Εκνευρισμός στην κυβέρνηση για τις παρεμβάσεις και τις καθυστερήσεις των υπουργών Περιβάλλοντος και Εργασίας
Την επομένη ημέρα των εκλογών της 4ης Οκτωβρίου 2009, οι κυρίες Λούκα Κατσέλη και Τίνα Μπιρμπίλη αιφνιδιάστηκαν από το τηλεφώνημα του κ. Γ. Παπανδρέου. Η πρώτη ανέμενε να εγκατασταθεί στην οδό Νίκης ως η απόλυτη «τσαρίνα» της οικονομίας. Η δεύτερη δούλευε μια ομιλία και όταν ο κ. Παπανδρέου τής πρότεινε το υπουργείο Περιβάλλοντος ρώτησε γεμάτη αμφιβολίες: «Να γίνω υπουργός;». Τελικώς οι δύο κυρίες έγιναν δύο από τα πιο συζητημένα πρόσωπα στην κυβέρνηση. Στο προηγούμενο Υπουργικό Συμβούλιο εξέφρασαν ταυτόσημες διαφωνίες για την αποκρατικοποίηση των μεγάλων ΔΕΚΟ, φέρνοντας στην επιφάνεια μια συμμαχία που λίγοι γνώριζαν. Πρόκειται για μια σύμπτωση πεποιθήσεων και όχι πολιτικών σκοπιμοτήτων, καθώς η ταύτιση σταματά εκεί. Η κυρία Κατσέλη είναι έμπειρη, συνεπής στα «πιστεύω» της, έχει πολιτικές φιλοδοξίες και είναι εξωστρεφής σε σημείο που ορισμένες φορές δημιουργεί πρόβλημα στον εαυτό της και στην κυβέρνηση. Η κυρία Μπιρμπίλη είναι δύσκολη στην επικοινωνία, το «πιστεύω» της είναι το περιβάλλον, την προστασία του οποίου χειρίζεται με επιμονή αλλά και πολιτική αδεξιότητα και, όπως επιμένει, δεν την ενδιαφέρει μια καριέρα στην πολιτική.
Το ενδιαφέρον του Μεγάρου Μαξίμου συγκέντρωσαν την προηγούμενη εβδομάδα οι κυρίες Τίνα Μπιρμπίλη και Λούκα Κατσέλη, για διαφορετικούς λόγους η καθεμία. Η παρέμβαση της κυρίας Μπιρμπίλη για το θέμα των αυθαιρέτων, η οποία ήρθε σε αντίθεση όχι μόνο με τον υπουργό Οικονομικών κ. Γ. Παπακωνσταντίνου αλλά και με τη θέση που είχε εκφράσει ο Πρωθυπουργός, για τη χάραξη μιας κόκκινης γραμμής στο θέμα αυτό, προκάλεσε αναστάτωση στην κυβέρνηση και στην Κοινοβουλευτική Ομάδα. Λέγεται ότι ο κ. Γ. Παπανδρέου δυσαρεστήθηκε πολύ και ότι φρόντισε να το μάθει και η υπουργός Περιβάλλοντος. Η θέση της κυρίας Μπιρμπίλη δίχασε την Κοινοβουλευτική Ομάδα, όπου υπήρξαν βουλευτές που συντάχθηκαν μαζί της, αλλά και άλλοι που θεώρησαν προκλητική την άποψή της ότι δεν ενδιαφέρεται για άλλο υπουργείο και ότι, εφόσον δεν είναι βουλευτής, μπορούσε να πει «όχι» στην πρόταση του Πρωθυπουργού να είναι υποψήφια στην Περιφέρεια Αττικής.
Το διακύβευμα της ρύθμισης για τα αυθαίρετα όμως δεν είναι η προστασία του περιβάλλοντος αλλά η σπουδή της κυβέρνησης να αντλήσει έσοδα, υπό συγκεκριμένες και αυστηρές προϋποθέσεις όπως δεσμεύεται το υπουργείο Οικονομικών, από κάθε δυνατή πηγή ώστε να μην αναγκαστεί να περικόψει ξανά μισθούς και συντάξεις. Ετσι, τα εμπόδια που βάζει η κυρία Μπιρμπίλη λαμβάνουν άλλες διαστάσεις δεδομένης της συγκυρίας.
Η κυρία Μπιρμπίλη αυτό το διάστημα έχει και άλλα ανοιχτά μέτωπα: Το ένα αφορά τη ΔΕΗ, όπου η κυβέρνηση είναι αποφασισμένη να προχωρήσει στη μείωση του ποσοστού του Δημοσίου από το 51% στο 34% και η ΓΕΝΟΠ απειλεί με απεργιακές κινητοποιήσεις διαρκείας. Η υπουργός Περιβάλλοντος έχει χαράξει μια γραμμή άμυνας, που συνίσταται στο ότι δεν είναι δυνατόν να προχωρήσουν ταυτόχρονα και η μείωση του ποσοστού του Δημοσίου και η παραχώρηση του 40% της λιγνιτικής παραγωγής σε ιδιώτες.
Το δεύτερο αφορά την Κερατέα, ένα πρόβλημα από το οποίο κράτησε αποστάσεις ασφαλείας μέχρις ότου την ενέπλεξε ο κ. Χρ. Παπουτσής με εντολή του Πρωθυπουργού. Αρκετοί συνάδελφοί της θεωρούν ότι αποφεύγει τα θέματα που έχουν πολιτικό κόστος, μάλιστα ένας από αυτούς σχολίαζε ότι «ευτυχώς διευκρινίστηκε ότι τα αρμόδια υπουργεία είναι το Εσωτερικών και το Περιβάλλοντος, γιατί κοντεύαμε όλοι να πειστούμε ότι το πρόβλημα αφορά τον Παπουτσή και τον Καστανίδη», και ανέμεναν τους χειρισμούς της στο ραντεβού της περασμένης Πέμπτης με τους φορείς της περιοχής.
Η κυρία Κατσέλη έχει πιο σοβαρούς «πονοκεφάλους» και έχουν να κάνουν όλοι με το μεσοπρόθεσμο πλαίσιο. Το υπουργείο Εργασίας έχει δεσμευθεί να περικόψει από τον προϋπολογισμό του 6,5 δισ. ευρώ. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη μείωση που γίνεται σε υπουργείο στο πλαίσιο του μεσοπρόθεσμου προγράμματος 2012- 2013, ωστόσο στελέχη του σημειώνουν ότι ο στόχος είναι εφικτός και ενδεχομένως οι περικοπές να αγγίξουν τελικώς τα 7 δισ. ευρώ.
Σύμφωνα με τους σχεδιασμούς του υπουργείου τα χρήματα αυτά θα προέλθουν από τρεις πηγές: Από την καταπολέμηση της αδήλωτης εργασίας, από την εφαρμογή της κάρτας εργασίας, του εργόσημου και από τη λειτουργία του ενιαίου κέντρου πληρωμής συντάξεων, το οποίο με διασταυρώσεις στοιχείων θα εντοπίσει όσους δεν δικαιούνται να λαμβάνουν σύνταξη, υπολογίζεται όφελος κοντά στα 2 δισ. ευρώ. Από τις ιατροφαρμακευτικές δαπάνες και την ηλεκτρονική συνταγογράφηση, τουλάχιστον 500 εκατ. ευρώ. Επίσης, θα υπάρξει εξορθολογισμός στα κοινωνικά επιδόματα, όχι όμως οριζόντιες περικοπές, όπως διευκρινίζεται. Ενα σημαντικό έσοδο εκτιμά το υπουργείο ότι θα προέλθει από την αξιοποίηση της κινητής και ακίνητης περιουσίας των ασφαλιστικών ταμείων, η οποία παραμένει βαλτωμένη.
Το τεχνικό κλιμάκιο της τρόικας που ήρθε στην Αθήνα τον Απρίλιο δεν έμεινε ικανοποιημένο από την εικόνα που είδε, καθώς πολλά νούμερα ήταν στον αέρα και δεν υπήρχε μηχανισμός είσπραξης. Το υπουργείο Εργασίας ποντάρει στην αναβάθμιση του Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας (ΣΕΠΕ) και το σχετικό νομοσχέδιο θα κατατεθεί το προσεχές διάστημα στη Βουλή. Τα ποσά όμως είναι τεράστια και παρά την αισιοδοξία που υπάρχει στο υπουργείο Εργασίας, στο Μέγαρο Μαξίμου και στο υπουργείο Οικονομικών γνωρίζουν ότι το συγκεκριμένο υπουργείο τείνει να εξελιχθεί στο μεγάλο πρόβλημα της κυβέρνησης.
Το τεχνικό κλιμάκιο της τρόικας είχε υποδείξει στο υπουργείο Εργασίας ένα πλάνο περικοπών και αύξησης των εσόδων, το οποίο περιλαμβάνει, πέρα από την καταπολέμηση της αδήλωτης εργασίας, και καταπολέμηση της εισφοροδιαφυγής, αύξηση των εισφορών στον ΟΓΑ, αλλαγές διοικητών στα ασφαλιστικά ταμεία που δεν παρουσιάζουν ικανοποιητικά αποτελέσματα, επίσπευση των μελετών για τις επικουρικές συντάξεις κ.ά. Τα μέτρα αυτά έχουν πολιτικό κόστος, ιδίως το «μαχαίρι» στις επικουρικές συντάξεις, αλλά η τρόικα άφησε να εννοηθεί ότι η εναλλακτική είναι δεύτερο «μαχαίρι» στις συντάξεις. Αυτό το δίλημμα καλείται να αντιμετωπίσει η κυρία Κατσέλη (μαζί της και η κυβέρνηση) το προσεχές διάστημα.
Την περασμένη Τετάρτη πραγματοποιήθηκε ειδική σύσκεψη για το μεσοπρόθεσμο πλάνο του υπουργείου Εργασίας στην οποία συμμετείχαν ο υφυπουργός και ο γενικός γραμματέας του υπουργείου Οικονομικών κκ. Φ. Σαχινίδης και Ηλ. Πεντάζος, αντιστοίχως, ο αναπληρωτής υπουργός Εργασίας κ. Γ. Κουτρουμάνης και η γενική γραμματέας κυρία Αθηνά Δρέττα.
Η σύσκεψη δεν ανακοινώθηκε διότι δεν κατέληξε πουθενά. Τα ποσά που πρέπει να περικοπούν δεν προκύπτουν από μια απλή ανασκόπηση της εκτέλεσης του προϋπολογισμού. Την ίδια ημέρα συναντήθηκε και η υπουργός Εργασίας κυρία Λούκα Κατσέλη με τη γενική γραμματέα στο γραφείο του Πρωθυπουργού κυρία Ρεγγίνα Βάρτζελη, η οποία πραγματοποιεί σειρά επισκέψεων στα υπουργεία προκειμένου να συζητηθούν οι στρατηγικοί στόχοι του μεσοπρόθεσμου πλαισίου. Η τρόικα έχει ζητήσει από το υπουργείο Οικονομικών να στείλει το οριστικό και μεταφρασμένο στα αγγλικά μεσοπρόθεσμο πλαίσιο για την τριετία 2012- 2015 την ερχόμενη Τρίτη και ο χρόνος πιέζει.
