ΕΦΟΡΙΑ
Η λαϊκή ρήση “στις λεπτομέρειες κρύβεται ο διάβολος” ισχύσει απόλυτα στις φορολογικές δηλώσεις καθώς νέοι “πονηροί” κωδικοί που έχουν προστεθεί στο φετινό ηλεκτρονικό έντυπο φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων καθώς και “αφανή” τεκμήρια διαβίωσης μπορεί να κοστίσουν ακριβά σε χρήμα και χρόνο αν δεν συμπληρωθούν σωστά η υπάρχουν παραλείψεις ακόμα και λάθη δεκαδικών αριθμών.
Αν και στη κλίμακα για τον υπολογισμό του φόρου στα εισοδήματα που αποκτήθηκαν το 2012 δεν υπάρχουν ουσιαστικές αλλαγές σε σχέση με το προηγούμενο έτος ωστόσο νέα πληροφοριακά και άλλα στοιχεία που ζητά η εφορία από τους υπόχρεους κρύβουν παγίδες και πρόσθετους φόρους. Επίσης με δεδομένο ότι φέτος γίνεται το πρώτο βήμα για την σύνταξη του περιουσιολογίου δηλαδή της αναλυτικής εισοδηματικής και περιουσιακής κατάστασης των φορολογούμενων χρειάζεται μεγαλύτερη προσοχή απο άλλες χρονιές στην αναγραφή των στοιχείων στο έντυπο της φορολογικής δήλωσης καθώς οποιαδήποτε παράλειψη συνεπάγεται επιβολή χρηματικών προστίμων και περιπέτειες με την εφορία που μπορεί να οδηγήσουν ακόμα και στην “απαγγελία κατηγορίας” απο τις ελεγκτικές αρχές για σκόπιμη φοροδιαφυγή με ότι αυτό συνεπάγεται για τον φορολογούμενο.
Οι μεγάλες παγίδες αφορούν στην αναγραφή για πρώτη φέτος στο έντυπο εισοδημάτων που φορολογήθηκαν αυτοτελώς, στην υποχρεωτική υποβολή φορολογικών δηλώσεων των νέων ηλικίας άνω των 18 ετών ανεξάρτητα από το αν απέκτησαν εισόδημα το 2012 καθώς και ο τρόπος που θα δηλωθούν ανείσπρακτες αποδοχές από εκατοντάδες χιλιάδες εργαζόμενους στους οποίους οι εργοδότες οφείλουν δεδουλευμένα. Από τα παραπάνω μπορεί να προκύψουν δυσάρεστες εκπλήξεις για τους φορολογούμενους με την αποστολή “φουσκωμένου” εκκαθαριστικού σημείωματος απο τη Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων.
Επίσης εν δυνάμει αναπάντεχα αυξημένους φόρους κρύβουν τα τεκμήρια διαβίωσης και απόκτησης περιουσιακών στοιχείων (“πόθεν έσχες”) ακόμα και για ανυποψίαστους πολίτες που είτε είναι άνεργοι, είτε δεν έχουν αποκτήσει ούτε ευρώ εισόδημα το προηγούμενο έτος καθώς για την εφορία ισχύουν σταθερές που βγάζουν το λεγόμενο “τεκμαρτό” εισόδημα το οποίο φορολογείται με βάση την κλίμακα ανεξάρτητα αν έχει πραγματικά αποκτηθεί από τον υπόχρεο.
Τέλος όπως και τα προηγούμενα οικονομικά έτη έτσι και φέτος η σωστή συμπλήρωση των κωδικών που αφορούν στις εκπτώσεις δαπανών και τις αποδείξεις αποτελεί κομβικής σημασίας σημείο για την μείωση του τελικού φόρου κατά την εκκαθάριση της φορολογικής δήλωσης
ΝΕΟΙ ΦΟΡΟ-ΚΩΔΙΚΟΙ
Στο έντυπο φορολογίας εισοδήματος (Ε1) που θα υποβάλλουν ηλεκτρονικά μέχρι το τέλος Ιουνίου τα φυσικά πρόσωπα θα πρέπει δηλωθούν υποχρεωτικά σε ξεχωριστούς κωδικούς τα εισοδήματα από τόκους καταθέσεων και χρεογράφων (ομόλογα, REPOS, αμοιβαία κεφάλαια) κέρδη απο μερίσματα καθώς και αμοιβές μελών ΔΣ εταιρειών που αποκτήθηκαν το 2012 και επί των θα επιβληθεί η ειδική εισφορά αλληλεγγύης με συντελεστές 1%-4% ανάλογα με το συνολικό ύψος του εισοδήματος.
Επισημαίνεται ότι τα παραπάνω εισοδήματα μέχρι σήμερα φορολογούνταν αυτοτελών με εξάντληση της φορολογικής υποχρέωσης και τα οποία δεν ήταν υποχρεωτικό να δηλωθούν στο έντυπο.
Η αναγραφή τους στο έντυπο αυτόματα συνεπάγεται την υπαγωγή τους στην ειδική εισφορά αλληλεγγύης (1%-4%) και σε περίπτωση που υπάρχουν και εισοδήματα από μισθούς, συντάξεις, ενοίκια θα αθροίζονται για να προκύψει η φορολογητέα βάση της εισφοράς.
Έτσι φορολογούμενος που το 2012 εισέπραξε τόκους καταθέσεων 14.000 ευρώ θα κληθεί να πληρώσει για πρώτη φορά φόρο 1% δηλαδή 140 ευρώ αφού η εισφορά αλληλεγγύης αφορά εισοδήματα άνω των 12.000 ευρώ από οποιαδήποτε πηγή. Αν ο ίδιος φορολογούμενος έχει και εισόδημα 5.000 ευρώ από ενοίκια τότε τα εισοδήματα του θα προστεθούν και επί του συνολικού ποσού θα υπολογισθεί εισφορά αλληλεγγύης 1% στα 19.000 ευρώ συνεπώς φόρος 190 ευρώ.
Για τις περιπτώσεις που έχει παρακρατηθεί από τις μηνιαίες αποδοχές του 2012 η εισφορά αλληλεγγύης τότε αν έχουν εισοδήματα από τόκους, μερίσματα κ.α θα προστεθούν στα υπόλοιπα και επί του συνόλου του εισοδήματος θα επιβληθεί εισφορά αλληλεγγύης και στη συνέχεια θα αφαιρεθεί από το φόρο το ποσό που παρακρατήθηκε το προηγούμενο έτος.
Ο συμψηφισμός της εισφοράς που παρακρατήθηκε το 2012 με το τελικό ποσό της εκκαθάρισης θα γίνει από την εφορία μέσω του νέου κωδικού που θα υπάρχει στο έντυπο της φορολογικής δήλωσης και στον οποίο θα αναγράψουν οι φορολογούμενοι το ποσό της εισφοράς αλληλεγγύης που τους έχει παρακρατηθεί από μισθούς και συντάξεις. Έτσι οι φορολογούμενοι που, εκτός από μισθούς και συντάξεις, έχουν και άλλα εισοδήματα (π.χ. από τόκους καταθέσεων, μερίσματα, ακίνητα) θα κληθούν να πληρώσουν εισφορά για το σύνολο του εισοδήματός τους αφού αφαιρεθεί η εισφορά που τους έχει ήδη παρακρατηθεί από το μισθό ή τη σύνταξή τους κατα τη διάρκεια του 2012.
Για παράδειγμα για μισθωτό με αποδοχές 20.000 ευρώ που θα δηλώσει και τόκους καταθέσεων 3.000 ευρώ η εφορία θα υπολογίσει εισφορά αλληλεγγύης 2% επί των 23.000 ευρώ δηλαδή φόρο 460 ευρώ. Από το ποσό αυτό θα αφαιρέσει τα 200 ευρώ που αντιστοιχούν στην παρακράτηση της εισφοράς για τις αποδοχές των 20.000 ευρώ και ο τελικός φόρος που θα κληθεί να πληρώσει ο συγκεκριμένος φορολογούμενος θα είναι 260 ευρώ.
Για άλλο φορολογούμενο με ετήσιο εισόδημα από μισθούς ύψους 35.000 ευρώ που έχει και εισόδημα από ενοίκια 10.000 ευρώ και από τόκους καταθέσεων 8.000 ευρώ κατά την εκκαθάριση της φετινής φορολογικής του δήλωσης η εφορία θα υπολογίσει εισφορά αλληλεγγύης για το συνολικό του εισόδημα δηλαδή τα 53.000 ευρώ με συντελεστή 3% οπότε ο φόρος θα ανέλθει σε 1.590 ευρώ. Από αυτά θα αφαιρεθεί η εισφορά αλληλεγγύης των 700 ευρώ που του παρακρατήθηκε κάθε μήνα το 2012 για το εισόδημα του από μισθούς των 35.000 ευρώ και ο τελικός φόρος που θα αναγραφεί στο εκκαθαριστικό σημείωμα θα διαμορφωθεί στα 890 ευρώ
Προσοχή χρειάζεται και στην αναγραφή του ποσού της αποζημίωσης λόγω απόλυσης. Το ποσό φορολογείται αυτοτελώς και θα πρέπει να αναγράφεται μόνο στους κωδικούς 657 – 658 του πίνακα 6 του εντύπου Ε1 και όχι στους κωδικούς 659 – 660 του πίνακα 6 όπως τα παλαιότερα έτη έτσι ώστε να μην συνυπολογισθούν για την επιβολή της εισφοράς αλληλεγγύης 1%-4% ανάλογα με το ύψος του εισοδήματος
ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΕΣ ΔΗΛΩΣΕΙΣ ΑΝΩ ΤΩΝ 18 ΕΤΩΝ
Φόρο-παγίδα κρύβει και η υποχρεωτική υποβολή φορολογικής δήλωσης από φορολογούμενους ηλικίας άνω των 18 ετών αφού η εφορία ακόμα και σε μηδενικά εισοδήματα θα υπολογίσει φόρο με βάση το ατομικό ελάχιστο τεκμήριο διαβίωσης που ανέρχεται σε 3.000 ευρώ αλλά και τα υπόλοιπα τεκμήρια αν υπάρχουν όπως κατοχή αυτοκινήτου, κατοικίας κ.α
Στο έντυπο προστίθεται ένας νέος κωδικός όπου εκείνοι που είναι άνω των 18 ετών θα τον συμπληρώνουν. Σύμφωνα με φοροτεχνικούς το μέτρο ενδέχεται να οδηγήσει σε φορολογικές επιβαρύνσεις για χιλιάδες νέους φορολογούμενους που ή έχουν στην κατοχή τους περιουσιακά στοιχεία που θεωρούνται τεκμήρια διαβίωσης, ή καταθέσεις ή απέκτησαν οποιοδήποτε εισόδημα από περιστασιακή απασχόληση.
Ο μεγαλύτερος κίνδυνος πληρωμής φόρου προέρχεται από το γεγονός ότι σύμφωνα με την ισχύουσα φορολογική νομοθεσία εφαρμόζεται ελάχιστο τεκμαρτό εισόδημα 3.000 ευρώ για όσους υποβάλουν δήλωση, πράγμα που σημαίνει πολλοί νέοι άνω των 18 ετών φοιτητές, περιστασιακά απασχολούμενοι σε αγροτικές,τουριστικές, οικοδομικές και άλλες εργασίες με πενιχρά η και μηδενικά εισοδήματα θα φορολογηθούν με βάση το τεκμήριο των 3.000 ευρώ. Αν το 2012 το πραγματικό η τεκμαρτό εισόδημα δεν ξεπερνάει τα 5.000 ευρώ που είναι το αφορολόγητο όριο για το 2012 τότε θα απαλλαγούν από την φορολογία υπό την προϋπόθεση ότι θα προσκομίσουν αποδείξεις ίσες με το 25% του δηλωθέντος εισοδήματος αλλιώς θα τους επιβληθεί φοροποινή 10% για το ποσό που λείπει. Στη ζώνη υψηλού κινδύνου για φορολογική επιβάρυνση βρίσκονται οι νέοι που είχαν στην κατοχή τους αυτοκίνητο η ακίνητο καθώς ανεξάρτητα αν θα δηλώσουν εισόδημα θα φορολογηθούν με βάση το ποσό που προκύπτει από τα τεκμήρια διαβίωσης.
Για παράδειγμα νέος που έχει στην κατοχή του ΙΧ αυτοκίνητο 1.400 κυβικών 5 ετών και δεν δηλώσει φέτος εισόδημα έχει τεκμήριο διαβίωσης 5.200 ευρώ και ελάχιστον τεκμήριο 3.000 ευρώ. Συνεπώς το συνολικό τεκμαρτό του εισόδημα είναι 8.200 ευρώ και έτσι θα κληθεί να πληρώσει φόρο 10% για το ποσό άνω 5.000 ευρώ δηλαδή για τα 3.200 ευρώ άρα 320 ευρώ. Ακόμα κι αν δηλώσει εισόδημα αλλά αυτό δεν καλύπτει τα τεκμήρια δηλαδή είναι χαμηλότερο των 8.200 ευρώ θα φορολογηθεί με βάση τα τεκμήρια.
Ανοιχτούς λογαριασμούς με την εφορία θα προκύψουν και για τους νέους που θα δηλώσουν προστατευόμενα μέλη για να αποφύγουν το ελάχιστο τεκμήριο διαβίωσης των 3.000 ευρώ. Κι αυτό γιατί πέραν του ότι θα πρέπει να αποδείξουν ότι συντηρούνται από τους γονείς τους, το εισόδημα των γονέων τους θα πρέπει να καλύπτει τα τεκμήρια διαβίωσης τόσο των ίδιων όσο και των παιδιών τους. Διαφορετικά το μπαλάκι του φόρου θα πάει στην οικογένεια
Επίσης οι νέοι ανάλογα με την περίπτωση θα πρέπει να δικαιολογήσουν και το πόθεν έσχες δηλαδή τυχόν αγορά αυτοκινήτου, απόκτηση ακινήτου και άλλες δαπάνες, καταθέσεις κ.λ.π
Στη ζώνη υψηλού κινδύνου για επιβολή φόρου είναι κυρίως οι νέοι άνω των 18 ετών που δεν συνοικούν με τους γονείς τους και δεν έχουν εισόδημα καθώς και όσοι διαμένουν σε σπίτια που είτε τούς ανήκουν ή τους έχουν παραχωρηθεί δωρεάν από τους γονείς τους.
Για παράδειγμα πολίτης άνω των 18 ετών το 2012 δεν είχε εισόδημα ή είχε εισόδημα χαμηλότερο από 3.000 ευρώ που είναι το ελάχιστο τεκμήριο διαβίωσης και διέμενε σε σπίτι εμβαδού 80 τ.μ δικό του ή δωρεάν παραχωρούμενο. Για το συγκεκριμένο το εισόδημα που θα υπολογίσει η εφορία με βάση τα τεκμήρια διαβίωσης θα είναι 3.000 ευρώ + το τεκμήριο της κατοικίας που ανάλογα με τη περιοχή που βρίσκεται το ακίνητο φθάνει μέχρι 6.520 ευρώ. Έτσι το συνολικό φορολογητέο εισόδημα του θα διαμορφωθεί στα 9.520 ευρώ και ο φόρος που θα κληθεί να πληρώσει με βάση την κλίμακα θα είναι 52 ευρώ ενώ θα αν δεν έχει προσκομίσει τις αναγκαίες αποδείξεις (25% επί του εισοδήματος) θα πληρώσει και πέναλτι 10% επί της διαφοράς. Επιπρόσθετα σε μιά τέτοια περίπτωση σύμφωνα με τη νομοθεσία θα πρέπει να καταβληθεί και προκαταβολή φόρου 55% για το επόμενο έτος αφού το τεκμαρτό εισόδημα θεωρείται εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα οπότε η φορολογική επιβάρυνση αυξάνεται
ΑΝΕΙΣΠΡΑΚΤΕΣ ΑΠΟΔΟΧΕΣ
Προσοχή για να μην πέσουν στη παγίδα καταβολής φόρου για “ανύπαρκτες” αποδοχές θα πρέπει να επιδείξουν εκατοντάδες χιλιάδες εργαζόμενοι στον ιδιωτικό τομέα που δεν έχουν εισπράξει μισθούς του 2012.
Για να μην βρεθούν προ δυσάρεστων εκπλήξεων οι συγκεκριμένοι φορολογούμενοι θα πρέπει να αναγράψουν στο σχετικό κωδικό του εντύπου της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος μόνο τα ποσά που εισέπραξαν από την επιχείρηση η τον εργοδότη τους το 2012 αφού πρηγουμένως ζητήσουν στη σχετική βεβαίωση αποδοχών τους να αναγραφούν ξεχωριστά τα ποσά που έχουν εισπράξει και τα δεδουλευμένα δεν έχουν εξοφληθεί.
Σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 46 του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος (ΚΦΕ) ισχύει και για τα εισοδήματα του 2012 το καθεστώς που προβλέπει ότι θα φορολογηθούν μόνο οι μισθοί που έχουν εισπραχθεί και όχι όλο το εισόδημα που αναγράφεται στην βεβαίωση αποδοχών που εκδίδει η επιχείρηση η ο εργοδότης.
Ωστόσο για να αποφύγει ο εργαζόμενος περιπέτειες με την εφορία θα πρέπει στην πρώτη σειρά της βεβαίωσης αποδοχών που θα λάβει να αναγράφεται το συνολικό ποσό των αποδοχών που εισέπραξε εντός του 2012 και στην δεύτερη τα ποσά που δεν έχει εισπράξει έτσι ώστε να δηλώσει μόνο τα εισπραχθέντα και τον αναλογούντα φόρο. Τα υπόλοιπα χρεωστούμενα δεδουλευμένα θα τα δηλώσει όταν τα εισπράξει.
Για παράδειγμα μισθωτός εισέπραξε το 2012 αποδοχές ύψους 10.000 ευρώ και η επιχείρηση του οφείλει άλλα 5.000 ευρώ δεδουλευμένα. Στη βεβαίωση αποδοχών θα πρέπει να αναγράφεται το ποσό των 10.000 ευρώ μαζί με τον αναλογούντα και τον παρακρατούμενο φόρο και το υπόλοιπο ποσό των 5.000 ευρώ σε ξεχωριστή σειρά ως οφειλή από δεδουλευμένα επί του οποίου δεν έχει υπολογισθεί ο φόρος. Με τη σειρά του ο εργαζόμενος θα αναγράψει στη φορολογική δήλωση τα 10.000 ευρώ Έτσι ο τελικός φόρος θα υπολογισθεί με βάση το εισόδημα των 10.000 ευρώ. Σε διαφορετική περίπτωση η εφορία θα υπολογίσει φόρο με βάση το συνολικό ποσό των 15.000 ευρώ και ο εργαζόμενος θα φορολογηθεί για ανύπαρκτο εισόδημα .
Ωστόσο στο νόμο υπάρχει κενό καθώς δεν αποσαφηνίζεται τι θα γίνει στην περίπτωση που στην βεβαίωση αποδοχών της επιχείρησης η του εργοδότη δεν αναγράφονται ξεχωριστά τα ποσά που εισπράχθηκαν και τα οφειλόμενα.
Σύμφωνα με τους φοροτεχνικούς σε μιά τέτοια περίπτωση ο φορολογούμενος θα πρέπει να ζητήσει νέα βεβαίωση αποδοχών και στην έσχατη των περιπτώσεων να υποβάλει υπεύθυνη δήλωση στην εφορία για το ποσό που εισέπραξε καθώς και για τα οφειλόμενα. Όμως και εδώ υπάρχουν πρόβλημα αφού θα πρέπει ο ίδιος με τη βοήθεια φοροτεχνικού να υπολογίσει το ποσό του αναλογούντα και του παρακρατούμενου φόρου στις αποδοχές που εισέπραξε και να συμπληρώσει τους σχετικούς κωδικούς ενώ από πολλούς εκφράζονται φόβοι για εκδικητική συμπεριφορά των εργοδοτών τους σε περίπτωση που δηλώσουν στην εφορία ότι δεν τους έχουν καταβάλλει δεδουλευμένα.
Επισημαίνεται ότι το φαινόμενο της μη καταβολής δεδουλευμένων από επιχειρήσεις ή εργοδότες διογκώνεται συνεχώς και πέρυσι καταγράφηκε εκρηκτική αύξηση. Μάλιστα δεν είναι λίγοι οι επιχειρηματίες που παρά το γεγονός ότι χρωστάνε δεδουλευμένα στους εργαζόμενους τους εκδίδουν βεβαιώσεις αποδοχών για δεκατέσσερις μισθούς
ΑΜΦΙΣΒΗΤΗΣΗ ΤΕΚΜΗΡΙΩΝ ΔΙΑΒΙΩΣΗΣ
Κίνδυνο επιβολής τεκμαρτού φόρου διατρέχουν όσοι αν και είχαν στην κατοχή τους ακίνητο, αυτοκίνητο η άλλο περιουσιακό στοιχείο ήταν το 2012 άνεργοι, η υπηρετούσαν τη στρατιωτική τους θητεία η συγκατοικούσαν με συγγενείς α’ βαθμού, ορφανοί ανήλικοι η λόγω ανωτέρας βίας δεν είχαν καθόλου η είχαν εισόδημα χαμηλότερο από τα τεκμήρια διαβίωσης.
Οι παραπάνω για να αποφύγουν την φορολόγηση τους θα πρέπει σύμφωνα με το νόμο να υποβάλλουν αίτηση με τα απαραίτητα δικαιολογητικά στην εφορία και αρμόδιος για να κρίνει αν απαλλάσσονται από τα τεκμήρια είναι ο έφορος.
Συγκεκριμένα μετά την υποβολή της δήλωσης ο φορολογούμενος μαζί με το εκκαθαριστικό του και τα απαραίτητα δικαιολογητικά που θα επικαλεσθεί μπορεί να μεταβεί στην αρμόδια ΔΟΥ προκειμένου ν’ αμφισβητήσει τα ποσά της αντικειμενικής δαπάνης διαβίωσης. Ο προϊστάμενος της δημόσιας οικονομικής υπηρεσίας ελέγχει την αλήθεια των ισχυρισμών και την ακρίβεια των αποδεικτικών στοιχείων του φορολογουμένου και μειώνει ανάλογα την ετήσια αντικειμενική δαπάνη, στην οποία αναφέρονται οι ισχυρισμοί και τα αποδεικτικά στοιχεία, καθώς επίσης μπορεί και ν’ απορρίψει αιτιολογημένα το μαχητό τεκμήριο. Στην περίπτωση που ο προϊστάμενος της δημόσιας οικονομικής υπηρεσίας αφού ελέγξει τα προσκομιζόμενα δικαιολογητικά, μειώσει ανάλογα την αντικειμενική δαπάνη, θα προβεί σε νέα εκκαθάριση της δήλωσης.
Με βάση τις διατάξεις της παραγράφου 2 του άρθρου 16 του Κ.Φ.Ε., το ετήσιο συνολικό ποσό της αντικειμενικής δαπάνης μπορεί να αμφισβητηθεί από τον φορολογούμενο όταν αυτό είναι μεγαλύτερο από την πραγματική δαπάνη του φορολογουμένου και των μελών που τον βαρύνουν, εφόσον αυτό αποδεικνύεται από τον υπόχρεο με βάση πραγματικά περιστατικά ή στοιχεία.
Τέτοια περιστατικά συντρέχουν όταν οι υπόχρεοι:
α) υπηρετούν τη στρατιωτική θητεία τους στις Ένοπλες Δυνάμεις,
β) είναι φυλακισμένοι,
γ) νοσηλεύονται σε νοσοκομείο ή κλινική,
δ) είναι άνεργοι και δικαιούνται βοήθημα ανεργία
ε) συγκατοικούν με συγγενείς πρώτου βαθμού και έχουν μειωμένες δαπάνες διαβίωσης, λόγω αποδεδειγμένης συμβολής στις δαπάνες αυτές των συγγενών τους με την προϋπόθεση ότι οι τελευταίοι αυτοί έχουν εισόδημα από εμφανείς πηγές,
στ) είναι ορφανοί ανήλικοι οι οποίοι έχουν στην κυριότητά τους επιβατικά αυτοκίνητα ιδιωτικής χρήσης από κληρονομιά του πατέρα ή της μητέρας τους και
ζ) προσκομίζουν στοιχεία από τα οποία αποδεικνύεται ότι για λόγους ανώτερης βίας πραγματοποίησαν δαπάνη μικρότερη από την αντικειμενική.
Ειδικά για τους ανέργους επισημαίνεται ότι για να απαλλαγεί απο τα τεκμήρια διαβίωσης άνεργος εγγεγραμμένος στα μητρώα του ΟΑΕΔ θα πρέπει να μην έχει εισόδημα από οποιαδήποτε πηγή. Αυτό σημαίνει ότι αν κατα τη διάρκεια του έτους έκανε έστω ένα μεροκάματο ή εισέπραξε τόκους από καταθέσεις θα φορολογηθεί με βάση τα τεκμήρια. Ακόμα για την αναγνώριση ως προστατευομένων μελών, των ενήλικων άγαμων τέκνων άνω των 18 και μέχρι 20 ετών που δε σπουδάζουν, που σπουδάζουν για 2 χρόνια μετά το πέρας των σπουδών τους και μέχρι 27 ετών και είναι γραμμένα στα Μητρώα ανέργων του ΟΑΕΔ απαιτείται, εκτός από τη βεβαίωση της σχολής εάν το τέκνο σπουδάζει και βεβαίωση του ΟΑΕΔ, υπογεγραμμένη από τον Προϊστάμενο της αρμόδιας υπηρεσίας του, ότι μέσα στο έτος 2012 ήταν εγγεγραμμένο στα μητρώα ανέργων του.
Επίσης αξίζει να σημειωθεί ότι σύμφωνα με το νόμο η δαπάνη διαβίωσης στην περίπτωση που παραχωρείται δωρεάν κύρια κατοικία από γονείς σε τέκνα ή το αντίθετο βαρύνει αυτόν που χρησιμοποιεί την κατοικία αυτή.
Τη ψυχρολουσία της τεκμαρτής φορολογίας δέχθηκαν πέρυσι χιλιάδες φορολογούμενοι καθώς έλαβαν εκκαθαριστικό σημείωμα με αναπάντεχα «φουσκωμένο φόρο» και έτρεχαν στους λογιστές και την εφορία για να ζητήσουν εξηγήσεις αλλά εκεί ανακάλυψαν ότι τα πράγματα δεν είναι όπως φαίνονται η όπως τα είχαν υπολογίσει οι ίδιοι.
ΚΑΛΥΨΗ ΠΟΘΕΝ ΕΣΧΕΣ
Υπάρχουν τρόποι για να μην πιαστούν οι φορολογούμενοι στο δίχτυ των τεκμηρίων απόκτησης περιουσιακών στοιχείων μεγάλης αξίας (ακίνητα, αυτοκίνητα κ.α) και έτσι να αποφύγουν τη καταβολή επιπλέον φόρου.
Σύμφωνα με το ισχύον νομοθετικό καθεστώς η διαφορά μεταξύ του “πόθεν έσχες” και του δηλωθέντος εισοδήματος του φορολογούμενου μπορεί να καλυφθεί:
α) με πραγματικά εισοδήματα του ιδίου του φορολογουμένου της συζύγου του ή των προσώπων που συνοικούν και τον βαρύνουν και τα οποία απαλλάσσονται από τον φόρο ή φορολογούνται κατά ειδικό τρόπο ή δεν θεωρούνται εισόδημα
β) με χρηματικά ποσά που προέρχονται από εκποίηση περιουσιακών στοιχείων. Εδικά για τα ακίνητα ως τίμημα πώλησης λαμβάνεται εκείνη που αναγράφεται στο συμβόλαιο πώλησης ανεξάρτητα αν η αξία είναι μεγαλύτερη της αντικειμενικής. Με τα χρήματα που θα εισπράττει ο φορολογούμενος με βάση την τιμή αυτή μπορεί να καλύψει τη διαφορά ανάμεσα στο εισόδημα του και την δαπάνη που κατέβαλλε για την αγορά περιουσιακού στοιχείου μεγάλης αξίας
γ) με εισαγωγή συναλλάγματος που δεν εκχωρείται υποχρεωτικά στην Τράπεζα της Ελλάδος με την επιφύλαξη των ειδικότερων προϋποθέσεων που ορίζει ο νόμος για τη αναγνώριση του.
δ) με δάνεια τα οποία έχουν ληφθεί και αποδεικνύονται με έγγραφα στοιχεία που φέρουν βέβαιη ημερομηνία. Ειδικά τα δάνεια που επικαλείται ο φορολογούμενος προκειμένου να καλύψει δαπάνη για απόκτηση περιουσιακού στοιχείου πρέπει να έχουν ληφθεί πριν τη πραγματοποίηση της σχετικής δαπάνης
ε) με δωρεές ή γονικές παροχές. Οι πραγματικές δωρεές και γονικές παροχές καλύπτουν τη διαφορά πραγματικού εισοδήματος και τεκμαρτής δαπάνης, εφόσον η σχετική δήλωση δωρεάς ή γονικής παροχής, υποβληθεί μέχρι τέλους του έτους που έγινε η δαπάνη. Αυτονόητο είναι, ότι ο προϊστάμενος της Δ.Ο.Υ. εξετάζει εάν η δωρεά είναι πραγματική. Σε περίπτωση που διαπιστωθεί ότι η δωρεά είναι εικονική δεν λαμβάνεται υπόψη.
στ) με ανάλωση κεφαλαίου που αποδεδειγμένα έχει φορολογηθεί κατά τα προηγούμενα έτη ή νόμιμα έχει απαλλαγεί από το φόρο. Απαραίτητη προϋπόθεση για την αναγνώριση των ποσών αυτών είναι να αναγράφονται στις δηλώσεις και να αποδεικνύονται από νόμιμα έγραφα. Ο φορολογούμενος έχει το δικαίωμα να ανατρέξει σε όσα έτη επιθυμεί και να επικαλεστεί εισοδήματα που φορολογήθηκαν ή απαλλάσσονται του φόρου. Απαραίτητη προϋπόθεση είναι να προκύπτουν από το εκκαθαριστικό σημείωμα τα στοιχεία αυτά και η δυνατότητα διασταύρωσής τους με τα στοιχεία που τηρούνται στη Δ.Ο.Υ. Επισημαίνεται ότι από το δηλωθέν εισόδημα των προηγούμενων ετών η εφορία αφαιρεί το ποσό που αντιστοιχεί στο τεκμήρια διαβίωσης και την δαπάνη για αγορά περιουσιακών στοιχείων η ποσό τουλάχιστον 2.900 ευρώ γι κάθε έτος αν δεν υπάρχουν τεκμήρια. Το εισόδημα που απομένει μπορεί να επικαλεσθεί ο φορολογούμενος για να δικαιολογήσει τη δαπάνη για αγορά ακινήτων, αυτοκινήτων κ.α
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ ΜΕ ΤΕΚΜΑΡΤΟ ΦΟΡΟ
Υπενθυμίζεται ότι πέραν των γνωστών τεκμηρίων που αφορούν στα αυτοκίνητα, κατοικίες, δίδακτρα και άλλες δαπάνες υπάρχει και ένα ελάχιστο ποσό διαβίωσης 3.000 ευρώ για τους άγαμους και 5.000 ευρώ για τους έγγαμους που η εφορία υπολογίζει κατά την εκκαθάριση της δήλωσης και το οποίο ισχύει μεν εδώ και πολλά χρόνια αλλά δεν εμφανίζεται πουθενά στους κωδικούς της φορολογικής δήλωσης με αποτέλεσμα να διαφεύγει της προσοχής η του υπολογισμού του φορολογούμενου. Το ποσό αυτό προστίθεται στα υπόλοιπα τεκμήρια διαβίωσης και έτσι αυξάνει το φορολογητέο εισόδημα ανεβάζοντας το ποσό των απαιτούμενων για την κάλυψη του αφορολόγητου ορίου ποσού αποδείξεων και το ύψος του φόρου με βάση τη φορολογική κλίμακα.
Αποτέλεσμα άλλο ποσό φόρου να έχουν υπολογίσει οι φορολογούμενοι και άλλο να τους χρεώνει στο εκκαθαριστικό η εφορία
Ο επιπλέον φόρος προκύπτει από την ελάχιστη δαπάνη διαβίωσης (3.000 ευρώ για άγαμο και 5.000 ευρώ για έγγαμο) που δεν λαμβάνεται υπόψη από τον φορολογούμενο και η οποία αυτόματα «βγάζει» φοροποινή 75 ευρώ για τις αποδείξεις που λείπουν και άλλα 300 ευρώ φόρο κλίμακας λόγω αύξησης του τεκμαρτού εισοδήματος. Αυτό ισχύει στις περιπτώσεις που το δηλωθέν εισόδημα είναι χαμηλότερο από εκείνο που προκύπτει από το σύνολο των τεκμηρίων διαβίωσης συμπεριλαμβανομένης και της ελάχιστης δαπάνης των 3.000 η των 5.000 ευρώ. Κι αυτό γιατί για να καλυφθεί το ελάχιστο τεκμήριο διαβίωσης απαιτούνται επιπλέον αποδείξεις 750 ευρώ για άγαμο και (3.000Χ25%) και 1.250 ευρώ για έγγαμο (5.000Χ25%). Έτσι ο φορολογούμενος που δεν συνυπολόγισε στο ποσό των αποδείξεων το παραπάνω τεκμήριο θα κληθεί επί της διαφοράς των 750 η 1.250 ευρώ να πληρώσει φόρο με συντελεστή 10% δηλαδή αν είναι άγαμος 75 ευρώ και αν είναι έγγαμος 125 ευρώ. Επιπρόσθετα επειδή το τεκμαρτό εισόδημα αυξάνεται κατά 3.000 η 5.000 ευρώ προκύπτει επιπλέον φόρος κλίμακας τουλάχιστον 300 η 500 ευρώ για εισοδήματα μέχρι 12.000 ευρώ ενώ τα ποσά είναι μεγαλύτερα για τα υψηλότερα εισοδήματα καθώς φορολογούνται με αυξημένους συντελεστές (18%, 28% κοκ)
Δύο χαρακτηριστικά παραδείγματα:
Α. Φορολογούμενος άγαμος διαμένει σε ιδιόκτητο διαμέρισμα 100 τ.μ σε περιοχή με αντικειμενική τιμή κάτω από 2.799 ευρώ και έχει στη κατοχή του ένα ΙΧ αυτοκίνητο 1.400 κυβικών εκατοστών παλαιότητας πέντε ετών. Το τεκμαρτό του εισόδημα ανέρχεται σε 9.700 ευρώ (4.500 ευρώ το τεκμήριο για το διαμέρισμα και 5.200 ευρώ για το αυτοκίνητο). Δήλωσε εισόδημα 9.700 ευρώ ποσό που καλύπτει τα τεκμήρια διαβίωσης και υπολόγισε ότι με βάση τα τεκμήρια για τη κατοχύρωση του αφορολόγητου ορίου των 5.000 ευρώ απαιτούνται αποδείξεις ύψους 2.425 ευρώ (9.700Χ25%) ποσό που ανέγραψε στο σχετικό κωδικό της φορολογικής δήλωσης (049). Όμως η εφορία στην εκκαθάριση της δήλωσης θα υπολογίσει πέραν των τεκμηρίων του διαμερίσματος και του αυτοκινήτου πρόσθετο τεκμήριο 3.000 ευρώ το οποίο θα προσθέσει στα υπόλοιπα για να προσδιορίσει το συνολικό τεκμαρτό εισόδημα. Έτσι θα τον φορολογήσει για εισόδημα 12.700 ευρώ και όχι 9.700 ευρώ. Αυτό σημαίνει ότι ο φορολογούμενος θα χρεωθεί με επιπλέον φόρο 75 ευρώ λόγω έλλειψης αποδείξεων (θα έπρεπε να δηλώσει ποσό 25% επί των 12.700 ευρώ και όχι επί των 9.700 ευρώ άρα λείπουν αποδείξεις 750 ευρώ και επί της διαφοράς επιβάλλεται φοροποινή με συντελεστή 10%)
Ταυτόχρονα ενώ στο εισόδημα των 9.700 ευρώ ο αναλογούν φόρος με βάση τη κλίμακα είναι 460 ευρώ στο εισόδημα των 12.700 ευρώ, τώρα διαμορφώνεται στα 826 ευρώ και συνεπώς η επιπλέον επιβάρυνση ανέρχεται σε 366 ευρώ ενώ αυξημένο θα είναι και το ποσό της εισφοράς αλληλεγγύης (1%) λόγω αύξησης του εισοδήματος
Συνολικά ο συγκεκριμένος φορολογούμενος θα χρεωθεί με πρόσθετο φόρο 441 ευρώ (75+366)
Β. Φορολογούμενος έγγαμος έχει ιδιόκτητη κατοικία 120 τ.μ ένα εξοχικό 80 τ.μ και αυτοκίνητο τετραετίας 1.800 κυβικών εκατοστών. Δηλώνει εισόδημα 15.100 ευρώ, καλύπτοντας τα τρία τεκμήρια διαβίωσης με βάση τα οποία το τεκμαρτό του εισόδημα ανέρχεται σε 15.000 ευρώ. Με Υπολογίζει το απαιτούμενο ποσό αποδείξεων 25% επί των 15.100 ευρώ ανέρχεται σε 3.775 ευρώ και το δηλώνει στον ανάλογο κωδικό. Με βάση τα παραπάνω ο αναλογούν φόρος διαμορφώνεται στα 1.258 ευρώ. Όμως η εφορία κατά την εκκαθάριση της δήλωσης θα υπολογίσει μεγαλύτερο φόρο λαμβάνοντας υπόψη το τεκμήριο των 2.500 ευρώ (5.000/2).
Έτσι θα καθορίσει το ποσό των αποδείξεων που θα έπρεπε να δηλωθεί στα 4.400 ευρώ (εισόδημα 17.600Χ25%) και συνεπώς θα επιβάλλει φόρο 10% επί της διαφοράς των αποδείξεων (4.400-3.775=1.025 ευρώ), δηλαδή ποσό 102,5 ευρώ
Επιπλέον θα υπολογίσει και αυξημένο φόρο με βάση τη κλίμακα αφού το τεκμαρτό εισόδημα του συγκεκριμένου φορολογούμενου διαμορφώνεται στα 17.600 ευρώ έναντι δηλωθέντος 15.100 ευρώ και το ποσό του αναλογούντος φόρου διαμορφώνεται στα 1.595 ευρώ. Συνεπώς η πρόσθετη επιβάρυνση θα ανέλθει στα 337 ευρώ.
Έτσι συνολικά ο επιπλέον φόρος είναι 439,5 ευρώ
Για να αποφύγετε τέτοιες δυσάρεστες εκπλήξεις θα πρέπει στη συμπλήρωση της δήλωσης να υπολογίσετε το ποσό των αποδείξεων επί του συνόλου των τεκμηρίων δηλαδή και της ελάχιστης δαπάνης διαβίωσης και το ύψος του φόρου όχι με βάση το δηλωθέν εισόδημα αλλά εκείνο που προκύπτει από τα ορατά και κρυφά τεκμήρια διαβίωσης
ΔΙΚΑΙΟΛΟΓΗΤΙΚΑ ΓΙΑ ΑΦΟΡΟΛΟΓΗΤΟ ΑΝΑΠΗΡΙΑΣ
Για την αναγνώριση του αυξημένου αφορολόγητου των 2.000 ευρώ απαιτούνται τα ακόλουθα δικαιολογητικά, από τα οποία πιστοποιείται η ιδιότητα του φορολογουμένου ή του κάθε προσώπου που συνοικεί με αυτόν ή τον βαρύνει, ως αναπήρου, τυφλού κ.τ.λ., λόγω της οποίας δικαιούται ο φορολογούμενος το αυξημένο αφορολόγητο:
α) Προκειμένου για αναπήρους με αναπηρία 67% και πάνω από νοητική καθυστέρηση, φυσική αναπηρία ή ψυχική πάθηση, γνωμάτευση από τις υγειονομικές επιτροπές του Κέντρου Πιστοποίησης Αναπηρίας (ΚΕΠΑ) το οποίο συστήθηκε και λειτουργεί από 1-9-2011 με σκοπό την εξασφάλιση ενιαίας υγειονομικής κρίσης, όσον αφορά στον καθορισμό του βαθμού αναπηρίας όλων των ασφαλισμένων όλων των ασφαλιστικών φορέων, συμπεριλαμβανομένου του Δημοσίου, καθώς και των ανασφάλιστων για τους οποίους απαιτείται η πιστοποίηση της αναπηρίας.
Από 1η Σεπτεμβρίου 2011 καταργήθηκαν όλες οι υγειονομικές επιτροπές πιστοποίησης αναπηρίας που λειτουργούσαν στους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης, στις Νομαρχίες και το Δημόσιο, με εξαίρεση τις Ανώτατες Υγειονομικές Επιτροπές, Στρατού (Α.Σ.Υ.Ε.), Ναυτικού (Α.Ν.Υ.Ε.), Αεροπορίας (Α.Α.Υ.Ε.) και την Ανώτατη Υγειονομική Επιτροπή της Ελληνικής Αστυνομίας, οι οποίες εξακολουθούν να ασκούν τις αρμοδιότητές τους. Οι αποφάσεις χορήγησης ποσοστών αναπηρίας, οι οποίες έχουν εκδοθεί πριν την 1-9-2011 από τις Α/βάθμιες Υγειονομικές Επιτροπές των νομαρχιών, της περιφέρειας ή των Φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης μπορούν να χρησιμοποιούνται για την απόδειξη του ποσοστού της αναπηρίας επ’ αόριστον, αν πρόκειται για επ’ αόριστον κρίση, ή αλλιώς μέχρι την ημερομηνία που λήγει η ισχύς τους, χωρίς να απαιτείται οι ενδιαφερόμενοι να εξετάζονται εκ νέου από τις υγειονομικές επιτροπές του ΚΕΠΑ.
β) Προκειμένου για τυφλούς, βεβαίωση της αρμόδιας Διεύθυνσης της οικείας νομαρχίας ότι είναι γραμμένοι στο γενικό μητρώο τυφλών, που τηρείται σ’ αυτήν.
γ) Προκειμένου για νεφροπαθείς που τελούν υπό αιμοκάθαρση ή περιτοναϊκή κάθαρση ή έχουν κάνει μεταμόσχευση νεφρού, καθώς και πρόσωπα που πάσχουν από μεσογειακή δρεπανοκυτταρική και μικροδρεπανοκυτταρική αναιμία και κάνουν μεταγγίσεις αίματος, σχετική βεβαίωση του φορέα (νοσοκομείο, ιδιωτική κλινική κτλ) που έκανε τη μεταμόσχευση νεφρού ή που κάνει την αιμοκάθαρση ή τις μεταγγίσεις, από την οποία να προκύπτει η κατάστασή τους αυτή.
δ) Προκειμένου για ανάπηρους αξιωματικούς ή οπλίτες ή θύματα πολέμου, καθώς και αναπήρους ή θύματα εθνικής αντίστασης ή εμφύλιου πολέμου σχετική βεβαίωση της αρμόδιας Υπηρεσίας του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους.
Ειδικά για τους αναπήρους αξιωματικούς και οπλίτες, καθώς και τα θύματα πολέμου αρκούν τα ενημερωτικά σημειώματα πληρωμής της σύνταξής τους, στα οποία αναγράφεται ο δεκαψήφιος ΑΡΙΘΜΟΣ ΜΗΤΡΩΟΥ της σύνταξής τους, ο οποίος πρέπει να αρχίζει από 3 ή 4.
Τέλος, ειδικά για αξιωματικούς οι οποίοι έχουν τεθεί σε κατάσταση πολεμικής διαθεσιμότητας ή για αξιωματικούς που εξαιτίας πολεμικού τραύματος ή νοσήματος που επήλθαν λόγω κακουχιών σε πολεμική περίοδο, βρίσκονται σε κατάσταση υπηρεσίας γραφείου, βεβαίωση της αρμόδιας κρατικής υπηρεσίας που τους χορηγεί τις αποδοχές τους.
ΟΙ ΕΞΤΡΑ ΦΟΡΟΙ ΓΙΑ ΕΠΙΤΗΔΕΥΜΑΤΙΕΣ-ΕΜΠΟΡΟΥΣ-ΒΙΟΤΕΧΝΕΣ
«Παγίδες» πρόσθετων φόρων κρύβει και φέτος η δήλωση φορολογίας εισοδήματος για περίπου 900.000 ελεύθερους επαγγελματίες και εμποροβιοτέχνες κυρίως λόγω της εισφοράς αλληλεγγύης, της αύξησης του τέλους επιτηδεύματος των ακριβών τεκμηρίων διαβίωσης, της υποχρεωτικής αναγραφής όλων των εισοδημάτων όπως τόκοι καταθέσεων, ομολόγων, κέρδη από μετοχές, μερίσματα
Ελεύθεροι επαγγελματίες και επιτηδευματίες θα κληθούν να πληρώσουν σημαντικά ποσά φόρων για τα εισοδήματα (τεκμαρτά ή δηλωθέντα) που απέκτησαν το 2012 ενώ μαζί με το εκκαθαριστικό σημείωμα που θα λάβουν θα καταβάλλουν και:
Την ειδική εισφορά αλληλεγγύης που επιβάλλεται σε όσους έχουν εισοδήματα άνω των 12.000 ευρώ με συντελεστές:
– 1% για εισοδήματα από 12.000 – 20.000 ευρώ.
– 2% για εισοδήματα από 20.000 – 50.000 ευρώ
– 3% για εισοδήματα από 50.000 – 100.000 ευρώ.
– 4% για εισοδήματα άνω των 100.000 ευρώ.
Με την υποχρεωτική δήλωση όλων των εισοδημάτων (τόκοι από καταθέσεις, κέρδη από μετοχές ή μερίσματα, κέρδη από ρευστοποιήσεις μεριδίων αμοιβαίων κεφαλαίων ακόμη και επιδόματα τριτέκνων και πολυτέκνων) οι φορολογούμενοι θα κληθούν να πληρώσουν υψηλότερη εισφορά αλληλεγγύης για τα εισοδήματα του 2012.
Επίσης θα κληθούν να καταβάλλουν με το εκκαθαριστικό σημείωμα της εφορίας το αυξημένο τέλος επιτηδεύματος που ανέρχεται σε:
– 800 ευρώ από 400 ευρώ για νομικά πρόσωπα που ασκούν εμπορική επιχείρηση και έχουν την έδρα τους σε τουριστικούς τόπους και σε πόλεις ή χωριά με πληθυσμό έως 200.000 κατοίκους.
– 650 ευρώ από 500 ευρώ για ατομικές εμπορικές επιχειρήσεις και ελεύθερους επαγγελματίες.
– 600 ευρώ από 300 ευρώ για κάθε υποκατάστημα.
Τέλος επιτηδεύματος 500 ευρώ θα εξακολουθούν να καταβάλλουν οι αστικές μη κερδοσκοπικές εταιρείες, καθώς και τα φυσικά πρόσωπα που το εισόδημά τους προέρχεται από ατομική επιχείρηση παροχής υπηρεσιών ή ελευθέριο επάγγελμα και έχουν έγγραφη σύμβαση μέχρι 3 φυσικά ή/και νομικά πρόσωπα, ή το 75% των ακαθάριστων εσόδων τους προέρχεται από 1 φυσικό ή/και νομικό πρόσωπο. Σημειώστε ότι από το τέλος εξαιρούνται οι εμπορικές επιχειρήσεις και ελεύθεροι επαγγελματίες που ασκούν τη δραστηριότητά τους σε χωριά με πληθυσμό έως 500 κατοίκους και σε νησιά κάτω από 3.100 κατοίκους εκτός αν πρόκειται για τουριστικούς τόπους. Επίσης εξαιρούνται ατομικές εμπορικές επιχειρήσεις και η ατομική άσκηση ελευθέριου επαγγέλματος, εφόσον δεν έχουν παρέλθει 5 έτη από την πρώτη έναρξη εργασιών, καθώς και οι περιπτώσεις ατομικών επιχειρήσεων εφόσον για τον επιτηδευματία υπολείπονται 3 έτη από το έτος της συνταξιοδότησής του. Ως έτος συνταξιοδότησης νοείται το 65ο έτος της ηλικίας.
ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΦΟΡΟΛΟΓΗΤΕΟΥ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ ΓΙΑ ΕΛΕΥΘΕΡΟΥΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΕΣ-ΕΜΠΟΡΙΚΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ
Για τον τρόπο υπολογισμού των καθαρών κερδών των ελεύθερων επαγγελματιών τα καθαρά κέρδη για τα οποία θα φορολογηθούν οι ελεύθεροι επαγγελματίες βρίσκονται αν από τα ακαθάριστα έσοδα αφαιρεθούν οι επαγγελματικές δαπάνες που έχουν καταχωρηθεί στα βιβλία τους για τις οποίες αποδεικνύεται η καταβολή τους με νόμιμο φορολογικό στοιχείο.
Ακαθάριστα έσοδα μείον έξοδα ίσον καθαρά κέρδη: Αυτός είναι ο τρόπος υπολογισμού των καθαρών κερδών των ελεύθερων επαγγελματιών.
Εισόδημα από ελευθέρια επαγγέλματα
Σύμφωνα με τη φορολογική νομοθεσία ελεύθεροι επαγγελματίες είναι αυτοί που ασκούν το επάγγελμα του:
– Ιατρού, οδοντίατρου, κτηνίατρου, φυσιοθεραπευτή, βιολόγου, ψυχολόγου, μαίας, δικηγόρου, δικολάβου, συμβολαιογράφου, άμισθου υποθηκοφύλακα, δικαστικού επιμελητή, αρχιτέκτονα, μηχανικού, τοπογράφου, χημικού, γεωπόνου, γεωλόγου, δασολόγου, ωκεανογράφου, σχεδιαστή, δημοσιογράφου, συγγραφέα, διερμηνέα, ξεναγού, μεταφραστή, καθηγητή ή δασκάλου, καλλιτέχνη, γλύπτη ή ζωγράφου ή σκιτσογράφου ή χαράκτη, ηθοποιού, εκτελεστή μουσικών έργων ή μουσουργού, καλλιτεχνών των κέντρων διασκέδασης, χορευτή, χορογράφου, σκηνοθέτη, σκηνογράφου, ενδυματολόγου, διακοσμητή, οικονομολόγου, αναλυτή προγραμματιστή, ερευνητή ή σύμβουλου επιχειρήσεων, λογιστή ή φοροτέχνη, αναλογιστή, κοινωνιολόγου, κοινωνικού λειτουργού και εμπειρογνώμονα.
Εισόδημα από εμπορικές επιχειρήσεις, θεωρείται το εισόδημα που αποκτάται από την άσκηση ατομικής ή εταιρικής εμπορικής, βιοτεχνικής, βιομηχανική επιχείρηση ή από την άσκηση οποιουδήποτε κερδοσκοπικού επαγγέλματος, που δε θεωρείται από το νόμο ελευθέριο επάγγελμα, καθώς και όσοι αποκτούν εισόδημα από τη συμμετοχή τους σε προσωπικές εταιρείες.
Ως εισόδημα από εμπορικές επιχειρήσεις θεωρείται και:
– Η επιχειρηματική αμοιβή του ομόρρυθμου εταίρου και του κοινωνού, φυσικού προσώπου (ανεξάρτητα από την κατηγορία του εισοδήματος της ομόρρυθμης ή ετερόρρυθμης εταιρίας ή της κοινωνίας κληρονομικού δικαίου η οποία έχει ανήλικα μέλη).
– Το υπερτίμημα από την πώληση αυτοκινήτου Ι.Χ., το οποίο αποτελεί πάγιο περιουσιακό στοιχείο της ατομικής εμπορικής ή γεωργικής επιχείρησης. Επισημαίνεται, ωστόσο ότι όσοι ασκούν γεωργική επιχείρηση και έχουν υποχρέωση υποβολής δήλωσης, θα αναγράψουν υποχρεωτικά στους οικείους κωδικούς, την τυχόν υπεραξία από την πώληση του αγροτικού αυτοκινήτου Ι.Χ. καθόσον τα εν λόγω αυτοκίνητα εξαιρούνται από την αυτοτελή φορολόγηση της υπεραξίας αυτής.
ΤΑ SOS ΓΙΑ ΕΛΕΥΘΕΡΟΥΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΕΣ-ΕΠΙΤΗΔΕΥΜΑΤΙΕΣ
Ελεύθεροι επαγγελματίες και επιτηδευματίες κατά τη συμπλήρωση των φετινών φορολογικών δηλώσεων θα βρεθούν θα πρέπει να λάβουν υπόψη τους τα εξής:
– Τα τεκμήρια διαβίωσης απειλούν τους επιτηδευματίες που δηλώνουν χαμηλά εισοδήματα ή και ζημιές αφού θα κληθούν να πληρώσουν φόρο για το τεκμαρτό και όχι το δηλωθέν εισόδημά τους.
– Η ηλεκτρονική υποβολή της δήλωσης, μέσω Taxinet είναι υποχρεωτική για όλα τα φυσικά πρόσωπα που κατά τη διάρκεια του 2012 ασκούσαν επιχείρηση ή ελευθέριο επάγγελμα.
5. Φέτος οι προθεσμίες υποβολής των δηλώσεων όλων ανεξαιρέτως των φυσικών προσώπων λήγουν στις 30 Ιουνίου, ανεξαρτήτως του τρόπου υποβολής και του τελευταίου ψηφίου του ΑΦΜ τους.
6. Εκτός από το βασικό έντυπο Ε1 της φορολογικής δήλωσης οι επιτηδευματίες συμπληρώνουν και συνυποβάλλουν το έντυπο Ε3 με βάση το οποίο προσδιορίζονται τα καθαρά κέρδη.
7. Οι σύζυγοι συμπληρώνουν ξεχωριστά έντυπα Ε3 αν και οι δύο είναι υπόχρεοι στην υποβολή του, λόγω επαγγέλματος.
8. Τα καθαρά κέρδη των ατομικών εμπορικών επιχειρήσεων που τηρούν βιβλία Β κατηγορίας του ΚΒΣ υπολογίζονται μόνο λογιστικά, δηλαδή με βάση τα πραγματικά έσοδα και έξοδά τους.
9. Μόνο τη λογιστική μέθοδο θα χρησιμοποιήσουν και οι ελεύθεροι επαγγελματίες για να προσδιορίσουν τα καθαρά κέρδη που απέκτησαν το 2012.
10. Οι επιτηδευματίες θα έχουν και φέτος τη δυνατότητα να ακολουθήσουν τη διαδικασία της «αυτοπεραίωσης» ή αυτοελέγχου, δηλαδή να κλείσουν χωρίς έλεγχο την χρήση του 2012. Όσοι περαιώνουν με τη διαδικασία του αυτοελέγχου υφίσταται υποχρέωση υπογραφής των δηλώσεών τους από λογιστή φοροτεχνικό, ανεξάρτητα από το ύψος των ακαθάριστων εσόδων τους.
11. Δαπάνες του φορολογούμενου για ιατρικές επισκέψεις και εξετάσεις, για ασφαλιστικές εισφορές (προς τον ΟΑΕΕ ή άλλα ταμεία αυτοαπασχολουμένων) για τόκους στεγαστικών δανείων πρώτης κατοικίας, για ενοίκιο κύριας κατοικίας και παιδιών που σπουδάζουν σε άλλη πόλη, δίδακτρα σε φροντιστήρια και ιδιαίτερα μαθήματα, ασφάλιστρα ζωής, διατροφή, δωρεές θα εκπίπτουν σε ποσοστό 10% από τον φόρο που αναλογεί στο εισόδημα.
12. Για τους φορολογούμενους με αναπηρία 67% και άνω το συνολικό ποσό των δαπανών που αναγνωρίζεται ανέρχεται στα 2.000 ευρώ και προσαυξάνει το αφορολόγητο όριο.
13. Εξαιρούνται από τα τεκμήρια απόκτησης περιουσιακών στοιχείων και τον έλεγχο του «πόθεν έσχες» οι δαπάνες που πραγματοποίησαν οι φορολογούμενοι το 2012 για να αγοράσουν ακίνητα, να ανεγείρουν οικοδομές ή να κατασκευάσουν πισίνες. Ωστόσο οι φορολογούμενοι θα πρέπει να δηλώσουν στον πίνακα 6 τα ποσά που διέθεσαν πέρυσι για την αγορά ακινήτων ή την ανέγερση οικοδομών.
14. Το όριο καταβλητέου φόρου εισοδήματος μέχρι το οποίο προβλέπεται υποχρεωτική εφάπαξ εξόφληση, μετά την εκκαθάριση της δήλωσης, ανέρχεται στα 300 ευρώ.
ΑΥΤΟΠΕΡΑΙΩΣΗ
Ακριβά θα κοστίσει και φέτος σε χιλιάδες ελεύθερους επαγγελματίες και επιτηδευματίες η δυνατότητα να αποφύγουν τον τακτικό φορολογικό έλεγχο, ακολουθώντας τη διαδικασία της «αυτοπεραίωσης» ή του «αυτοελέγχου».
Ο αυτοέλεγχος θα είναι πιο «αλμυρός» κυρίως για τους επιτηδευματίες που εμφανίζουν μεγάλες δαπάνες, αφού τους ανεβάζει κατακόρυφα τα ελάχιστα ακαθάριστα έσοδα.
Με το σύστημα αυτό, το οποίο θα εφαρμοσθεί και στο φετινό οικονομικό έτος (για τη διαχειριστική περίοδο του 2012), οι εμπορικές και βιοτεχνικές επιχειρήσεις με ετήσια ακαθάριστα έσοδα μέχρι 300.000 ευρώ, οι επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών με ετήσια ακαθάριστα έσοδα μέχρι 150.000 ευρώ και οι ελεύθεροι επαγγελματίες με ετήσιες ακαθάριστες αμοιβές μέχρι 150.000 ευρώ θα κληθούν προαιρετικά να επαναπροσδιορίσουν τα ακαθάριστα έσοδά τους με βάση τις δαπάνες που πραγματοποίησαν, δηλαδή να δηλώσουν τεκμαρτά ακαθάριστα έσοδα. Εφόσον τα τεκμαρτά ακαθάριστα έσοδα που θα προσδιοριστούν με βάση τις δαπάνες είναι υψηλότερα από αυτά που προκύπτουν με βάση τα τηρούμενα βιβλία, οι επιχειρηματίες και οι ελεύθεροι επαγγελματίες θα υποχρεωθούν να πληρώσουν επιπλέον ΦΠΑ. Παράλληλα, τα καθαρά εισοδήματά τους θα επαναπροσδιοριστούν σε επίπεδα υψηλότερα από τα δηλωθέντα, καθώς θα υπολογιστούν εκ νέου με βάση τα τεκμαρτά ακαθάριστα έσοδα. Συνεπώς, θα κληθούν να πληρώσουν και επιπλέον φόρο εισοδήματος. Καταβάλλοντας επιπλέον ποσά ΦΠΑ και φόρου εισοδήματος θα μπορούν να περαιώσουν αυτόματα τη χρήση του 2012 και να απαλλαγούν από τον τακτικό φορολογικό έλεγχο.
Η διαδιακασία για το κλείσιμο της φορολογικής υπόθεσης ανάλογα με είδος των επιχειρήσεων έχει ως ακολούθως
1. Εμπορικές και βιοτεχνικές επιχειρήσεις: Τα ακαθάριστα έσοδα της χρήσης επαναπροσδιορίζονται με βάση τον ακόλουθο μαθηματικό τύπο:
(κόστος πωληθέντων αγαθών + δαπάνες χρήσης) Χ 100 / (100 – μοναδικός συντελεστής καθαρού κέρδους).
Το «κόστος πωληθέντων αγαθών» υπολογίζεται ως εξής: στη συνολική αξία των προϊόντων, των αγαθών ή των πρώτων υλών που αγοράστηκαν από την επιχείρηση μέσα στη χρήση προστίθεται η αξία των αποθεμάτων που υπήρχαν στην απογραφή έναρξης της χρήσης και στη συνέχεια, από το άθροισμα που προκύπτει αφαιρείται η αξία των αποθεμάτων που υπάρχουν στην απογραφή λήξης της χρήσης.
Ο «μοναδικός συντελεστής καθαρού κέρδους» είναι ο ποσοστιαίος συντελεστής που έχει καθορίσει το υπουργείο Οικονομικών προκειμένου τα καθαρά κέρδη από κάθε ασκούμενη εμπορική δραστηριότητα να προσδιορίζονται με τεκμαρτό τρόπο. Ο συντελεστής αυτός αντιπροσωπεύει συγκεκριμένο ποσοστό επί των ακαθαρίστων εσόδων (επί του τζίρου) κάθε εμπορικής δραστηριότητας. Σε περίπτωση που η επιχείρηση ασκεί περισσότερες της μιας δραστηριότητες τότε ως «συντελεστής καθαρού κέρδους» λαμβάνεται υπόψη ο μέσος σταθμικός σ.κ.κ. ο οποίος αντιστοιχεί στο σύνολο των ασκούμενων δραστηριοτήτων. Ο μέσος σταθμικός σ.κ.κ. προκύπτει με τα ακόλουθα βήματα:
α) πολλαπλασιάζονται τα δηλωθέντα ακαθάριστα έσοδα από κάθε δραστηριότητα με τον αντίστοιχο μ.σ.κ.κ, για να βρεθούν τα καθαρά κέρδη κάθε δραστηριότητας με τεκμαρτό τρόπο,
β) στη συνέχεια, το άθροισμα των τεκμαρτώς προσδιορισθέντων καθαρών κερδών των επιμέρους δραστηριοτήτων διαιρείται με το συνολικό ποσό των ακαθαρίστων εσόδων που έχουν δηλωθεί για όλες τις δραστηριότητες. Ο δεκαδικός αριθμός που προκύπτει από τη διαίρεση αυτή είναι χαμηλότερος της μονάδας και ισοδυναμεί με τον ποσοστιαίο μέσο σταθμικό σ.κ.κ.
Τα ακαθάριστα έσοδα που προσδιορίζονται τεκμαρτώς, με βάση τον παραπάνω μαθηματικό τύπο, λαμβάνονται υπόψη για τον επαναπροσδιορισμό των υποχρεώσεων της επιχείρησης σε ΦΠΑ και φόρο εισοδήματος. Συγκεκριμένα, εάν τα τεκμαρτώς προσδιορισθέντα ακαθάριστα έσοδα είναι μεγαλύτερα από τα δηλωθέντα, τότε η επιχείρηση καλείται να πληρώσει τον επιπλέον ΦΠΑ που αντιστοιχεί στην πρόσθετη διαφορά ακαθαρίστων εσόδων που προέκυψε. Επίσης, τα τεκμαρτώς προσδιορισθέντα ακαθάριστα έσοδα πολλαπλασιάζονται με τον ποσοστιαίο «μοναδικό συντελεστή καθαρού κέρδους» (μ.σ.κ.κ.) που αντιστοιχεί στη δραστηριότητα της επιχείρησης ή με τον μέσο σταθμικό σ.κ.κ. εφόσον ασκούνται περισσότερες της μιας δραστηριότητες. Το ποσό που προκύπτει από τον πολλαπλασιασμό αυτό είναι τα τεκμαρτά καθαρά κέρδη της επιχείρησης. Αν τα τεκμαρτά αυτά κέρδη είναι μεγαλύτερα από τα δηλωθέντα, η επιχείρηση θα πληρώσει φόρο εισοδήματος με βάση τα τεκμαρτά κέρδη, δηλαδή υψηλότερο από αυτόν που αναλογεί στα δηλωθέντα κέρδη της.
2) Επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών και ελεύθεροι επαγγελματίες: Τα ακαθάριστα έσοδα της χρήσης επαναπροσδιορίζονται τεκμαρτώς, με βάση τον ακόλουθο μαθηματικό τύπο:
(δαπάνες χρήσης) Χ 100 / (100 – μοναδικός συντελεστής καθαρού κέρδους). Εάν τα τεκμαρτώς προσδιορισθέντα ακαθάριστα έσοδα είναι μεγαλύτερα από τα δηλωθέντα τότε η επιχείρηση ή ο επαγγελματίας πρέπει να πληρώσει επιπλέον ΦΠΑ επί της πρόσθετης διαφοράς για να περαιώσει. Επίσης τα τεκμαρτά ακαθάριστα έσοδα πολλαπλασιάζονται με τον μ.σ.κ.κ. που αντιστοιχεί στην ασκούμενη δραστηριότητα ή με τον μέσο σταθμικό σ.κ.κ. που αντιστοιχεί στις περισσότερες της μιας ασκούμενες δραστηριότητες. Τα τεκμαρτά καθαρά κέρδη που προκύπτουν από τον πολλαπλασιασμό αυτόν, εάν είναι μεγαλύτερα από τα δηλωθέντα, λαμβάνονται υπόψη για τον υπολογισμό του φόρου εισοδήματος και την περαίωση της χρήσης.
ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΗ-ΚΛΙΜΑΚΑ-ΑΦΟΡΟΛΟΓΗΤΟ ΓΙΑ ΦΥΣΙΚΑ ΠΡΟΣΩΠΑ
Με βάση το αφορολόγητο όριο των 5.000 ευρώ και την κλίμακα που ίσχυε για τα εισοδήματα του 2012 θα υπολογιστεί φέτος με την εκκαθάριση της φορολογικής δήλωσης ο πρόσθετος φόρος που θα κληθούν να πληρώσουν οι ελεύθεροι επαγγελματίες και εμποροβιοτέχνες.
Για τους φορολογούμενους ηλικίας μέχρι 30 ετών, τους συνταξιούχους άνω των 65 ετών και τα άτομα με ειδικές ανάγκες που έχουν ετήσιο εισόδημα μέχρι 9.000 ευρώ ισχύει αφορολόγητο 9.000 ευρώ.
Οι φορολογούμενοι για να εξασφαλίσουν το αφορολόγητο όριο των 5.000 ευρώ θα πρέπει να έχουν συγκεντρώσει αποδείξεις που αντιστοιχούν στο 25% του εισοδήματός του με ανώτατο όριο τις 15.000 ευρώ. Αν λείπουν αποδείξεις οι φορολογούμενοι επιβαρύνονται με έξτρα φόρο 10% που υπολογίζεται στη διαφορά μεταξύ των αποδείξεων που απαιτούνται και αυτών που συγκεντρώθηκαν.
Στο τμήμα του ετησίου εισοδήματος πάνω από το νέο μειωμένο βασικό αφορολόγητο όριο των 5.000 ή των 9.000 ευρώ και μέχρι το όριο του ορίου των 12.000 ευρώ επιβάλλεται συντελεστής φόρου 10%. Ο συντελεστής φόρου που αντιστοιχεί στο κλιμάκιο ετήσιου εισοδήματος από τα 16.000 έως τα 22.000 ευρώ ανέρχεται σε 25%, ο συντελεστής φόρου του κλιμακίου εισοδήματος από τα 22.000 έως τα 26.000 ευρώ είναι 25%, ο συντελεστής που αντιστοιχεί στο τμήμα εισοδήματος από τα 26.000 έως τα 32.000 ευρώ ανέρχεται σε 35% και ο συντελεστής που αναλογεί στο κλιμάκιο εισοδήματος από τα 32.000 έως τα 40.000 ευρώ έχει οριστεί σε 35%. Για το κλιμάκιο εισοδήματος άνω των 100.000 ευρώ επιβάλλεται φόρος 45%.
Τα συνολικά αφορολόγητα όρια που ισχύουν για τους φορολογούμενους με προστατευόμενα τέκνα έχουν διαμορφωθεί σε :
– 7.000 ευρώ για τους φορολογούμενους με 1 παιδί,
– 9.000 ευρώ για τους φορολογούμενους με 2 παιδιά,
– -12.000 ευρώ για τους τρίτεκνους,
– 15.000 ευρώ για τους φορολογούμενους με 4 παιδιά
ΕΠΙΣΤΡΟΦΕΣ ΦΟΡΟΥ
Την πεπατημένη του μπλοκαρίσματος των επιστροφών φόρου ακόμα και για ποσά κάτω από το “νομοθετικό” όριο των 1.500 ευρώ θα ακολουθήσει και φέτος και εφορία για τις περιπτώσεις φορολογούμενων με υψηλές δαπάνες διαβίωσης, απότομη μεταβολή της οικονομικής τους κατάστασης, υψηλές αφορολόγητες δαπάνες καθώς και μεγάλα ποσοστά εξόδων επί του τζίρου. Επίσης λόγω της δόγκωσης των ληξιπρόθεσμων χρεών προς το δημόσιο τα εκκαθαριστικά με επιστροφές φόρου θα “περνούν απο κόσκινο” για τον εντοπισμό τυχόν οφειλών.
Με βάση τις οδηγίες του υπουργείου Οικονομικών για τις διαδικασίες και τους ελέγχους στις επιστροφές φόρου:
– στους φορολογούμενους που μετά την εκκαθάριση των φορολογικών δηλώσεών τους προκύπτει ποσό επιστροφής από παρακράτηση 5 ευρώ έως και 1.500 ευρώ και δεν είναι οφειλέτες του δημοσίου η δεν περιλαμβάνονται στους καταλόγους της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων (Γ.Γ.Π.Σ) για έλεγχο του επιστρεφόμενου ποσού με προσκόμιση των απαραίτητων δικαιολογητικών τότε η επιστροφή πραγματοποιείται μέσω των συμβεβλημένων Τραπεζών, σε λογαριασμό που έχουν δηλώσει (ΙΒΑΝ) ή σε άτοκο μεταβατικό λογαριασμό με βάση τον Α.Φ.Μ
– φορολογούμενοι που δικαιούνται επιστροφής και έχουν περιέλθει σε καταστάσεις επεξεργασίας που αποστέλλει η Γ.Γ.Π.Σ στις Δ.Ο.Υ. για έλεγχο, πρέπει να προσκομίσουν στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. τη φορολογική δήλωσή τους προεκτυπωμένη ή μη κατά περίπτωση, με τα απαραίτητα δικαιολογητικά για τον έλεγχο των επιστρεφόμενων ποσών
– αν ο φορολογούμενος χρειαστεί αντίγραφο της φορολογικής δήλωσης (Ε1) ή των εντύπων Ε2, Ε3 που έχει υποβάλει μαζί με τη δήλωση μέσω διαδικτύου, τότε προβαίνει στην εκτύπωσή τους και με υπεύθυνη δήλωση του ν. 1599/1986 δηλώνει για την περίπτωση που απαιτούνται ότι είναι ακριβή αντίγραφα των υποβληθέντων
– η χορήγηση πιστοποιητικών ή βεβαιώσεων με βάση τη δήλωση φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων (έντυπο Ε1) και τα συνυποβαλλόμενα έντυπα Ε2 και Ε3, γίνεται άμεσα από τη ΔΟΥ, δεδομένου ότι είναι δυνατή η ηλεκτρονική εμφάνιση των απαιτούμενων στοιχείων για τη χορήγησή τους.
– σε περίπτωση που κατά την ηλεκτρονική υποβολή της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος διαπιστωθεί ότι δεν είναι δυνατή η συσχέτιση των δηλωθέντων στοιχείων με άλλα σχετικά στοιχεία του φορολογούμενου, δεν ολοκληρώνεται άμεσα η διαδικασία εκκαθάρισης της δήλωσης. Στις περιπτώσεις που θα καταστεί στη συνέχεια δυνατή η συσχέτιση των στοιχείων, θα ολοκληρωθεί η διαδικασία εκκαθάρισης και το εκκαθαριστικό σημείωμα της ηλεκτρονικά υποβληθείσας δήλωσης θα σταλεί στο φορολογούμενο. Σε διαφορετική περίπτωση, η ηλεκτρονικά υποβληθείσα δήλωση δεν παράγει έννομα αποτελέσματα και οι ενδιαφερόμενοι ενημερώνονται έγκαιρα – με παράλληλη αποστολή σχετικών καταστάσεων στη ΔΟΥ – προκειμένου να υποβάλουν τη δήλωσή τους στην αρμόδια ΔΟΥ
ΟΙ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΟΙ ΚΩΔΙΚΟΙ ΤΟΥ ΕΝΤΥΠΟΥ
Στην πρώτη σελίδα του εντύπου αναγράφονται τα πληροφοριακά οικογενειακά στοιχεία του φορολογούμενου που αφορούν στα προστατευόμενα τέκνα και τα λοιπά πρόσωπα που συνοικούν με τον φορολογούμενο και τον βαρύνουν θα πρέπει να δηλωθούν και οι Α.Φ.Μ. των προσώπων αυτών, εφόσον υπάρχουν
– Αν είστε παντρεμένοι ελέγξτε αν σημειώσατε την ένδειξη «Έγγαμος». Επίσης γράψτε υποχρεωτικά τα στοιχεία της συζύγου με την οποία υποβάλλεται κοινή δήλωση ανεξαρτήτως από τα αν έχει εισοδήματα ή περιουσία.
– Αν η σύζυγος δεν έχει ΑΦΜ βεβαιωθείτε ότι αφήσατε κενό το σχετικό τετραγωνίδιο και δεν γράψατε τον αριθμό της ταυτότητας της. Χωρισμένοι, ανύπαντροι, χήροι δεν σημειώνουν την ένδειξη έγγαμος
– Οι σύζυγοι – γυναίκες που δηλώνουν ανεπάγγελτες, εάν έχουν εισόδημα από ενοίκια, υποχρεωτικά πρέπει στη δήλωση να αναγράφουν τον ΑΦΜ τους
– Η δήλωση στοιχείων ακινήτων θα υποβληθεί μέχρι τις 30 Ιουνίου 2013. Στο Ε9 οι φορολογούμενοι θα δηλώσουν τις μεταβολές που έγιναν το 2012 στην περιουσιακή τους κατάσταση (αγορά ή πώληση ή μεταβίβασης ακινήτου) ή την οικογενειακή κατάσταση (γάμος, διαζύγιο, ενηλικίωση παιδιού ή θάνατος). Επίσης μπορούν να διορθώσουν στοιχεία των ακινήτων που είχαν δηλώσει
Όλα τα δικαιολογητικά φυλάσσονται στο σπίτι και προσκομίζονται στην εφορία σε περίπτωση που γίνεται έλεγχος.
ΑΠΟΔΕΙΞΕΙΣ
Ένας από τους καθοριστικούς κωδικούς του εντύπου που μειώνει το φόρο εισοδήματος με βάση την κλίμακα είναι αυτός που αφορά στις καταναλωτικές οικογενειακές δαπάνες με αποδείξεις που αφ ενός κατοχυρώνουν το αφορολόγητο όριο των 5.000 ευρώ αφετέρου αποτρέπουν την αύξηση ποσού του φόρου λόγω “πέναλτι”.
Το ποσό των αποδείξεων δαπανών που απαιτείται να προσκομιστούν ορίζεται σε ποσοστό 25% του ατομικού εισοδήματος του φορολογούμενου, του δηλούμενου και φορολογούμενου, σύμφωνα με τις γενικές διατάξεις και για ποσό εισοδήματος μέχρι 60.000 ευρώ. Για οικογένεια το ποσοστό του 25% ισχύει ξεχωριστά για κάθε σύζυγο ανάλογα με το ύψος του δηλωθέντος εισοδήματος και το ποσό συνολικά αναγράφεται σε ένα κωδικό. Αν η δαπάνη με αποδείξεις είναι λιγότερη από το 25% του εισοδήματος τότε στη διαφορά επιβάλλεται φόρο-ποινή ίση με το 10% του ποσού που λείπει.
Για παράδειγμα φορολογούμενος που θα δηλώσει εισόδημα 20.000 ευρώ θα έχει αποδείξεις ίσες με το 25% δηλαδή ποσό 5.000 ευρώ το οποίο θα αναγράψει στο σχετικό κωδικό του εντύπου. Αν ο συγκεκριμένος φορολογούμενος έχει συλλέξει αποδείξεις 4.000 ευρώ τότε επί της διαφοράς των 1.000 ευρώ θα κληθεί να πληρώσει φόρο με συντελεστή 10% δηλαδή θα επιβαρυνθεί με 100 ευρώ επιπλέον του φόρου της κλίμακας.
Στις δαπάνες που αναγνωρίζει η εφορία περιλαμβάνονται τα ειδικά στοιχεία που εκδίδουν οι επιχειρήσεις λόγω των συγκεκριμένων υπηρεσιών που παρέχουν (π.χ. αποδείξεις των Ε.Λ.Τ.Α., εταιρειών Courier, πινακίδια χρηματιστηριακών εταιρειών για την αμοιβή των παρεχόμενων υπηρεσιών μόνο κλπ), όπως και οι πάσης φύσεως δαπάνες αγοράς υλικών και παροχής υπηρεσιών των κοινόχρηστων χώρων εκτός από τις δαπάνες εξόφλησης των λογαριασμών ύδρευσης, αποχέτευσης και ηλεκτροδότησης αυτών μετά τον επιμερισμό τους στους ενοίκους ή στους ιδιοκτήτες των οριζόντιων ιδιοκτησιών.
Επίσης, περιλαμβάνεται και η δαπάνη για παροχή υπηρεσιών από συμβολαιογράφο για σύνταξη συμβολαίου απόκτησης ακινήτου, εφόσον βέβαια η δαπάνη αυτή δεν εμπίπτει στις αντικειμενικές δαπάνες του άρθρου 17 του ΚΦΕ (π.χ. γονική παροχή ή δωρεά). Όταν στις περιπτώσεις αυτές η αμοιβή του συμβολαιογράφου αναγράφεται στο συμβόλαιο, τότε για την απόδειξη της πραγματοποίησης αυτής της δαπάνης επισυνάπτονται από τον φορολογούμενο φωτοτυπίες των σελίδων του συμβολαίου από τις οποίες προκύπτει η δαπάνη.
Επισημαίνεται ότι, δεν λαμβάνονται υπόψη οι δαπάνες για απόκτηση περιουσιακών στοιχείων, οι δαπάνες για ύδρευση, αποχέτευση, ηλεκτρισμό, τηλεπικοινωνίες γενικά, για εισιτήρια σε κάθε είδους μεταφορικό μέσο και όσες δαπάνες με βάση άλλες φορολογικές διατάξεις λαμβάνονται υπόψη για φορολογικές ελαφρύνσεις. Συγκεκριμένα δεν λαμβάνονται υπόψη:
α) οι δαπάνες για αγορά ή χρηματοδοτική μίσθωση ακινήτου, πλοίων αναψυχής, αυτοκινήτων, δίτροχων κλπ. οχημάτων, για ανέγερση ακινήτου, για τοκοχρεωλυτική απόσβεση δανείων ή πιστώσεων κλπ.
β) οι δαπάνες για ασφάλιση ζωής ή θανάτου, οι εισφορές που καταβάλλονται στα ταμεία ασφάλισης του φορολογούμενου, οι τόκοι στεγαστικών δανείων για πρώτη κατοικία, τα έξοδα ιατρικής περίθαλψης κλπ.
γ) οι δαπάνες για ενοίκιο κύριας κατοικίας, για παράδοση κατ’ οίκον μαθημάτων ή για φροντιστήρια, για τόκους στεγαστικών δανείων για απόκτηση πρώτης κατοικίας, κλπ.
δ) οι δαπάνες για ασφάλιστρα πυρκαγιάς ή άλλων κινδύνων, για δικαστικές δαπάνες και για αμοιβή δικηγόρων για δίκες μισθωτικών διαφορών μεταξύ ιδιοκτητών και διαχειριστών ιδιοκτησίας κατ’ ορόφους οι οποίες εκπίπτουν από το ακαθάριστο εισόδημα των ακινήτων.
Επίσης, δε λαμβάνεται υπόψη το κόστος αγοράς κρατικών λαχείων, τα ποσά που καταβάλλονται για τη συμμετοχή σε τυχερά παιχνίδια (πχ. ΚΙΝΟ, ΣΤΟΙΧΗΜΑ, κλπ) και η δαπάνη εισόδου σε ΚΑΖΙΝΟ, καθόσον στις πιο πάνω περιπτώσεις δεν πραγματοποιείται αγορά αγαθών ή παροχή υπηρεσιών όπως επιβάλλει ο νόμος, αλλά οι εν λόγω δαπάνες αφορούν το κόστος ή την προϋπόθεση συμμετοχής σε τυχερά παιχνίδια.
Από το ποσό των ανωτέρω δαπανών, εξαιρούνται τα ποσά των δαπανών που συλλέχθηκαν μέσω της «Κάρτας Αποδείξεων».
ΠΟΙΟΙ ΑΠΑΛΛΑΣΟΝΤΑΙ ΑΠΟ ΤΗΝ ΣΥΛΛΟΓΗ ΑΠΟΔΕΙΞΕΩΝ
Δεν έχουν υποχρέωση να συγκεντρώσουν αποδείξεις για να δικαιούνται το αφορολόγητο όριο των 5.000 ευρώ:
α) οι δημόσιοι υπάλληλοι που υπηρετούν στην αλλοδαπή, οι υπάλληλοι του Υπουργείου εξωτερικών και των λοιπών δημόσιων πολιτικών υπηρεσιών, του Ελληνικού Οργανισμού Τουρισμού, της Μόνιμης Αντιπροσωπείας στις Ευρωπαϊκές Κοινότητες και των στρατιωτικών που υπηρετούν στην αλλοδαπή, καθώς και των υπαλλήλων του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Αθηνών, των υπαλλήλων του Εθνικού Οργανισμού Μικρομεσαίων Μεταποιητικών Επιχειρήσεων και των υπαλλήλων της Πανελλήνιας Συνομοσπονδίας Ενώσεων Γεωργικών Συνεταιρισμών, που υπηρετούν στα οικεία αντιπροσωπευτικά γραφεία τους στις Βρυξέλλες,
β) όσοι διαμένουν σε οίκο ευγηρίας,
γ) οι φυλακισμένοι και
δ) οι κάτοικοι κρατών – μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης που αποκτούν εισόδημα στην Ελλάδα πλέον του ενενήντα (90%) τοις εκατό του συνολικού εισοδήματός τους.
ΠΟΙΝΕΣ ΓΙΑ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΕΣ ΔΗΛΩΣΕΙΣ
Προσαυξήσεις φόρου που φθάνουν μέχρι και 120% του αρχικού οφειλόμενου φόρου εισοδήματος προβλέπονται στην περίπτωση μη υποβολής η εκπρόθεσμης υποβολής φορολογικής δήλωσης η ανακριβούς δήλωσης εισοδήματος απο τα φυσικά πρόσωπα. Επίσης όταν δεν προκύπτει φόρος με βάση την δήλωση επιβάλλεται αυτοτελές χρηματικό πρόστιμο από 117 μέχρι και 1.170 ευρώ.
Ειδικότερα για εκπρόθεσμη υποβολή φορολογικής δήλωσης η προσαύξηση του φόρου ανέρχεται σε 1,5% ανά μήνα καθυστέρησης με το ποσοστό να φθάνει το ανώτερο στο 60%. Για ανακριβή δήλωση το ποσοστό προσαύξησης διαμορφώνεται σε 3% για κάθε μήνα με ανώτατο όριο το 120% ενώ για μη υποβολή δήλωσης φορολογίας εισοδήματος το αντίστοιχο ποσοστό ανέρχεται σε 3,5% για κάθε μήνα με οροφή το 120%.
Οι παραπάνω προσαυξήσεις και τα αυτοτελή πρόστιμα σε περίπτωση συμβιβασμού μπορούν να περιορισθούν στα 3/5 η στο 60% του ποσού. Επίσης αν ο φορολογούμενο επιλεγεί για προσωρινό η τακτικό έλεγχο απο τις αρχές έχει τη δυνατότητα να υποβάλλει αρχικές η συμπληρωματικές δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος, ΦΠΑ και λοιπών φορολογιών, τελών και εισφορών με μείωση στο ½ των πρόσθετων φόρων που προβλέπονται για τις εκπρόθεσμες δηλώσεις. Το δικαίωμα του αυτό ασκείται εντός ανατρεπτικής προθεσμίας 10 ημερών από την επίδοση στο φορολογούμενο επί αποδείξει σχετικής; έγγραφης πρόσκλησης της αρμόδιας ελεγκτικής αρχής
ΜΙΝΙ ΟΔΗΓΟΣ ΜΕ ΕΡΩΤΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑ ΣΤΑ ΑΚΙΝΗΤΑ
Πώς αποδεικνύεται ότι ένα ακίνητο παρέμεινε κενό;
Πρέπει να προσκομίζονται φωτοαντίγραφα των λογαριασμών της Δ.Ε.Η. ή οποιοδήποτε άλλο στοιχείο, όπως λογαριασμοί ύδρευσης, κοινοχρήστων κ.λ.π. από τα οποία να αποδεικνύεται ότι το ακίνητο ήταν κενό το συγκεκριμένο χρονικό διάστημα.
Τι καθεστώς ισχύει για την αγορά ή χρονομεριστική ή χρηματοδοτική μίσθωση ακινήτων ή ανέγερση οικοδομών ή κατασκευή δεξαμενής κολύμβησης;
Αναστέλλεται η εφαρμογή του πόθεν έσχες μέχρι και την 31.12.2013. Το μέτρο ισχύει για δαπάνες που πραγματοποιούνται από 17.12.2010. Κατά συνέπεια, για δαπάνες που πραγματοποιούνται από 17.12.2010 έως 31.12.2013, για την αγορά ή χρονομεριστική ή χρηματοδοτική μίσθωση ακινήτων ή ανέγερση οικοδομών ή κατασκευή δεξαμενής κολύμβησης, δεν απαιτείται δικαιολόγηση του ποσού αγοράς ή του κόστους ανέγερσης ή κατασκευής.
Σε ποιο εισόδημα επιβάλλεται συμπληρωτικός φόρος;
Στο ακαθάριστο ποσό του εισοδήματος από ακίνητα, εκτός από το απαλλασσόμενο εισόδημα από ιδιοκατοίκηση, με συντελεστή 1,5%. Ειδικώς, ο συντελεστής αυξάνεται σε 3%, εφόσον η επιφάνεια κατοικίας υπερβαίνει τα 300 τ.μ. της κατοικίας ή πρόκειται για επαγγελματική ή εμπορική μίσθωση.
Ποιοί είναι οι δικαιούχοι του φοιτητικού επιδόματος; Ποιες οι προϋποθέσεις χορήγησής του και τι δικαιολογητικά απαιτούνται;
Δικαιούχοι του φοιτητικού επιδόματος είναι όλοι οι προπτυχιακοί φοιτητές της οικογένειας, εφόσον διαμένουν σε άλλη πόλη εκτός της κύριας κατοικίας τους. Χορηγείται για τόσα έτη όσα είναι και τα έτη σπουδών της Σχολής ή του Τμήματος σύμφωνα με τον κανονισμό της λειτουργίας τους. Για τη χορήγηση του επιδόματος απαιτείται:
Το οικογενειακό εισόδημα να μην υπερβαίνει το ποσό των 30.000 ευρώ προσαυξανόμενο κατά 3.000 ευρώ για κάθε προστατευόμενο παιδί πέραν του ενός.
Μισθωτήριο συμβόλαιο θεωρημένο από τη Δ.Ο.Υ.,
Πιστοποιητικό σπουδών που χορηγεί η Σχολή, όπου θα αναφέρονται τα μισά τουλάχιστον μαθήματα στα οποία ο φοιτητής είχε επιτυχία.
Οι γονείς του φοιτητή ή ο ίδιος να μην είναι κύριος ή επικαρπωτής κατοικιών (ιδιοχρησιμοποιούμενων ή εκμισθωμένων) που υπερβαίνουν τα 200 τ.μ
Πώς φορολογούνται εισοδήματα που αποκτήθηκαν στην αλλοδαπή;
Πρώτα εξετάζουμε τι προβλέπει η σύμβαση αποφυγής της διπλής φορολογίας του εισοδήματος που τυχόν ισχύει, μεταξύ του συγκεκριμένου κράτους με την Ελλάδα. Αν δεν προβλέπεται κάτι διαφορετικό ή δεν υπάρχει σύμβαση, τότε το εισόδημα που αποκτήθηκε στην αλλοδαπή προστίθεται στα υπόλοιπα εισοδήματα και φορολογείται.Σημειώνεται ότι από το οικον. έτος 1993 (χρήση 1/1-31/12/1992) οι συντάξεις του εξωτερικού υπάγονται σε φόρο εισοδήματος στην
Ελλάδα. Ο φόρος που αποδεδειγμένα καταβλήθηκε σε κράτος με το οποίο η Ελλάδα έχει θέσει σε ισχύ Σ.Α.Δ.Φ, για το εισόδημα που προέκυψε σ’ αυτό, εκπίπτει από το φόρο που αναλογεί στο συνολικό του εισόδημα, μέχρι όμως του ποσού του φόρου που αναλογεί για το εισόδημα της αλλοδαπής στην Ελλάδα, με την επιφύλαξη των όσων προβλέπονται από τη διμερή σύμβαση, αν υπάρχει.
Ποιες οι τιμές ζώνης για τον προσδιορισμό της ετήσιας αντικειμενικής δαπάνης ιδιοκατοικούμενης ή μισθούμενης ή δωρεάν παραχωρούμενης κατοικίας;
Για τον υπολογισμό της ετήσιας αντικειμενικής δαπάνης λαμβάνεται υπόψη η τιμή ζώνης που ισχύει την 1η Ιανουαρίου της φορολογούμενης περιόδου.
Ισχύουν οι δωρεές χρηματικών ποσών για την κάλυψη συνολικής ετήσιας δαπάνης;
Μόνο οι δωρεές χρηματικών ποσών για τις οποίες η οικεία φορολογική δήλωση έχει υποβληθεί μέχρι τη λήξη του έτους στο οποίο πραγματοποιήθηκε η σχετική δαπάνη.
Ποια είναι η αρμόδια Δ.Ο.Υ. για την κατάθεση ιδιωτικών συμφωνητικών μισθώσεως ακινήτων;
Οποιαδήποτε ΔΟΥ.
Με ποιο τρόπο υποβάλλονται και ποιες είναι οι προθεσμίες κατάθεσης των ιδιωτικών συμφωνητικών μίσθωσης ακινήτων;
Ιδιωτικά έγγραφα μίσθωσης αστικών ακινήτων, ασχέτως ποσού μισθώματος ή γεωργικών ακινήτων, εφόσον το μίσθωμα είναι ανώτερο των εκατό (100) ευρώ κατά μήνα, υποβάλλονται με τη χρήση σύγχρονων ηλεκτρονικών μεθόδων και δικτυακών υποδομών από τον εκμισθωτή ή τον μισθωτή, μέσα στον επόμενο μήνα από τη σύνταξή τους. Με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών μπορεί να καθορίζονται ο τρόπος, ο χρόνος και η διαδικασία υποβολής τους και κάθε άλλη λεπτομέρεια για την εφαρμογή των διατάξεων αυτών. Σημειώνεται, ωστόσο, ότι μέχρι την έκδοση της πιο πάνω υπουργικής απόφασης η υποβολή των μισθωτηρίων εξακολουθεί να γίνεται χειρόγραφα στις κατά τόπους ΔΟΥ.
Ποια δικαιολογητικά απαιτούνται και ποια έντυπα θα συμπληρωθούν για έκδοση πιστοποιητικών που αφορούν μεταβιβάσεις ακινήτων ή αγωγές εξώσεων;
Προκειμένου να γίνει μεταβίβαση ακινήτου απαιτείται να υποβληθεί στο συμβολαιογράφο υπεύθυνη δήλωση ότι έχουν δηλωθεί εμπρόθεσμα τα μισθώματα του ακινήτου κατά την τελευταία διετία πριν από τη μεταβίβαση, ή ότι το ακίνητο δεν απέφερε εισόδημα κατά την τελευταία πενταετία. Προκειμένου για μεταβίβαση γεωργικού ακινήτου υποβάλλεται υπεύθυνη δήλωση ότι δηλώθηκε εμπρόθεσμα ή εκπρόθεσμα το γεωργικό εισόδημα. Διατηρείται το πιστοποιητικό στην περίπτωση εκδίκασης αγωγής έξωσης και στην περίπτωση εκπρόθεσμης υποβολής δήλωσης
Πως υποβάλλεται η δήλωση εκχώρησης μισθωμάτων, όταν η δήλωση φορολογίας εισοδήματος υποβάλλεται ηλεκτρονικά;
H δήλωση εκχώρησης μη εισπραχθέντων μισθωμάτων ακολουθεί διαφορετική διαδικασία υποβολής από τη δήλωση φορολογίας εισοδήματος και δεν μπορεί να υποβληθεί ηλεκτρονικά, αλλά υποβάλλεται στο Τμήμα Φορολογίας Εισοδήματος με ειδική θεώρηση στο σώμα της οικείας δήλωσης ή με την καταχώρησή της στο γενικό πρωτόκολλο της αρμόδιας ΔΟΥ Η δήλωση εκχώρησης μισθωμάτων στο Δημόσιο υποβάλλεται απαραίτητα προσωπικά ή από ειδικά εξουσιοδοτημένο πρόσωπο στην αρμόδια ΔΟΥ, μέσα στο χρόνο φορολογίας των εκχωρούμενων μισθωμάτων, πριν ή μετά την υποβολή της ετήσιας δήλωσης φορολογίας
εισοδήματος. Αν προηγηθεί η υποβολή της δήλωσης εκχώρησης μισθωμάτων και ακολουθήσει η υποβολή της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος, στη ΔΟΥ ή ταχυδρομικά ή ηλεκτρονικά, υπάρχει δυνατότητα να μη συνυπολογισθούν τα εκχωρηθέντα μισθώματα στο συνολικό σας εισόδημα. Αντίθετα αν η υποβολή της δήλωσης εκχώρησης μισθωμάτων υποβληθεί μετά την υποβολή της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος, θα φορολογηθείτε και για τα εισοδήματά σας από τα ακίνητα, ο δε φόρος που προκύπτει από τα μισθώματα του ακινήτου που θα κάνετε την εκχώρηση, θα σας επιστραφεί μετά την υποβολή της δήλωσης εκχώρησης.
ΕΙΔΙΚΕΣ ΕΝΙΣΧΥΣΕΙΣ ΣΕ ΑΣΘΕΝΗ ΝΟΙΚΟΚΥΡΙΑ
Δικαιούχοι του επιδόματος της εισοδηματικής ενίσχυσης ορεινών και μειονεκτικών περιοχών με χαμηλά εισοδήματα είναι οι οικογένειες, συμπεριλαμβανομένων και των μονογονεϊκών, Ελλήνων υπηκόων και υπηκόων κρατών μελών της Ε.Ε., που κατοικούν μόνιμα σε ορεινές και μειονεκτικές περιοχές, εφόσον το ετήσιο οικογενειακό τους εισόδημα δεν υπερβαίνει τα 4.700 ευρώ. Τα απαραίτητα δικαιολογητικά είναι αίτηση του δικαιούχου, βεβαίωση του Δήμου ή Κοινότητας για τον τόπο διαμονής του δικαιούχου, από την οποία να προκύπτει η επί διετία τουλάχιστον διαμονή του σε ορεινή και μειονεκτική περιοχή, αντίγραφο εκκαθαριστικού σημειώματος ή φορολογικής δήλωσης, ή υπεύθυνη δήλωση εάν δεν είναι υπόχρεος σε υποβολή δήλωσης.
Δικαιούχοι εισοδηματικής ενίσχυσης με τέκνα υποχρεωτικής εκπαίδευσης και χαμηλά εισοδήματα είναι οικογένειες, συμπεριλαμβανομένων και των μονογονεϊκών, ελλήνων υπηκόων και υπηκόων κρατών μελών της Ε.Ε., που έχουν ανήλικα τέκνα που φοιτούν σε δημόσια σχολεία υποχρεωτικής εκπαίδευσης, εφόσον το ετήσιο οικογενειακό εισόδημά τους δεν υπερβαίνει τα 3.000 ευρώ. Τα δικαιολογητικά είναι αίτηση του δικαιούχου, βεβαίωση του διευθυντή του σχολείου για την εγγραφή του μαθητή και την κανονική παρακολούθηση των μαθημάτων κατά το σχολικό έτος που έληξε και αντίγραφο εκκαθαριστικού σημειώματος ή φορολογικής δήλωσης, ή υπεύθυνη δήλωση εάν δεν είναι υπόχρεος σε υποβολή δήλωσης.
