Η καθυστέρηση στην εκταμίευση των μειωμένων -λόγω των επιβληθέντων από το ΔΝΤ μέτρων- κονδυλίων αλλά και στην πρόσληψη προσωπικού για τα υποστελεχωμένα δασαρχεία, ο «Καλλικράτης» και το θολό ακόμα τοπίο όσον αφορά τον διαχωρισμό των ευθυνών, καθώς και η γενικότερη αδυναμία των τοπικών κοινωνιών να αναλάβουν πρωτοβουλία και να προχωρήσουν στις απαραίτητες εργασίες που θα θωρακίσουν τα δάση συνθέτουν την εικόνα της χώρας στο… και πέντε πλέον της αντιπυρικής περιόδου.
Η Real planet παρουσιάζει ενδεικτικά κάποια από τα σημαντικά δασικά οικοσυστήματα της χώρας, των οποίων η «τύχη» φαίνεται να είναι πλέον στα χέρια των εθελοντικών ομάδων.
Κεφαλονιά: Κίνδυνος από τα βοσκοτόπια
Η έλλειψη προσωπικού και χρημάτων είναι οι κύριες απειλές που αντιμετωπίζει ο Αίνος στην Κεφαλονιά. Τα τρία άτομα που εργάζονται στον φορέα διαχείρισης δεν φτάνουν ούτε για να κάνουν τις βασικές περιπολίες, ενώ -ελλείψει κονδυλίων- δεν υπάρχουν καύσιμα για την κίνηση των πυροσβεστικών οχημάτων.
«Οι εθελοντές είναι έτοιμοι, όπως κάθε χρονιά, αλλά υπάρχει πρόβλημα με την ελλιπή αστυνόμευση και την πυροσβεστική» εξηγεί ο Λάμπρος Τζάνες από την Εθελοντική Ομάδα Προστασίας Περιβάλλοντος Πυλάρου.
Η απειλή για το δάσος του Αίνου έρχεται από τους πρόποδες του βουνού, όπου είναι ανεπτυγμένη η κτηνοτροφική και αγροτική δραστηριότητα, κύρια απασχόληση των κατοίκων της περιοχής.
«Οσες φωτιές έχουν γίνει στο παρελθόν έχουν ξεκινήσει από χαμηλά και μετά δεν μπορούν να ελεγχθούν και ξεφεύγουν σε μεγαλύτερο υψόμετρο», υπογραμμίζει ο διευθυντής – συντονιστής του Φορέα Διαχείρισης Αίνου, Γιώργος Μήτσαινας.
Σάμος: Απειλή η συσσωρευμένη βιομάζα
Η αυξημένη συγκέντρωση βιομάζας αποτελεί τον σοβαρότερο κίνδυνο που αντιμετωπίζουν τα δάση της Σάμου, τα οποία καλύπτουν περίπου το 30% της συνολικής έκτασης του νησιού.
Ξερά φύλλα, κλαδιά, φρύγανα και θάμνοι έχουν συσσωρευτεί στα εδάφη εδώ και δεκαετίες, επειδή εγκαταλείφθηκαν η αγροτική παραγωγή και η υλοτομία, με αποτέλεσμα να λειτουργούν σαν προσάναμμα και να δημιουργούν γέφυρες για την επέκταση της φωτιάς.
Ο μη καθαρισμός της συγκεντρωμένης βιομάζας, το δύσβατο της περιοχής, η υψηλή βλάστηση και οι ισχυροί άνεμοι ευνοούν την ανάπτυξη της πυρκαγιάς, όπως συμβαίνει συχνά τα τελευταία χρόνια.
Τις ελλείψεις στην Πυροσβεστική και τη Δασική Υπηρεσία καλύπτουν οι εθελοντές που μετρούν περισσότερα από 700 άτομα. Σε κάθε χωριό έχουν ξεκινήσει περιπολίες οι εθελοντές, με τα 75 οχήματα που διαθέτουν, καθώς και ο δήμος, σε συνεργασία με τα 10 οχήματα της Πυροσβεστικής.
«Δεν θα περιμένουμε να έρθει η χρηματοδότηση, η Δασική Υπηρεσία δεν έχει ούτε καύσιμα για να κινηθεί. Εχουμε ήδη ξεκινήσει τους καθαρισμούς και τις περιπολίες», επισημαίνει ο αντιδήμαρχος Σάμου Γιώργος Στάντζος.
Υμηττός: Εχει να καθαριστεί δύο χρόνια
Δύο χρόνια έχει να καθαριστεί ο Υμηττός, ένας από τους τελευταίους πνεύμονες της πυκνοκατοικημένης Αττικής, με αποτέλεσμα να έχουν φράξει οι δασικοί δρόμοι, καθιστώντας αδύνατη και επικίνδυνη την πρόσβαση των πυροσβεστικών οχημάτων σε πολλά σημεία.
«Οι δήμοι, τα δασαρχεία, η Πυροσβεστική και ο φορέας προστασίας του βουνού έχουν καθαρίσει μόνο την περιαστική περιοχή, αφήνοντας το κυρίως βουνό ευάλωτο σε πυρκαγιές. Από τώρα ξέρουμε τι θα πάει στραβά», λέει ο Σταύρος Σαλαγιάννης, έμπειρο μέλος της ομάδας εθελοντών του δήμου Βύρωνα.
Οι δρόμοι στο δάσος του Υμηττού είναι γεμάτοι με ξερά χόρτα, κλαδιά και θάμνους, που φτάνουν ακόμη και τα δύο μέτρα. «Σε μια ενδεχόμενη πυρκαγιά, ειδικά από την αφύλακτη ανατολική πλευρά του βουνού στα Γλυκά Νερά και την Παιανία, η συσσωρευμένη βιομάζα θα μεταφέρει τη φωτιά σε όλο το βουνό, φτάνοντας στον Βύρωνα και την Ηλιούπολη», προειδοποιεί ο Στ. Σαλαγιάννης.
Οι εθελοντές έχουν ξεκινήσει ήδη περιπολίες, αλλά φέτος είναι πολύ λιγότεροι σε σχέση με άλλες χρονιές, λόγω… κρίσης. Ετσι, το «μπαλάκι» για τη φύλαξη του δάσους πέφτει στην Πυροσβεστική, που παρουσιάζει ελλείψεις σε προσωπικό και χρηματοδότηση, και στην αποδυναμωμένη δασική υπηρεσία, η οποία -ούτως ή άλλως- λειτουργεί έως τις 2 μ.μ.!
Πήλιο: Χωρίς δορυφορικό σύστημα
Με ελλείψεις στην Πυροσβεστική και έργα πυροπροστασίας που έχουν «παγώσει» από την καθυστέρηση των κονδυλίων υποδέχεται τη φετινή αντιπυρική περίοδο η Μαγνησία, με τα μάτια όλων να είναι στραμμένα στο νότιο Πήλιο.
Το πιο πράσινο τμήμα του βουνού δέχεται ισχυρές πιέσεις από τους συνεχώς επεκτεινόμενους οικισμούς της περιοχής, δημιουργώντας τεράστιο κίνδυνο εμπρησμού, με στόχο την οικοπεδοποίηση.
«Φοβάμαι κυρίως για το νότιο Πήλιο, όπου υπάρχει και το τελευταίο πευκοδάσος. Υπάρχουν πολλοί επιτήδειοι», τονίζει ο αντιδήμαρχος Καθαριότητας και Ανακύκλωσης, Πρασίνου και Πολιτικής Προστασίας στον δήμο Βόλου, Χαράλαμπος Τσαμπάζης.
Φέτος είναι αμφίβολο αν θα λειτουργήσει το δορυφορικό σύστημα «Αρατος» για την πρόβλεψη των πυρκαγιών, το οποίο είναι εγκατεστημένο στην περιοχή και έχει δώσει σημαντικά αποτελέσματα τα τελευταία δύο χρόνια.
Ο λόγος δεν είναι ότι χάλασε, αλλά με την εφαρμογή του «Καλλικράτη» άλλαξε… χέρια -από τη Νομαρχία στην Περιφέρεια- και όπως σημειώνει ο αντιδήμαρχος Βόλου Χ. Τσαμπάζης, «δεν έχουμε καμία ενημέρωση ότι θα λειτουργήσει, παρότι έχει ξεκινήσει η αντιπυρική περίοδος.
Σε κίνδυνο για εκδήλωση πυρκαγιάς βρίσκονται και οι Σποράδες και ειδικά η Σκόπελος, όπου το δάσος είναι πολύ γερασμένο.
Ηλεία: Ελλειψη σε υλικό
Η Ηλεία είχε δεχτεί το φονικότερο χτύπημα από τη μεγάλη καταστροφή του Αυγούστου του 2007. Η πυρκαγιά στοίχισε τη ζωή σε 37 άτομα, ενώ υπολογίζεται ότι κάηκε έκταση μεγαλύτερη από 100 τετραγωνικά χιλιόμετρα, καταστρέφοντας σχεδόν ολοκληρωτικά τον νομό και θέτοντας σε άμεσο κίνδυνο τα αρχαιολογικά μνημεία της Αρχαίας Ολυμπίας.
Η Ηλεία, όμως, αποτέλεσε προσωπικό στόχο και του ίδιου του πρωθυπουργού Γιώργου Παπανδρέου, ο οποίος με την ανάληψη της εξουσίας εξήγγειλε την πρόθεσή του να μετατραπεί ο νομός σε πρότυπο πράσινης ανάπτυξης, που θα αποτελούσε το «πρόκριμα για την ανασυγκρότηση ολόκληρης της χώρας».
Έκτοτε, αν και έχει προχωρήσει σημαντικά η αποκατάσταση του χώρου της Αρχαίας Ολυμπίας, τα προβλήματα στην περιοχή συνεχίζουν να υπάρχουν.
Σύμφωνα με τον Αντώνη Κανταρτζόπουλο, γενικό διευθυντή Δασών της Περιφέρειας Πελοποννήσου, Δυτικής Ελλάδος και Ιονίων Νήσων, το βασικότερο ζήτημα που αντιμετωπίζει αυτή τη στιγμή η περιοχή είναι ότι δεν διαθέτει δικά της μηχανήματα για να προχωρήσει σε καθαρισμό των δασών και των δρόμων, με αποτέλεσμα να πρέπει να καταφύγει σε εργολάβους.
«Όμως, αυτό είναι δύσκολο γιατί δεν έχουν ακόμα εκταμιευτεί τα χρήματα για να προχωρήσει η δημοπράτηση των έργων», συμπληρώνει ο Αντ. Κανταρτζόπουλος.
ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΧΑΪΝΗ ΚΑΙ ΕΦΗ ΛΑΣΚΑ
