Μετά τον σάλο που προκάλεσε η έκδοση του βιβλίου του Δημήτρη Κουφοντίνα, ένα ακόμη βιβλίο από έγκλειστο καταδικασμένο για την υπόθεση της 17 Νοέμβρη βλέπει το φως της δημοσιότητας προκαλώντας αντιδράσεις.
Πρόκειται για το δεύτερο βιβλίο του Σάββα Ξηρού με τίτλο «Πολιτική Ευθύνη», το οποίο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Κονιδάρη και αποτελείται ουσιαστικά από τέσσερις συνεντεύξεις του βαρυποινίτη κρατουμένου.
Ο «Μιχάλης» της 17Ν παραδέχεται ότι συμμετείχε στις περισσότερες ενέργειες της οργάνωσης, η οποία εξασφάλιζε τα έσοδά της από ληστείες, σκιαγραφεί τη δομή και τον τρόπο δράσης και εξηγεί για ποιο λόγο τα μέλη της δεν ήθελαν τη συμμετοχή γυναικών στην οργάνωση.
Ο φυλακισμένος αγιογράφος ισχυρίζεται ότι για να βγάζει τα προς το ζην αναγκαζόταν να δουλεύει Κυριακές, αργίες και καλοκαίρια, αλλά παραδέχεται ότι ο ίδιος και αρκετοί σύντροφοί του ήταν ανασφάλιστοι. Γι’ αυτό τα χρήματα από τη λεία των ληστειών που διέπρατταν κατά καιρούς οι τρομοκράτες χρησιμοποιούνταν ακόμη και για την υγειονομική περίθαλψη όσων συμμετείχαν στην οργάνωση!
«Ο μόνος τρόπος ήταν με ληστείες. Είχε πάρα πολλά έξοδα. Η χρηματοδότηση δεν ήταν για να δίνονται μηνιάτικα στα μέλη, αλλά για τα έξοδα κάθε ενέργειας, που ήταν πάρα πολλά, και για τις γιάφκες. Βέβαια, επειδή θεωρούσαμε τον τομέα της υγείας, της στέγασης και της παιδείας δεδομένους, ότι έπρεπε να έχει ο καθένας πρόσβαση (για παράδειγμα, εγώ δεν είχα ένσημα για να έχω ασφάλιση), όταν είχαμε κάποιο πρόβλημα υγείας το κάλυπτε η οργάνωση, αλλά χωρίς υπερβολές και σπατάλες».
Περί γυναικών
Προτού εκτελεστεί κάθε τρομοκρατική επίθεση, τα μέλη της 17Ν τη μελετούσαν προσεκτικά ώστε να εξαλείψουν κάθε ενδεχόμενο αποτυχίας που μπορούσε να οδηγήσει στη σύλληψή τους. Ο Σάββας Ξηρός αρνείται κατηγορηματικά ότι συμμετείχαν γυναίκες στην οργάνωση και εξηγεί γιατί δεν τις ήθελαν:
«Οχι, δεν υπήρχαν γυναίκες στην οργάνωση, για πολλούς λόγους. Κατ’ αρχήν, η ψυχοσύνθεση της γυναίκας είναι διαφορετική από του άντρα. Δεν εννοώ σε θέματα ισότητας. Μιλάω για διαφορετικότητα. Για παράδειγμα, οι γυναίκες σε πάρα πολλά θέματα έχουν ευαισθησίες οι οποίες αν ξεπεραστούν, επειδή εκ φύσεως λειτουργούν περισσότερο με την καρδιά και λιγότερο ορθολογικά, γίνονται παράτολμες και έτσι εκτίθενται πιο εύκολα και πιο συχνά στον κίνδυνο. Από την άλλη, είναι απόλυτες και ανυπόμονες, ενώ σε αυτές τις καταστάσεις μεγαλύτερη σημασία έχει να ξέρεις πότε πρέπει να περιμένεις παρά πότε πρέπει να δράσεις, και αυτό είναι το πιο δύσκολο».
«Αλαζονεία να μη μετανιώνει κανείς για τίποτα. Θα ήθελα να μην έχω κάνει φόνο»
Μετανιωμένος επειδή αφαίρεσε ανθρώπινες ζωές επιχειρεί να εμφανιστεί ο Σάββας Ξηρός στις τρεις συνεντεύξεις που έδωσε στη φοιτήτρια Νομικής του Πανεπιστημίου Λευκωσίας Ζωή Κοντού- Ανδρεαδάκη, στο πλαίσιο της διπλωματικής εργασίας που εκπόνησε η τελευταία υπό την επίβλεψη της καθηγήτριας Δήμητρας Σορβατζιώτη.
«Είναι μεγάλη αλαζονεία να μη μετανιώνει κανείς για τίποτα. Συγκεκριμένα, θα ήθελα να μην έχω κάνει φόνο. Ολα τα άλλα παλεύονται. Αυτό όχι…» λέει ο βαρυποινίτης κρατούμενος και αναφέρεται στη βόμβα που εξερράγη στα χέρια του στις 29 Ιουνίου 2002 και προκάλεσε τον βαρύτατο τραυματισμό του και, στη συνέχεια, την εξάρθρωση της 17Ν:
«Επρεπε να πάρω κάποια μέτρα ασφαλείας για τυχόν περαστικούς, ώστε το ωστικό κύμα να μην πάει προς το πεζοδρόμιο και γι’ αυτό τον λόγο έπρεπε να τοποθετηθεί σε έναν στενό χώρο. Οταν πήγα να την τοποθετήσω εκεί την πίεσα λίγο παραπάνω, με αποτέλεσμα να γίνει βραχυκύκλωμα και να γίνει η έκρηξη. Οταν έγινε η έκρηξη, μαζεύτηκε πολύς κόσμος που δεν ήξερε τι είχε συμβεί και μου έδινε κουράγιο. Δεν εξερράγη μόνο ο πυροκροτητής που έλεγαν, αλλά η βόμβα, η οποία ήταν 750 γραμμάρια. Ο,τι είχα πάνω μου σκόρπισε. Δεν είναι κάτι απλό. Είναι σαν μια πολύ σφοδρή σύγκρουση με αυτοκίνητο».
«Είχαμε δύο 45αρια, εκ των οποίων έχουν βρει μόνο το ένα»
Τι λέει για τα όπλα που χρησιμοποιούσαν, αλλά και για την ιεραρχία που δεν υπήρχε σε καμία μορφή
Στις συνεντεύξεις του ο πολυτραυματίας βαρυποινίτης κρατούμενος προσπαθεί να απομυθοποιήσει όσα είχαν γραφτεί για το οπλοστάσιο της 17Ν, χωρίς ωστόσο να αναφερθεί στις δεκάδες ρουκέτες των 3,5 και 2,36 ιντσών που βρέθηκαν στις γιάφκες της οργάνωσης. Ειδική αναφορά κάνει στο περιβόητο 45άρι-ταυτότητα, που δεν έχει βρεθεί, παρά τις έρευνες της Αντιτρομοκρατικής:
«Τα όπλα μας ήταν αρχαιολογίες, γιατί δεν τα είχαμε για φετίχ. Αλλωστε η λογική μας ήταν να μην κάνουμε μάχη, αν δεν μπορούσαμε να φύγουμε μέσα στα πρώτα λεπτά… Υπάρχει ένας μύθος, με την έννοια ότι είναι ιστορικό, επειδή οι ενέργειες γίνονταν με αυτό για λόγους ταυτότητας, αλλά η οργάνωση είχε δύο 45άρια, εκ των οποίων έχουν βρει το ένα. Το άλλο όχι. Πάντως δεν πρέπει να ξεχνάμε ποιοι το επινόησαν, το κατασκεύασαν και το εμπορεύτηκαν. Εγώ, αν είχα τέτοια δυνατότητα, δεν θα επινοούσα ένα φονικό όπλο, αλλά κάτι πιο δημιουργικό» αναφέρει.
Ο αγιογράφος αφήνει να εννοηθεί ότι δεν υπήρχε αρχηγός ή κατευθυντήριος νους στη 17Ν, ενώ αρνείται ότι υπήρχε και οποιασδήποτε μορφής ιεραρχία! «Ιεραρχία δεξιοτήτων ναι, αλλά ιεραρχία γενικά, όχι. Γιατί μπροστά στις σφαίρες είναι όλοι ίσοι. Οταν κάποιος παίζει τη ζωή του πρέπει να είναι σίγουρος. Αν έστω και λίγο αμφιταλαντεύεται, δεν αντέχει και φεύγει. Το τίμημα είναι βαρύ».
Ο Σάββας Ξηρός αποκαλύπτει ότι εντάχθηκε στη 17Ν στις αρχές της δεκαετίας του ’80 και παραδέχεται ότι συμμετείχε στις περισσότερες ενέργειες της οργάνωσης:
«Σε πάρα πολλές. Ηθελα πάντα να είμαι εκεί για να ελέγχω την κατάσταση. Οταν είσαι απ’ έξω έχεις πολύ μεγάλη αγωνία. Οταν είσαι μέσα στην ενέργεια δεν έχεις τόσο πολύ, γιατί από εσένα εξαρτάται πώς θα πάει και μπορείς και να επέμβεις, αν γίνει κάτι το οποίο δεν είχε σχεδιαστεί. Γι’ αυτό προτιμούσα να είμαι εκεί. Αν ρώταγαν “ποιος θέλει να πάει;”, εγώ δεν μπορούσα ποτέ να πω “να πάει ο άλλος”, γι’ αυτό άλλωστε η ποινή μου είναι 6 φορές ισόβια και 2.035 χρόνια».
Ο «Μιχάλης» της 17Ν αρνείται κατηγορηματικά κάθε σχέση της οργάνωσης με άλλες εγχώριες τρομοκρατικές ομάδες κι επισημαίνει ότι, ενώ για άλλες οργανώσεις βρέθηκαν στοιχεία στα αρχεία της Στάζι, δεν βρέθηκε κάτι αντίστοιχο για τη 17Ν:
«Η οργάνωση στα χρόνια που εγώ συμμετείχα, βάδιζε έναν απόλυτα μοναχικό δρόμο. Γι’ αυτό και ο μόνος τρόπος για να φτάσουν οι Αρχές στα ίχνη της ήταν να συμβεί κάποιο τυχαίο γεγονός. Είναι χαρακτηριστικό ότι η στρατηγική τους είχε περιοριστεί στην αναμονή του μοιραίου λάθους, όταν όλες οι άλλες προσπάθειες είχαν πέσει στο κενό».
Η τριετής ανοχή λόγω του ΠΑΣΟΚ
Για πρώτη φορά ο Ξηρός εξηγεί για ποιο λόγο υπήρξε κενό στη δράση της οργάνωσης, από το 1980 έως το 1983, αιτιολογώντας το ως προσωρινή ανοχή στην ανάληψη της εξουσίας από το ΠΑΣΟΚ. «Και όπως έγινε το ’81, με την καταπάτηση κάθε προσδοκίας για αλλαγή που απαιτούσε ο λαός με την ψήφο του, όταν η 17Ν πιάνοντας το νήμα από τα αιτήματα του ’73, το ’81 τήρησε στάση αναμονής, όχι από ευπιστία, αλλά από σεβασμό στη λαϊκή ετυμηγορία, αναστέλλοντας προσωρινά τη δράση της».
Δεν αποκλείει συγκρότηση νέας ομάδας
«Η 17Ν δεν υπάρχει πια» παραδέχεται ο Ξηρός, χωρίς ωστόσο να αποκλείει τη συγκρότηση μιας «πολιτικής» ομάδας με το ίδιο όνομα, επισημαίνοντας ότι θα μπορούσε να αγωνιστεί νόμιμα ή και στα όρια της νομιμότητας! Επικαλείται μάλιστα γκάλοπ, που ποτέ δεν έγιναν: «Στις δημοσκοπήσεις έβγαινε ένα ποσοστό πάνω από 20% υπέρ της οργάνωσης. Ομως λόγω του διαφορετικού δρόμου που διάλεξε ο καθένας, ούτε κάτι τέτοιο μπορούσε να συγκροτηθεί. Αυτό που θα μπορούσα να πω εντέλει για την οργάνωση είναι ότι η 17 Νοέμβρη αυτοκτόνησε μετά τις συλλήψεις».
Ο Ξηρός αρνείται την «ταμπέλα» του τρομοκράτη και υπερασπίζεται τις πρακτικές της 17Ν: «Εγώ δεν θεωρώ ότι είμαι τρομοκράτης, θεωρούσα ότι νομιμοποιούμαι από το παλιό άρθρο του Συντάγματος, το 114… Οσο δρούσε η οργάνωση δεν τρομοκρατούσε τους πολίτες με τέτοιο τρόπο, ώστε άλλοι να αυτοκτονούν, άλλοι να καταφεύγουν στα ψυχοφάρμακα και άλλοι να φεύγουν μετανάστες».
Ο φυλακισμένος τρομοκράτης προειδοποιεί για επικείμενη κοινωνική αναταραχή. «Το καζάνι βράζει και με την πρώτη αφορμή θα εκραγεί, όταν η ανεργία και η υπερχρέωση θα αναζητήσουν διέξοδο. Και η έκρηξη θα είναι ανεξέλεγκτη, γιατί κανείς από τους υπάρχοντες μηχανισμούς, φορείς, οργανώσεις, συνδικάτα, κινήματα, πολιτικούς σχηματισμούς δεν ανέκοψε το παραμικρό τα τελευταία χρόνια της κατεδάφισης, δηλονότι ούτε και στο μέλλον θα παίξει κάποιο ρόλο».
