υπουργείο Ανάπτυξης θα ανακοινώσει λεπτομέρειες για τον τρόπο με τον οποίο θα αξιοποιηθεί το ΕΣΠΑ, αλλά και πρωτοβουλίες για να ξεκολλήσουν τα μεγάλα έργα, και συγκεκριμένα οι οδικοί άξονες, με ενδεχόμενη αύξηση της κρατικής δαπάνης κατά 500 εκατ. ευρώ. Σε υψηλή προτεραιότητα είναι η αξιολόγηση και η προώθηση έργων 1,6 δισ. ευρώ του Προγράμματος για το Περιβάλλον, από τα οποία τα 800 εκατ. ευρώ θεωρούνται ώριμα. Το Πρόγραμμα «Περιβάλλον- Αειφόρος Ανάπτυξη» του ΥΠΕΚΑ παρουσιάζει τη χαμηλότερη απορρόφηση απ΄ όλα ανεξαιρέτως τα προγράμματα του ΕΣΠΑ, η οποία έφθασε μόλις το 14% τον Ιούνιο του 2011.
Ψηλά στην ατζέντα του υπουργείου Ανάπτυξης είναι η δημιουργία δημόσιας επενδυτικής τράπεζας στο επόμενο εξάμηνο, αλλά και η διαπραγμάτευση της νέας πολιτικής συνοχής (το 5ο Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης) στους επόμενους 12 μήνες. Η επενδυτική τράπεζα θα βασίζεται κυρίως σε ιδιωτικά και λιγότερο σε δημόσια κεφάλαια, ενώ το μάνατζμεντ θα είναι ιδιωτικό και θα αναληφθεί από πρόσωπα με τραπεζική εμπειρία.
Απαραίτητη ωστόσο προϋπόθεση για να προχωρήσει το ΕΣΠΑ είναι να απλοποιηθούν οι διαδικασίες. «Βιώνω την αχρείαστη γραφειοκρατία, την αντιπαραγωγική μετακύλιση ευθυνών από υπηρεσία σε υπηρεσία» αναφέρει ο κ. Χρυσοχοΐδης. Το βασικό πρόβλημα είναι ο πληθωρισμός των ενδιάμεσων αρχών που απαιτείται να συντονισθούν μεταξύ τους, κάτι που αποδίδεται από την κυβέρνηση στις αθρόες προσλήψεις της ΝΔ.
« Ενώ το Γ΄ ΚΠΣ το διαχειρίστηκαν 33 φορείς διαχείρισης με 1.192 στελέχη,με τον νόμο 3614/2007 για τη διαχείριση του ΕΣΠΑ δημιουργήθηκαν 106 διαχειριστικές αρχές μαζί με τις τράπεζες, με περίπου 2.500 ανθρώπους και Κοινές Υπουργικές Αποφάσεις που μπορούν να τους ανεβάσουν στους 3.763» σημειώνει ο κ. Χρυσοχοΐδης και προσθέτει: «Με τον τρόπο αυτόν δημιουργήθηκαν τριπλάσιες δομές διαχείρισης και επιστρατεύθηκαν τριπλάσιοι υψηλά αμειβόμενοι άνθρωποι,ενώ οι πρώτες πληρωμές έγιναν δύο χρόνια αργότερα, το 2009, και η απορρόφηση ήταν λιγότερη από 3%». Η νέα ειδική γραμματέας ΕΣΠΑ κυρία Γεωργία Ζεμπελιάδου ανέλαβε προσφάτως το δύσκολο έργο της απλοποίησης των διαδικασιών και της εξαίρεσης έργων που υπάρχουν στα χαρτιά αλλά κανείς δεν ενδιαφέρεται πλέον γι΄ αυτά… ούτε αυτοί που τα πρότειναν. Δεν είναι λίγοι οι φορείς που υπέβαλαν αιτήματα πριν από δύο χρόνια και δεν έχουν ολοκληρώσει ακόμη καμία μελέτη, ενώ ορισμένοι στην πορεία να το μετάνιωσαν! «Προχωρούμε στον απεγκλωβισμό πολύτιμων πόρων για τη χώρα που είναι δεσμευμένοι σε “νεκρά” έργα εδώ και δύο χρόνια προκειμένου να εντάξουμε χρήσιμα και σκόπιμα έργα και να ενισχύσουμε τον ιδιωτικό τομέα με προγράμματα κρατικών ενισχύσεων σε μεσαίες επιχειρήσεις» λέει η κυρία Ζεμπελιάδου.
«Κονδύλια για κατάρτιση ανέργων»
O πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο υποσχέθηκε στον πρωθυπουργό κ. Γ. Παπανδρέου την παροχή διοικητικής βοήθειας για την υλοποί ηση του ΕΣΠΑ. «Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξετάζει την άμεση εκταμίευση κονδυλίων ύψους περίπου 1 δισ. ευρώ, προκειμένου να ξεκινήσουν γρήγορα έργα που είναι σε αναμονή και τα οποία είναι σε θέση να δώσουν ταχεία ώθηση στην ελληνική οικονομία» δηλώνει στο «Βήμα της Κυριακής» ο επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Ελλάδα κ. Π. Καρβούνης σε συνέχεια της δήλωσης του προέδρου της Κομισιόν Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο. Η έμφαση θα δοθεί σε προγράμματα που αφορούν την ανταγωνιστικότητα, όπως η υποστήριξη των μικρών επιχειρήσεων, οι επιχειρηματικές υποδομές και η κατάρτιση των ανέργων. Το ποσό του 1 δισ. ευρώ δεν αποτελεί πρόσθετο κονδύλι, αλλά μέρος των κεφαλαίων που έχουν ήδη διατεθεί στην Ελλάδα βάσει του συνολικού ποσού των διαρθρωτικών ταμείων (20,2 δισ. ευρώ για την τρέχουσα περίοδο χρηματοδότησης από το 2007 ως το 2013) και δεν έχουν ακόμη απορροφηθεί. «Τα Διαρθρωτικά Ταμεία και το Ταμείο Συνοχής αποτελούν σήμερα τα κύρια, αν όχι τα μοναδικά, διαθέσιμα εργαλεία για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας, της ανάπτυξης και των επενδύσεων στην Ελλάδα» παραδέχεται ο κ. Καρβούνης.
Σε συνέχεια της συμφωνίας για την αύξηση της ενωσιακής συγχρηματοδότησης στο 85% και τον περιορισμό της εθνικής συμμετοχής στο 15%, ο κ. Παπανδρέου έστειλε τη Δευτέρα επιστολή στον πρόεδρο της Κομισιόν με την οποία ζήτησε να απελευθερωθούν προγράμματα ΕΣΠΑ και να υπάρξουν διμερείς συνεργασίες με χώρες της ΕΕ για να μεταφερθεί τεχνογνωσία για μια σειρά τομείς. Το μεσημέρι της ίδιας ημέρας ο κ. Παπανδρέου προήδρευσε σε κυβερνητική σύσκεψη με στόχο την επιτάχυνση των διαδικασιών απορρόφησης των κοινοτικών κονδυλίων. Οι Βρυξέλλες δεν εμπιστεύονται τη δυνατότητα του κρατικού μηχανισμού στην Ελλάδα να επιταχύνει τις διαδικασίες. Σε αυτό το πλαίσιο ο κ. Μπαρόζο ενημέρωσε τον Πρωθυπουργό ότι θα παρουσιάσει ένα συνολικό σχέδιο για την περαιτέρω παροχή (διοικητικής) βοήθειας προς την Ελλάδα έπειτα από συζήτηση με τους αρχηγούς κρατών της ΕΕ.
ΡΕΠΟΡΤΑΖ ΑΡΓ. ΠΑΠΑΣΤΑΘΗΣ