Η μέρα σας στη δουλειά ήταν σχετικά ήρεμη, εξετάσεις έχετε να δώσετε μια πενταετία και βάλε, οι δικοί σας άνθρωποι χαίρουν άκρας υγείας, κι όμως εσείς γυρνάτε το βράδυ στο σπίτι στρεσαρισμένοι. Μην ανησυχείτε, δεν τρελαίνεστε: Σύμφωνα με τους επιστήμονες, η καθημερινότητά μας είναι γεμάτη πηγές άγχους, τις οποίες δεν αντιλαμβανόμαστε.
Όπως εξηγεί η ψυχολόγος Dr Charul Shahani στο portal Health Me Up, «ακόμα και η παραμικρή αλλαγή στην καθημερινότητά μας, όπως ας πούμε ένας κοντινός συγγενής που έρχεται να μείνει μια-δυο μέρες σπίτι μας, μπορεί να μας προκαλέσει άγχος.
Απλώς, σε αυτήν την περίπτωση, η χαρά μας υπερισχύει του πανικού ή του φόβου που μας καταβάλει, με αποτέλεσμα να μην τον αντιλαμβανόμαστε. Το άγχος σε χαρούμενες καταστάσεις απλώς μας κάνει να δουλεύουμε καλύτερα ή πιο γρήγορα. Πολλοί άνθρωποι, όμως, μπορεί να καταρρεύσουν ακόμη και από αυτό –όπως όταν οργανώνουν ένα μεγάλο πάρτι ή πηγαίνουν σε ένα ραντεβού στα τυφλά».
Ιδού, λοιπόν, οκτώ αναπάντεχες πηγές άγχους, οι οποίες πιθανότατα δεν σας είχαν περάσει από το μυαλό.
Η οικογένεια: Αν και ο βαθμός του στρες εξαρτάται από τις εκάστοτε καταστάσεις, και τις σχέσεις της κάθε οικογένειας, γεγονός παραμένει ότι η οικογενειακή ζωή μας προκαλεί στρες χωρίς να το συνειδητοποιούμε. Από μια απλή διαφωνία για το τι θα δει ποιος στη μία και μοναδική τηλεόραση του σπιτιού, μέχρι τις εκνευριστικές συνήθειες των μελών της οικογένειάς μας, το «σπιτικό» στρες είναι καθημερινό φαινόμενο για τους περισσότερους.
Τα κατοικίδια: Είναι ταυτόχρονα πηγή χαράς αλλά και άγχους, όπως επιβεβαιώνουν και οι ειδικοί κτηνίατροι: Μαθαίνουμε να αναγνωρίζουμε τη συμπεριφορά των κατοικιδίων μας, τις προσωπικότητές τους, το τι προτιμούν να τρώνε, πώς θέλουν να παίζουν και πάει λέγοντας. Μια ξαφνική αλλαγή σε αυτές τις συμπεριφορές (ο σκύλος μας που γαυγίζει τη νύχτα, ή η γάτα που νιαουρίζει σαν να πονάει) μπορεί να μας προκαλέσει άγχος. Όσοι, μάλιστα, έχουν και μικρά παιδιά στο σπίτι βιώνουν αυτό το άγχος εις διπλούν, γιατί έχουν να διαχειριστούν ταυτόχρονα περισσότερες διαφορετικές προσωπικότητες. Αυτού του είδους του είδους το στρες μεταφράζεται σε κούραση, ευερεθιστότητα και έλλειψη ύπνου.
Το φαγητό: Έρευνες έχουν αποδείξει ότι διαφορετικά φαγητά έχουν διαφορετικές επιπτώσεις στη διάθεσή μας. Εκτός από τη γεύση, η θερμοκρασία και η μυρωδιά του φαγητού παίζουν σημαντικό ρόλο στη διάθεσή μας. Η παράλειψη του πρωινού, για παράδειγμα, έχει αποδειχτεί ότι αυξάνει τα επίπεδα στρες στον οργανισμό. Λιγότερο αναμενόμενο είναι το γεγονός ότι και οι άνθρωποι που δεν είναι επιλεκτικοί με το φαγητό τους έχουν περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν ανησυχητικά επίπεδα στρες, σε σχέση με τους υπόλοιπους. Σκεφτείτε, για παράδειγμα, πώς αισθάνεστε όταν είστε καλεσμένοι σε ένα σπίτι και νιώθετε αναγκασμένοι να φάτε ένα κακομαγειρεμένο φαγητό, για να μην προσβάλλετε την οικοδέσποινα.
Η ακαταστασία: Κάποιοι εξ ημών είμαστε εκ φύσεως ακατάστατοι –πετάμε τα πράγματά μας από δω κι από κει, ξέρουμε όμως πού θα τα βρούμε όταν τα χρειαστούμε. Παρ’ όλα αυτά, έρευνες δείχνουν ότι όσο πιο ακατάστατο είναι το σπίτι ή το γραφείο μας, τόσο περισσότερο αγχωνόμαστε όταν χρειαστεί να ψάξουμε κάτι –άσχετα αν τελικά το βρίσκουμε εύκολα.
Το κουτσομπολιό στη γειτονιά ή στο γραφείο: Μπορεί να απολαμβάνουμε το να ακούμε ή να μοιραζόμαστε κουτσομπολιά με τους φίλους ή τους συναδέλφους, ερχόμαστε όμως έτσι αντιμέτωποι με έναν πολύ συνηθισμένο, όσο και ανομολόγητο, φόβο –κουτσομπολεύουν, άραγε, κι εμένα; Εκτός από αυτό, οι έρευνες αποδεικνύουν ότι νιώθουμε στρες και όταν ακούμε άσχημα κουτσομπολιά για κάποιον άλλο.
Η δουλειά πέραν του ωραρίου: Μπορεί να μένετε μια ώρα παραπάνω στη δουλειά απλώς για να διεκπεραιώσετε μια εύκολη αλλά λίγο βαρετή δουλειά που δεν κάνατε το πρωί, ακούγοντας τη μουσική σας –καμία ένταση, καμία πηγή άγχους. Τότε γιατί φεύγετε από το γραφείο στρεσαρισμένοι; Ο λόγος είναι απλός, λέει η επιστήμη: Έχουμε μάθει να θεωρούμε τον χρόνο εκτός δουλειάς «χρόνο για εμάς», κι όταν χάνουμε ώρες από αυτόν τον χρόνο (μένουμε στο γραφείο αντί να πάμε σινεμά, να δούμε τους φίλους μας ή απλώς να μαγειρέψουμε στο σπίτι) αισθανόμαστε άγχος, γιατί υποσυνείδητα θεωρούμε ότι «χρωστάμε στον εαυτό μας» να τις αναπληρώσουμε.
Το χρώμα των τοίχων: Σύμφωνα με έρευνες, οι άνθρωποι που δουλεύουν σε χώρους με κατάλευκους τοίχους νιώθουν έντονη την πίεση να είναι άψογοι στη συμπεριφορά τους, ακόμα κι αν κανείς δεν τους έχει ζητήσει κάτι τέτοιο. Παρομοίως, τα ζεστά χρώματα σε σπίτια και γραφεία έχουν την τάση να δημιουργούν αρνητικά συναισθήματα. Στο άλλο άκρο, τα μουντά χρώματα όπως το γκρι ή το σκούρο μπλε μας προκαλούν λήθαργο. Η καλύτερη ιδέα είναι να βάψετε τους τοίχους του σπιτιού σε παστέλ αποχρώσεις, με έντονες πινελιές χρώματος σε ορισμένα μόνο σημεία. Για τα γραφεία, οι έρευνες δείχνουν ότι τα παράθυρα που βλέπουν δέντρα ή κίνηση σε δρόμο ευνοούν τη διάθεση και την παραγωγικότητα.
Το ετήσιο checkup: Σύμφωνα με τους ψυχολόγους, κάθε επίσκεψη σε γιατρό, ακόμα και αν γίνεται για προληπτικούς μόνο λόγους, είναι πάντα μια αιτία άγχους. Κάθε άνθρωπος αντιμετωπίζει τον φόβο μιας ανησυχητικής ασθένειας που θα διαγνωσθεί ξαφνικά. Ακόμα και ο πιο φιλικός γιατρός μπορεί, χωρίς να το θέλει, να μας αγχώσει τρομερά. Βέβαια, αυτό το άγχος περνά τη στιγμή που παίρνουμε στα χέρια μας τις «καθαρές» μας εξετάσεις.
